ABD’de aralarında Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi Kaan Yılancıoğlu’nun da bulunduğu bilim insanları tüm antibiyotiklere karşı direnç gösteren bir bakteriye karşı sinerjistik olarak adlandırılan bir ilaç kombinsayonu geliştirdi. Yapılan bu çalışma sistem biyolojisinin en prestijli ve en etkili dergisi Molecular Systems Biology’nin Haziran sayısında kapak olarak yayınlandı.
ABD Savunma Bakanlığı’nın kaleme aldığı raporda, ülkede ilk kez tüm antibiyotiklere karşı dirençli bir bakteriye rastlandığı ortaya çıktı. Pennsylvania eyaletinde bir hastanın idrar yolları enfeksiyonu tedavisi sırasında karşılaşılan bakteriye, en güçlü antibiyotik olan ve tüm diğer antibiyotikler yetersiz kaldığında ‘son çare’ olarak kullanılan Colistinin bile işe yaramadığı gösterildi.
ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) yöneticisi Tom Frieden, yolun sonunun yaklaştığını ifade ederek “Bu durum bize gösteriyor ki antibiyotikler için yolun sonu uzak değil. Bir gün tedavisi için antibiyotiği olmayan yoğun bakım hastalarımız ya da idrar yolu enfeksiyonu geçiren hastalarımız olabilir. Hissettiğimiz tam bir korku ve çaresizlik. O nokta bizim gelmememiz gereken bir yer” dedi.
Tedavi edilemeyen bu bakterinin tüm ülkede ve dünyada yayılmasından endişe ediliyor. Tam da bu noktada Harvard Üniversitesi ve MIT Üniversiteleri ortaklığında, Harvard Tıp Fakültesi’nde araştırmacı olan Doç. Dr. Murat Çokol, Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Kaan Yılancıoğlu, Antalya Uluslararası Üniversitesi Öğretim Üyesi Hilal Kazan ve Araştırmacı Melike Çakmak’ın yer aldığı bir çalışma sistem biyolojisinin en prestijli ve en etkili dergisi Molecular Systems Biology Dergisi’nin Haziran sayısında kapak olarak yayınlandı.
Sinerjistik ilaç kombinasyonları ile ümitler yeşeriyor
Makalede aralarında Türk akademisyenlerin de yer aldığı bilim insanlarının üzerinde çalıştığı ilaç kombinasyonuyla ilgili çalışma anlatıldı. Makalede şu görüşlere yer verildi:
“Yeni antibiyotik arayışının geldiği son noktada ümitlerin tükenmesi, yeni antibiyotiklerin bulunamaması bilim adamlarını çaresiz bırakıyor, bu durumda birlikte kullanıldıklarında etkinlikleri artan sinerjistik olarak adlandırılan ilaç kombinasyonlarının kullanılması en hızlı ve tek çare olarak göze çarpıyor.
Türk bilim insanlarının yaptığı çalışmaya göre dirençli olsun veya olmasın bakteriler sinerjistik ilaç kombinasyonlarından yüksek oranda etkileniyor. Halk arasında vereme yol açtığı bilinen tüberküloz bakterisi, Mycobacterium tuberculosis, idrar yolları enfeksiyonları başta olmak üzere birçok enfeksiyonun kaynağı olan koli basili, Escherichia coli ve Staphylococcus aureus bakterileri üzerinde yapılan çalışma sonucunda gelecekte hekimlerin klinikte kullanabileceği birçok ilaç kombinasyonunun bulunması ümitleri yeşertti.
Tıp çevrelerinde, Türk bilim insanlarının bu yöndeki çalışmalarının kısa vadede meyvelerini vereceği ve antibiyotik direncine çare olabileceği görüşü paylaşılıyor.