Yaz aylarında geç saatlerde yatma, sıcaklar, dengesiz beslenme gibi faktörler uyku düzenini etkiliyor. Uyuyamama durumunun pek çok nedeni olabileceğine değinen uzmanlar, yaz aylarında uyku düzeni sağlamak için beslenme ve egzersiz yapmanın şart olduğunu vurguluyor.
Yazın tam ortasında olduğumuz, havaların en fazla ısındığı, nem düzeyinin üst seviyelerde olduğu ayları yaşadığımız bu günlerde hemen her yaş grubunda uyku problemleri karşımıza çıkıyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Barış Metin, uyku bozukluklarını çok uyuma ve hiç uyuyamama olarak ikiye ayrıldığını belirterek çok uyuma durumunun uykuda solunum bozukluklarına bağlı geliştiğini söyledi.
Sıcak havalar yaz gecelerinde uyku düzenini etkiliyor
Sıcak havaların uykuya geçişi zorlaştırdığını ifade eden Doç. Dr. Barış Metin, bu durumun temel nedeninin sıcak ve terlemeye bağlı uykuya dalamama durumu olduğunu kaydetti. Doç. Dr. Barış Metin; “Uyuyamama durumu psikolojik sorunlara bağlı olabileceği gibi, huzursuz bacaklar sendromu, uyku apnesi gibi fizyolojik nedenlere de bağlı olabilir. Özellikle sıcak bölgelerde yaşayanlar hava durumundan dolayı rahat uyuyamayabilirler. Uykuya dalabilmek için gece geç saatlere kadar uyumayı bekleyebilirler. Buna karşın uyku yeterince alınamazsa gündüz uykululuk durumu oluşabilir” diye konuştu.
Gündüz yoğunluğuna karşı “siesta” yapın
Vücudumuzun gece belli bir saatte uyumaya programlı olduğuna değinen Doç. Dr. Barış Metin; “Sıcak nedeniyle uykuya dalma zorlaşabilir. Eğer gece geç yatarsak da sabah uykumuzu tam olarak almamış halde kalkabiliriz. Bu durum gündüz yorgunluğa neden olabilir. Eğer sıcak nedeniyle gece geç yatıyorsak öğlen bir saati aşmayan bir “siesta” uykusu yapılması, öğleden sonra ortaya çıkabilecek yorgunluğa engeller. Ancak bu uykunun tam öğle vaktinde yapılması ve bir saati aşmamasına dikkat etmek gereklidir. Eğer uzun ve geç saatte bir öğle uykusu uyursak gece uykuya dalmamanız tamamen imkansız hale gelebilir” diyor.
İyi bir uyku için gerekli olan şartlar
İyi bir uyku için uyuyacağımız odanın yeterince havalandırılmış olması gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Barış Metin rahat bir uyku için şu önerilerde bulundu:
- Yatağa yatınca terleme yaşanıyorsa odanın ısısı gereğinden yüksek demektir ve ayarlanmalıdır. Gece yatacağımız odanın sıcaklığının mutlaka havalandırma ve benzeri yöntemlerle terlenmeyecek bir sıcaklığa düşürülmesi gereklidir.
- Klimalar birçok bölgede gece kullanılmaktadır. Klima kullanılması gerekiyorsa tüm gece kullanılmaması, yalnızca gecenin ilk ilk yarısında kullanılmasını öneriyoruz. Bütün gece klima kullanılması kas ve eklem tutulmalarına, solunum yollarının kurumasına bağlı solunum problemlerine sıklıkla neden olabilir. Tüm gece klima altında uyunması genelde tam dinlenmeden kalkılmasına neden olur.
- Beslenme ve egzersiz uykuyla doğrudan ilişkilidir. Özellikle akşam öğününün uykuya etkisi fazladır. Akşam hafif yemekler yenmesi ve akşam yemeği sonrası meyve, yoğurt gibi hafif atıştırmalıklar dışında bir şey yenmemesini öneriyoruz. Gece çok ağır gıdalar tüketilmesi uykuyu bozacaktır. Mümkün olduğunca boş mide ile yatılması önerilir. Bunun yanında uykuya yakın zamanlarda alkol alınması da uykunun kalitesini düşürür.
Sürekli uyku bölünmesi yaşıyorsanız dikkat!
Uykuda sürekli bölünme yaşanıyorsa bu durumun farklı nedenleri olabileceğini vurgulayan Doç. Dr. Barış Metin; “Özellikle uykuda solunum problemleri yani uyku apnesi belirli bir süre sonra uyanmaya neden olabilir. Uyku bölünmesi yaşayan kişilerin uyku apnesi riski araştırılmalıdır. Uyku apnesi yanında uykuda bacak atmaları da kişiyi uyandırarak uyku bölünmesine neden olabilir. Son olarak psikiyatrik rahatsızlıklar ve depresyon da uyku bölünmesi yapabilir. Uyku bozukluğunun nedenleri çok çeşitlidir. Özellikle horlama, gece nefessiz uyanma, gece solunum durması, gündüz uyuklama, gece bacak hareketleri, akşam saatlerinde bacaklarda huzursuzluk ve hareket ettirme isteği, uyku bozukluğu ile birlikte obezite ve hipertansiyon varlığı uyku bozukluğunun gelip geçici bir durumdan çok tedavi edilmesi gereken bir hastalığa bağlı olduğunu düşündürür. Mutlaka bir uzmana görünmesi gerekiyor” uyarısında bulundu.
Uyku bozukluğu tedavi edilebiliyor
Uyku bozukluklularının çok farklı tedavileri bulunduğunu belirten Doç. Dr. Barış Metin; “Solunum bozuklukları genelde uykuda kullanılan pozitif basınç cihazları ile tedavi edilir. Huzursuz bacaklar sendromu için ilaç tedavileri kullanılmaktadır. Uykuya dalamama bozukluklarında ilaç tedavileri de kullanılsa da genelde davranışsal psikoterapi yöntemleri ile tedaviyi tercih ediyoruz. Uyku hijyeni dediğimiz kurallara dikkat edilmesi, belirli saatlerde yatılıp kalkılması gibi düzenlemeler genelde uykuya dalamama sorununu çözmektedir. Psikiyatrik bir hastalığa bağlı uykuya dalma ve sürdürme bozukluklarında ise hekimin uygun gördüğü sürelerde uyku ilaçları kullanılabilir” diye konuştu.