Üfürüm, çocukluk çağında yaygın bir şekilde ve çoğunlukla da kalp hastalığına bağlı olmadan gerçekleşiyor. “Masum üfürüm” ateşli hastalıklar sırasında veya hiçbir neden olmadan da ortaya çıkabiliyor. 2 ile 8 yaş arasındaki çocukların en az yüzde 50’si masum üfürüm sorunu yaşıyor ve ilk 6 ay içinde duyulan üfürümler genellikle masum olsa da mutlaka bir çocuk kardiyolojisi uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekiyor.
Memorial Antalya Hastanesi Pediatrik Kardiyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Işıl Yıldırım Baştuhan, çocuklarda görülen üfürüm hakkında bilgi verdi.
Üfürüm varlığı uzman tarafından değerlendirilmeli
Üfürüm; kalpteki delikler, kalp kapaklarındaki ve ana damarlardaki darlıklar ile yetersizliklerin yol açtığı, kanın normal akımındaki bozulmaya bağlı oluşan ses titreşimlerinin göğüs duvarına yansımasıdır. Muayene esnasında duyulmaktadır. Masum üfürümlerin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Üfürüm ancak doktor muayenesinde stetoskopla duyulabildiği için aileler kendiliğinden üfürüm olup olmadığını anlayamaz.
Kalp ve damar hastalıklarına bağlı olarak gelişebilir
Göğüs duvarının muayenesi sırasında normal kalp seslerine ek olarak duyulan uğultu yani üfürümün pek çok çeşidi vardır. Genellikle iki şekilde ortaya çıkar. Bunlar; kalp ve damar hastalıklarına bağlı gelişen “patolojik” olarak adlandırılan üfürümler ve sağlıklı çocuklarda da duyulabilen “masum” üfürümlerdir. Kalp ve damar hastalıklarına bağlı gelişen patolojik üfürümler, altta yatan kalp hastalığı nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Ancak bazı kalp hastalıklarında üfürüm duyulmayabilir.
En sık 3-4 yaşlarında duyuluyor
Üfürümler her yaşta duyulabilir. Kalp delik ve darlıklarına bağlı üfürümler yenidoğan döneminden itibaren altta yatan hastalık tedavi edilmediği sürece devam eder. Masum üfürümler de her yaşta duyulabilse de, en sık duyulma yaşı 3-4 yaş civarıdır. Sağlıklı çocukların %80’inde hayatının bir döneminde üfürüm duyulabilir. Masum üfürümlerin şiddeti; ateş, tiroit bezinin fazla çalışması, kansızlık gibi kalp hızında artışa sebep olan durumlarda artabilir.
Masum üfürüm çocuğun spor yapmasına engel değil
Masum üfürümler için herhangi bir tedavi gerekmez. Patolojik üfürümlerde altta yatan kalp hastalığı tedavi edilir. Masum üfürümlü çocukların aktivitelerinin kısıtlanmasına gerek yoktur. Masum üfürüm tanısı alan hastaların kalp yönünden izlenmesi gerekmez. Bu hastalar her tür sporu yapabilir. Patolojik üfürümü olan çocuklar altta yatan kalp hastalığına göre değerlendirilir. Üfürüm bir kalp hastalığına bağlı ise bu hastalık yönünden hastanın izlenmesi şarttır.
Hangi üfürüm olduğunun tespit edilmesi gerekiyor
Bazen altta yatan kalp hastalığı olan çocuklar, masum üfürüm olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle kesin tanı için hastanın çocuk kalp doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekir. Çekilen EKG ve ekokardiyografi ile kesin tanıya ulaşılır. Üfürümü organik ya da patolojik olan çocuklara gereken durumlarda anjiyo kardiyografi de uygulanır.