Kurban Bayramı’na yaklaşık 1,5 ay kaldı. 1-4 Eylül günleri Bayram.
Kurbanlık fiyatları, tüketicinin gündeminde henüz önemli bir yer işgal etmiyor ancak yakındır…
Üreticiler fiyatlar konusunda daha hassas görünüyor çünkü canlı hayvan ithalatının kurban öncesinde yapılıp yapılmayacağı ve fiyatları aşağı yönlü olarak ne kadar etkileyeceği konusu onları yakından ilgilendiriyor. Aslında sadece onları değil, hayvancılığımızın geleceği bakımından hepimizi ilgilendiriyor.
Zira hayvancılığımız hem miktar hem de fiyatlar bakımından yerli-ithal et arasına sıkışmış vaziyette. Durum böyle olunca da birbiri ile çelişkili bilgilerden hangisine inanacağımızı şaşırmış vaziyetteyiz.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, bizzat Bakan’ın ağzından maliyetler ile perakende kırmızı et fiyatları arasında tüketici aleyhine uçurum olduğunu söylerken perakendeciler kendi maliyetlerinin söylenenin çok üzerinde olduğunu iddia ediyorlar.
Üreticiler ise maliyetlerinin Bakanlığın ilan ettiği maliyetlerin üzerinde olduğunu iddia ederken perakende satış fiyatları üzerinden değerlendirme yaptıklarında Bakanlığın görüşüne daha yakın duruyorlar.
Aslında Kurban Bayramı, üretici-tüketici arasında aracısız satışın en yoğun gerçekleştiği dönem olarak hangi iddianın ne kadar doğru olduğunu anlamamızı sağlayabilir. Kurbanlık için satılan hayvan miktarı da bunu anlamamıza yardımcı olacak kadar yüksek.
Türkiye’de 4 günlük Kurban Bayramı’nda kesilen hayvan miktarı, Bayram harici 361 günde kesilen miktarın büyükbaş hayvanlarda yüzde 20’si, küçükbaş hayvanlarda yüzde 40’ı civarında (Et olarak yapılan ithalatın tekabül ettiği canlı hayvan sayısı dâhil).
Kurban eti maliyetlerini piyasa fiyatları ile karşılaştırabilmek için ölçü olsun diye Et ve Süt Kurumunun (ESK) güncel alım fiyat tablosunu aşağıda dikkatlerinize sunuyorum:
ESK’nın canlı hayvan kilogram fiyatlarının çiftçiyi tatmin etmediğini biliyoruz. Bu fiyatlar yeterli olsaydı, hayvancılığımız geriye değil ileriye giderdi. Yine de tablolardaki fiyatlar, kurban etinin maliyetinin hesaplanmasında ve piyasadaki kırmızı et fiyatları ile karşılaştırılmasında ölçü olacaktır.
Bir övgü, bir istek
Kurban Bayramı öncesinde, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik’in, dişi kesimini (düve) yasak olduğunu açıklamasını son derece önemli ve değerli buluyorum. Belediyelerin, çeşitli kurum ve kuruluşların kesim yerlerine yönelik uygulamaları ile kesim şartlarına getirilen hukuki düzenlemeler, bu kararın kontrolünü kolaylaştırmıştır. Denetim ve kontrollerde gösterilecek hassasiyetle birlikte doğum ve süt verimliliği devam eden hayvanlarımızı kesimden kurtarmış oluruz.
Yetkililerimizden istediğim ise yüksek fiyatlar ile ithalat arasına sıkışmış hayvancılığımızı “Kırk katır mı, kırk satır mı?” ikileminden kurtarmalarıdır.