Ali Osman Mola

Nihayet beklediğimiz açıklama yapıldı. "Milli Tarım Projesi" 15 Ekim'de Başbakan Binali Yıldırım tarafından açıklandı.

Yapısal sorunlarınız varsa "günlük yaşıyorsunuz" demektir. Sizi, "sizin yönlendiremediğiniz politikalar ve şartlar yönlendiriyor" demektir. "Temel sağlam değilse bina çöker" demektir. "Gömleğin ilk düğmesi yanlış iliklenmiş" demektir.

Bilginin kaynağı Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı. Hayvancılığa verilen desteklerle ilgili soru önergesini cevaplayan Bakanlık, 2003-2016 Temmuz ayı sonu itibarıyla hayvancılığa 19,9 milyar TL destek sağlandığını açıkladı. Cevapta 2002'deki destek miktarının 83 milyon TL, 2015 yılındaki destek miktarının ise 2,9 milyar TL olduğu belirtiliyor. Ayrıca hayvancılığın toplam destek miktarı içerisindeki payı 2002'de yüzde 4,4 iken 2015'te yüzde 29'a çıkarılmış.

Gıdanın Türkiye'de ne denli pahalı olduğunu, sebepleri ile birlikte defalarca yazdım, yazmaya da devam edeceğim. Her seferinde, sorunların nasıl aşılabileceğine dair düşüncelerimi de paylaştım. Zaten sadece eleştiren, çözüm konusunda fikir serdetmeyenler ile sorunları görmezden gelenlerden oldum olası hazzetmem.

Her işin bir başlangıç noktası var. O nokta doğru tayin edilmezse istenen sonuçların alınması mümkün değil hatta tersine, bulunulan noktadan geri gidilmesi sıkça görülen bir durum. Bir ülkenin tarımda başarılı olabilmesi de "tarım ürünlerinin ekolojik ve ekonomik olarak en uygun ülkenin neresinde yetiştirilebileceğinin" tespiti ile mümkün. Başlangıç noktası bu tespit yani. Sonraki adım ise tespitin plana dönüştürülerek, uygulanabilir bir model oluşturulması.

Aracılara derslerini vermek için ucuz mal ithal edilebilir mi? Evet ama sürdürülebilir değil. Bunun zararı, sonuçta, aracılara değil üreticilere yansır. "Et" konusunda yıllardır deneniyor, biz de her seferinde "Bunlar geçici çözümler, sonunda kendi üreticinizi vurursunuz." diyoruz; öyle de oluyor ama hâlâ amacına ulaşmayacak tehditler, tedbir sanılıyor.

Tohumlar, gıdaların ham maddeleri. Sağlıksız bir tohumdan, sağlıklı bir gıda üretilemez. Dolayısıyla gıda ile ilgili her konuda olduğu gibi "tohum" konusunda da son derece hassas olmamız gerekiyor. Hassasiyetimizin diğer yönünde ise bu ülkedeki üretimin miktarı ve kalitesi olmalı. Kendi ürünlerimiz hakkında çıkarılan mesnetsiz dedikoduların hem tarımımıza hem de ihracatımıza darbe vuracağı unutulmamalı.

Bilgi kirliliği had safhada. Tohumu tartışırken bile siyasi, dini, milli, sosyal, ticari vs. tarafgirliklerimiz ve karşıtlıklarımız ön planda. Paylaşımlara baktığımda "yerli tohum, standart tohum, dededen kalma tohum, hibrit tohum, ıslah edilmiş tohum, genetiği değiştirilmiş tohum" terimlerinin bile birbirine karıştırılmış olduğunu görüyorum. Dolayısıyla aynı terimi kullanan insanların çoğu aslında farklı şeylerden bahsediyorlar.

Etiket hayatımıza girdiğinden beri tüketicilere, "Etiketlerde hangi bilgilerin yer almasını istersiniz?" sorusu sorulur. Soru da muhatapları da doğrudur. Gelgelelim cevapları alt alta yazdığımızda, uzun bir liste ile karşılaşırız. Bunlara ek olarak kamu otoritesinin, çeşitli sebeplerle etiketlerde bulunmasını istediği hususlar da vardır. Hatta zaman zaman, ürününü diğer benzer ürünlerden ayırmak isteyen üreticilerin talepleri de olur. İşte bu yüzden "Etiket, ürünün kimliğidir." denir.

Hep merak ettiğimiz, "Niçin tereyağı yerine margarin kullanıyoruz?" sorusunun cevabı rakamlarda...