Büyüme bir çocuğun sağlıklı olduğunun en önemli göstergesi oluyor. Çocuğun sağlığını olumsuz etkileyen sorunlar geliştiğinde, bu ilk olarak büyümeyi etkiliyor ve çoğu kez büyüme eğrisindeki duraksama veya sapmalar bu sağlık sorunlarının ilk habercisi olabiliyor. Çocuklarda büyüme ve gelişme takibi birçok hastalığın erken teşhisi ve tedavisinde hayati önem taşıyor.
Memorial Antalya Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Umut Mansuroğlu, “15 Nisan Büyümenin İzlenmesi Günü” kapsamında, çocuk sağlığı takibinin önemi ve yapılması gereken kontroller hakkında bilgi verdi.
4 yaşına kadar senede birkaç kere kontrol şart
Bir bebeğin sağlıklı olduğunun en önemli göstergesi; boy, kilo, baş çevresinin persentil denilen sağlıklı çocuklar ölçülerek hazırlanmış, standart büyüme eğrilerinde normal aralıkta olması ve takibinde büyüme hızına uygun olarak ilerlemesidir. Bebeklerin ilk 1 ay doğumdan sonraki ilk kontrolünden sonra duruma göre haftada bir ya da iki haftada bir kontrolleri yapılması gerekmektedir. Daha sonra 1. ve 6. ay arası en az ayda bir, 6. ve 24. ay arası en az 3 ayda bir, 2 yaş ve 4 yaş arası en az 6 ayda bir, 4 yaşından sonra da en az yılda bir büyüme ve gelişim takibi yapılması gerekmektedir.
Geç kapanan bıngıldak birçok hastalığın habercisi olabilir
Büyüme ve gelişme takibindeki rutin kontroller sırasında yapılan baş çevresi takibi beyin gelişiminin en önemli ölçütüdür. Baş çevresi büyümesinin aniden durması ya da normalden fazla artması beyin gelişimini etkileyen birçok kronik hastalığın habercisi olabilmektedir. Muayene sırasında bakılan bıngıldağın normalden geniş olması, erken ya da geç kapanması başta hipotiroidizm olmak üzere birçok metabolik hastalık ve vitamin eksikliğinin belirtisi olabilir. Bu hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi bu ölçümler sayesinde mümkün olabilmektedir.
Bebeklikte yapılan kontroller ile ileri yaşlardaki obezite önlenebilir
Boy, kilo ve vücut kitle indeksi takibiyle boy kısalığı, malnütrisyon ve obezite gibi hastalıkların erken teşhisi sağlanabilmekte ve önüne geçilebilmektedir. Özellikle obezite son yılların ciddi bir problemi olmuştur. Obezitenin önüne geçilerek ilerde oluşabilecek şeker hastalığı, kalp ve damar hastalıkları, kemik ve eklem hastalıkları, uyku apnesi gibi hastalıkların önlenebilir. Büyüme takibi sırasında tam bir fizik muayene yapılmaktadır. Böylelikle konjenital kalp hastalıkları, inmemiş testis, şaşılık gibi rahatsızlıklar erken tespit edilebilir.
Otizmin belirtileri gözlemleniyor
Bebeklerin büyüme gelişme kontrolleri sırasında psikososyal gelişim takibi de yapılır. Özelikle son zamanlarda giderek artmakta olan otizmin belirtileri erken fark edilir ve gerekli bölümlere yönlendirilerek önüne geçilmesi sağlanabilir. Ayrıca kontroller sırasında yapılan hemoglobin taraması, idrar yolu enfeksiyon taraması, kalça ultrasonografisi, 3 yaşından sonra bakılan kan basıncı ölçümü ile kansızlık, kalça çıkığı, böbrek hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları gibi pek çok hastalığın erken teşhisi sağlanır.
