Genel olarak titreme, hareketlerde yavaşlama ve yürüyüş problemlerine yol açan Parkinson hastalığı, başlangıçta fark edilmeyerek, sinsi bir şekilde ilerliyor.
Her yıl 11 Nisan tarihi, toplumsal farkındalık ve bilinçlenme oluşturmak adına, “Dünya Parkinson Hastalığı Günü” olarak anılıyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi’nden Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, Parkinson hastalığı hakkında önemli bilgiler verdi.
Uzm. Dr. Şalçini, “Parkinson çok eski bir hastalıktır ve hastalığı bulan kişinin ismini almıştır. Genelde hareketlerde yavaşlama, düşme, titreme ve yürüyüş problemleri ile giden ve ilerleyici bir rahatsızlık olan Parkinson, ilk başta çok sinsi başlıyor ve yavaşça zor fark edilerek artıyor. Hastalar doktora geldiğinde, hastalık birkaç yıl önce başlamış oluyor” dedi.
2 önemli Parkinson tipi bulunuyor
İki önemli Parkinson tipinin olduğunu belirten Uzm. Dr. Celal Şalçini, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Biri yavaşlama, diğeri de titreme ile ilerleyen Parkinson. İkisi aynı anda da başlayabilir; ama daha nadirdir. Hem titreme, hem yavaşlama hangi tip olursa olsun tek taraflı başlar ve diğer tarafa bir zaman sonra ilerleyerek, iki taraflı olur. Yavaşlama ile giden Parkinson, biraz daha tedaviye yanıtlıdır; ama titreme ile olan Parkinson’da titremeyi durdurmak biraz daha zordur ve daha yüksek dozda ilaç gerektirir. Parkinson’un yanında unutkanlık vb. belli başlı problemler ileri safhalarda meydana gelebilir.
Parkinson Plus nedir?
Bir de ‘Parkinson Plus’ dediğimiz ‘Parkinson ilave’ veya ‘Parkinson artı’ sendromları var. Bunların genel özelliği, Parkinson kadar yüz güldürücü değillerdir ve tedavileri zordur. Hastalar ilaçlara daha yanıtsızlardır ve hastalıkların seyirleri Parkinson hastalığına göre daha ağırdır. Daha hızlı şekilde ilerleyicidir ve sadece Parkinson bulgularıyla gitmez. Parkinson bulgularına ilave olarak, otonomik sistem bozukluğu, yukarı bakış kısıtlılığı, el kullanma problemleri, elde kasılmalar, dengesizlik, beyincik küçülmesi, erken dönemde beyindeki kabuk tabakanın küçülmesi gibi problemler çıkabilir.”
Elinde titreme olan herkes muayeneden geçmeli
Dr. Celal Şalçini, “Parkinson hastalığında öne çıkan belirtilerden biri yavaşlama, diğeri titreme. Elinde titreme olan herkesin muayeneden geçmesi gerekiyor” diyerek,
“İkincisi yavaşlama; hastanın yakınlarının fark ettiği, yürürken kolda görülen hareketsizlik. Yürürken kol-bacak paralel olarak giderler. Genelde aileler fark ederek, ‘Kolunu sallamıyorsun artık’ ve ‘Ağırlaştın’ diyorlar. Buna istinaden, hastalarda omuz ağrısı ya da zihinsel süreçlerde yavaşlama olabilir. Çünkü dopamin maddesi yalnızca hareketten sorumlu değil, düşünce hızını da kontrol ediyor. Yani bu hastalarda zihinde yavaşlama da olabiliyor” diye konuştu.
Yüz mimiklerinde azalma, dengesizlik ve titreme görülüyor
Nöroloji Uzmanı Dr. Celal Şalçini, Parkinson hastalarında dikkat çeken özellikleri şöyle anlattı:
“Parkinson hastalarını gördüğümüzde dikkatimizi çeken bazı şeyler vardır. İlk başta yüzleri donuktur ve yüzdeki mimikleri çok azalmıştır. Göz kırpma sayısı azalmış, yüz derisindeki yağlanma ve kabuklanma artmış bir vaziyettedir. Genellikle öne eğik ve küçük adımlarla yürürler. Dengesizlikleri vardır ve olur olmaz düşmeler meydana gelebilir ve tabii ki elde titreme ve/veya yavaşlama olur.”
Tedavi yöntemleri neler?
Parkinson tedavisinin mümkün olmadığını ifade eden Celal Şalçini, “Fakat verdiğimiz ilaçlar hastanın hayat kalitesini artırıyor. En azından hastanın titremesini ve yavaşlamasını belirli bir seviyede düzelterek, hastanın hayatının uzun bir süre normal olarak ilerlemesini sağlıyor” şeklinde konuştu.