Gözlük kullanmak göz numarasını ilerletir… Gözdeki ışık çakmaları zamanla düzelir… Bebeklerde göz sulanması doğal bir durum… Toplumda sıkça duyulan bu cümleler göz sağlığımız hakkında doğru sanılan yanlış bilgilerden sadece bazıları.
Acıbadem Fulya Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Sübay bu hatalı bilgilerin göz hastalıklarının erken teşhis ve tedavisinin önüne geçtiği uyarısında bulunarak, “Özellikle genç nüfusu yoğun ülkemizde bu hastalıkların geç teşhis edilmesi, nüfusun önemli bir bölümünün hayatının ilerleyen döneminde daha ciddi göz sorunlarıyla karşı karşıya kalmasına neden oluyor” diyor. Peki göz sağlığı hakkında hangi bilgi doğru hangisi yanlış? Dr. Emre Sübay doğru sanılan en yaygın 10 yanlış bilgiyi anlattı, önemli uyarılarda bulundu.
Yanlış: Göz ağrısını önlemek için dinlendirici gözlük kullanmak gerekir
Doğrusu: Aslında dinlendirici gözlük diye bir şey yoktur. “Dinlendirici gözlük” halk arasında düşük numaralı gözlüklere verilen bir tanımlama. “Göz bozukluğu olmayan kişilerin numaralı gözlük kullanması doğru değil” diyen Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Sübay, miyop, astigmat, hipermetrop gibi göz bozukluğu mevcut olan hastalarda eğer gözlük numarası düzeltilmezse bu durumun göz ve baş ağrılarına neden olacağına dikkat çekiyor.
Yanlış: Gözüm ağrıyor, göz tansiyonum yükseldi
Doğrusu: Halk arasında göz tansiyonu olarak bilinen glokom sinsi
ilerleyen ve genellikle pek bulgu vermeyen bir hastalık. Tanısı da rutin göz
muayeneleri sırasında konulabiliyor. Bu nedenle düzenli göz kontrolleri büyük
önem taşıyor. Gözdeki ağrıların ise sadece çok az bir kısmı göz tansiyonuna
bağlı gelişiyor. Dolayısıyla göz ağrısı gelişince ‘göz tansiyonum yükseldi’
diye düşünmek yanlış. Ağrı sürekli veya şiddetli ise glokomun habercisi
olabiliyor.
Yanlış: Gözlük, göz numarasını ilerletir, gözde tembelliğe yol açar
Doğrusu: Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Sübaytoplumdaki yaygın inanışın aksine net görmeyi sağlayan bir araç olan gözlüğün göz numarasının ilerlemesine veya azalmasına yol açmadığını belirterek, “Göz bozuklukları zaman içerisinde değişim gösterdiğinde hastaya uygun yeni numaralı gözlük reçeteleniyor. Gözlük gözde tembelliğe neden olmuyor; tam aksine “ambliyopi” denilen göz tembelliğinin tedavisinde gözlük kullanılıyor” diyor.
Yanlış: Göz tembelliği lazer ameliyatıyla düzelir
Doğrusu: Göz tembelliği, yani ambliyopi herhangi bir göz ameliyatıyla giderilemiyor. Ancak küçük yaşta erken teşhisle gözlük kullanımı ve iyi gören göze kapama tedavisiyle düzeltilebiliyor. Lazer ameliyatları ise sadece gözlük numaralarının azaltılması amacıyla yapılıyor.
Yanlış: Katarakt sadece yaşlıların hastalığıdır
Doğrusu: Katarakt yaşlılarda sık gelişmekle birlikte yeni doğan bebeklerde, çocuklarda ve gençlerde de görülebiliyor. Annenin hamileliğinde geçirdiği enfeksiyonlar, genetik veya metabolik hastalıklar bu duruma sebep olabilirken, erişkinlikte ise ilaç kullanımı, travma ya da sistemik hastalıklar erken yaşta katarakt oluşmasına neden olabiliyor.
Yanlış: Katarakt ameliyatı lazerle yapılır
Doğrusu: Halk arasında yanlış olarak bilinen bir başka nokta da, katarakt ameliyatının lazerle yapılması. ‘Lazerli katarkt ameliyatı’ olarak bilinen FAKO yönteminde gerçekte lazer yok. FAKO’nun çalışma prensibi ultrasonik titreşim esasına dayanıyor.
Yanlış: Bebeklerde şaşılık kendiliğinden geçer
Doğrusu: “Bebeklerin ilk 6 aya kadar ara ara gözlerini şaşı yapabildikleri doğru, fakat sabit bir kayma varsa bu zamanla düzelen bir durum değil” uyarısında bulunan Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Emre Sübay sözlerine şöyle devam ediyor: “Yine bebeklerde yüz gelişimi tamamlanana kadar şaşılık varmış gibi bir görüntü oluşabiliyor ve buna yalancı şaşılık deniyor. Fakat bunun ayrımının bir göz hekimi tarafından yapılması ve eğer şaşılık varsa mutlaka tedavisinin yapılması gerekiyor. Aksi takdirde bu durum kalıcı görme kaybına neden olan göz tembelliğine kadar gidebiliyor.”
Yanlış: Bebeklerde göz sulanması doğaldır
Doğrusu: Alt göz kapağımızın burnumuza yakın iç kısmında burun boşluğuna açılan küçük bir delik bulunuyor. Gözyaşı kanalı veya pınarı denilen bu kanal yeni doğan bebeklerde bazen tam açılmamış oluyor ve gözde sulanmayla beraber tekrarlayan çapaklanmalar görülebiliyor. Dr. Emre Sübay tedavide kanalın açılması için günlük masaj yapılması ve çapaklanma mevutsa antibiyotikli damla uygulanması gerekebildiğini belirterek, “1,5 yaşına kadar geçmeyen kanal tıkanıkları ise genel anestezi altında probing denilen yöntemle açılıyor. Dolayısıyla gözlerde sulanma sorunu mutlaka göz hekimleri tarafından değerlendirilmeli” diyor.
Yanlış: Işık çakmaları doğaldır, zamanla düzelir
Doğrusu: Retina yırtıklarının habercisi olabilen ışık çakmaları mutlaka göz hekimi tarafından kontrol edilmesi gereken bir durum. Bu nedenle hafife alınmaması ve mutlaka bir göz hekimine başvurulması gerekiyor.
Yanlış: Çok havuç yemek görmeyi keskinleştirir
Doğrusu: Havucun içerisindeki A vitamini, gözün retina tabakasında ışığı algılayan hücreler için gerekiyor. A vitamini eksikliğinde gece görüşü bozuluyor. Ancak fazla A vitamini tüketmenin görme keskinliği üzerine bir etkisi yok. Dengeli beslenmek göz sağlığı için yeterli geliyor.