Tüm gün bilgisayar kullanmak, masa başında çalışmak, yanlış pozisyonlarda oturmak sırt ve bel ağrılarının görülme sıklığının artmasına neden oluyor. Egzersiz yaparak ve oturma pozisyonuna dikkat edilerek geçebilen bu ağrılar, eğer bu önlemler alınmazsa ilerleyen zamanlarda bel ve boyun fıtığı gibi kronik hastalıklara sebep olabiliyor.
Hızla gelişen teknolojiler iş yerlerinden evlerimize kadar birçok cihazın hayatımıza girmesini sağladı. Bilgisayarlar kuşkusuz bu cihazların başında geliyor. Tüm gün bilgisayar kullanmak, masa başında çalışmak, yanlış pozisyonlarda oturmak sırt ve bel ağrılarının görülme sıklığının artmasına neden oluyor. Egzersiz yaparak ve oturma pozisyonuna dikkat edilerek geçebilen bu ağrılar, eğer bu önlemler alınmazsa ilerleyen zamanlarda bel ve boyun fıtığı gibi kronik hastalıklara sebep olabiliyor. Prof. Dr. Engin Çakar, gün içinde uzun süre bilgisayar kullanan kişilerde oluşan sırt ve bel ağrılarını önlemenin yolları hakkında bilgi verdi.
Yanlış duruş bel ve sırt ağrılarına neden oluyor
Bilgisayar kullanımının artmasıyla birlikte masa başında geçirilen süreler de uzadı. Bu durum günlük aktivitelerin veya hareketlerin azalmasına, doğru oturma pozisyonunun bozulmasına neden olmaktadır. Ergonomik ve sağlıklı bir çalışma ortamı oluşturmadan uzun süreli çalışmak, omurganın fizyolojik eğriliklerinin korunmasına engel olmaktadır. Kambur oturuş ve yalancı dik oturuş olarak adlandırılan geriye doğru oturma pozisyonu sık gözlemlenmektedir. Yanlış duruş, zaman içerisinde sırt-bel bölgesindeki kasların esnekliğini kaybetmesine, güçsüzleşmesine, omurganın fizyolojik eğriliklerinin kaybına ve omurlar arasında bulunan disklere yüklenen basıncın artmasına yol açmaktadır. Bunun sonucunda da sırt ve bel ağrıları oluşmakta, boyun fıtığı ile bel fıtığı görülebilmektedir.
Ağrıları önlemenin 11 yolu
Sağlıklı ve ergonomik çalışma koşulları, yapılan işin verimini artırmakta, çalışan kişinin daha az yorulmasını sağlayarak doğabilecek sağlık sorunlarına karşı önlem niteliği taşımaktadır. Bilgisayar kullanımı ve masa başı çalışma sırasında uygulanabilecek 11 basit öneriyle sırt ve bel ağrıları önlenebilmektedir.
1. Başınızı dik tutun
Başınızı doğal pozisyonundan uzaklaştırarak öne veya arkaya konumlandırmaktan kaçının.
2. Klavye ve fare kullanım mesafesini kısa tutun
İdeal olarak bu iki ekipman yan yana yerleştirilmelidir. Dirsekler 90 derecelik açıyla durmalıdır. Doğru bir el ve fare yerleşimi için klavye ile fare aynı düzeyde olmalıdır.
3. Harici klavye ve fare kullanın
Uzun süreli dizüstü bilgisayar kullanımı omurganızdaki fizyolojik eğriliğin bozulmasına yol açar. Dizüstü bilgisayar kullanımı sırasında, ideal duruşunuzu korumak için gerektiğinde harici klavye ve fare kullanmak bu durumu önleyebilir.
4. Bilgisayar kullanımı için ideal uzaklığınızı belirleyin
Monitörün gövdenizin bir kol uzaklığında ve monitör üst hizasının göz seviyenizde olması idealdir.
5. Sandalye seçimine dikkat edin
Sandalye veya koltuk bilgisayar başı çalışmanın sağlıklı olabilmesi için en önemli unsurlardandır. Sandalye seçimi yapılırken sırt desteği olmasına, oturma yeri ile ayarlanabilir sırt desteği arasında 95–105 derecelik bir açı bulunmasına dikkat edilmelidir. Gerek oturma yeri gerekse sırt bölgesi oturma pozisyonunuzu destekleyecek şekilde olmalıdır. Koltuğun kol destekleri olmalı, bunlar gerekirse çıkarıp takılabilir ve yüksekliği ayarlanabilir biçimde seçilmelidir. Oturma yerinin yumuşak minderli olmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca oturma yeri ileri-geri ayarlanabilir ve kendi ekseninde dönebilir olmalıdır.
6. Ayaklarınızı destekleyin
Dizleriniz ve ayak bileğinizde oluşan gerginliği azaltmak için, ayaklarınızı omuz genişliğinde açık ve engebesi az veya düz bir zeminde konumlandırın.
7. Doğru açıyı bulun
Bacağınızın alt kısmı dizden 90–110 derecelik açıyla yerleştirilmiş olmalıdır. Diğer bir önemli konu olan sandalye yüksekliği ise ayarlanabilir tercih edilmelidir.
8. Uzun süre bacak bacak üstüne atmayın
Uzun süre bacak bacak üstüne atarak oturduğunuzda dizin arkasında bulunan ve bacakların alt kısmı ile ayaklarda hissi sağlayan bacak siniri olan peroneal sinir üzerine baskı uygulanabilir, kan dolaşımı olumsuz etkilenebilir. Ayrıca, bu oturma pozisyonu, kambur duruşa sebep olur.
9. Molalar verin
Çalışma esnasında her 45 dakikada en az bir kez yerinizden kalkın ve hareket edin, bir kaç germe ve omurga, kol bacak esnetme hareketi yapın. Böylece omurga üzerindeki baskıyı azaltmış ve dolaşımı hızlandırmış olacaksınız.
10. Vücudunuzu esnetin
Çalışma esnasında belirli aralıklarla, önünüzdeki dosya ve işleri bir kenara bırakıp vücudunuzu esnetin. Böylece doğru duruşunuzu koruyarak günün geri kalanını daha sağlıklı geçirirsiniz.
11. Telefonu doğru kullanın
Aynı anda birçok işi birden yaparken, telefonu omuz ve kulak arasında tutmak içgüdüsel bir harekettir. Bu davranış omurga sağlığını olumsuz etkiler. Boyun sırt ağrısı sebebi olabilir. Konuşmalarınız için bir kulaklık veya hoparlör kullanın.