Ülkemizin olduğu gibi dünyanın da ağız ve diş sağlığı karnesi kırıklarla dolu. Okul çağındaki çocukların yüzde 90’ına yakınında, yetişkinlerin de yaklaşık yüzde 100’ünde çürük bulunduğunu bildiren Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, diş çürüğü gripten sonra en çok görülen çocukluk çağı hastalığı!
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde 0-12 yaş arası her 100 çocuktan 84’ünün en az bir çürüğü bulunurken, 6 yaş grubundaki çocuklarda diş fırçalama oranı sadece yüzde 10’da kalıyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Diş Hekimi Dr. Fatma Çalışkan, çocuklara diş fırçalama alışkanlığı kazandırmanın, anne babaların da dişlerini düzenli olarak fırçalamalarıyla mümkün olacağını söylüyor. Dr. Fatma Çalışkan, doğru bakımın püf noktalarını anlattı, çok önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Diş fırçasını doğru seçin
Çocuğunuzun yaşına uygun fırça alın. Fırça sapı avucunun içine oturmalı. Fırça boyu ağzının çok gerilerine ulaşmayacak uzunlukta, fırça kılları da çocukların hassas diş etlerine uygun yumuşak ve uçları yuvarlatılmış olmalı. Bebeğinizin ilk dişleri belirdiğinde parmağa geçirilen silikon fırça, bebek diş fırçası, ksilitollü diş mendilleriyle ağız ve diş temizliği sağlanmalı.
Yaşına uygun diş macunu alın
Diş macunu seçilirken çocuğun dişlerindeki çürük riski, bu konuda bir çocuk diş hekiminden destek alarak saptanmalı. Çürük riski düşük çocuklarda, yutulabilir florsuz macun kullanımı uygun olabilirken, çürük riski yüksek çocuklarda yaşına uygun dozda flor içeren macunlar kullanılmalı.
Doğru miktarda diş macunu kullandırın
0-3 yaş arası dönemde bir pirinç tanesi kadar (fırçayı sadece değdirilip çekilmeli), 3-6 yaş arası mercimek tanesi kadar, 6 yaş üzeri çocuklarda nohut tanesi kadar macun kullanılmalı. Çocuklar 3 yaşına kadar tükürmeyi bilmediklerinden onlara uygun macunlar seçilmeli.
Alışkanlık kazandırın
Günde iki kereden az yapılan fırçalamanın çürüğe karşı bir etkisi olmayacağından dişler mutlaka günde en az iki kere fırçalanmalı. Böylece ağız içerisinde çoğalan bakterilerin çürük yapabilecek duruma gelmelerinin önüne geçilebiliyor.
Diş fırçasını üç ayda bir değiştirin
Etkin temizliğin sağlanabilmesi için diş fırçasını üç ayda bir ya da fırça kılları bozulduğunda değiştirmeyi ihmal etmeyin.
İki dakika fırçalamasını sağlayın
Fırçalama süresi çok önemli. İdeal fırçalama süresi en az 2 dakika olmalı. 2 dakikadan az fırçalama dişlerin her yüzeyinin fırçalanmasına yetmeyecek, bu nedenle ağız temizliği eksik yapılmış olacaktır.
Fırçayı ıslattırmayın
Fırça kılları ıslandığında yumuşuyor ve yapışkan özelliğe sahip dental plağı etkin şekilde uzaklaştıramıyor. Bu nedenle diş fırçalama boyunca fırçayı ıslatmamasına özen gösterin.
Diş ipi kullanmayı öğretin
Dişlerin ara yüzlerini sadece fırçalayarak temizlemek mümkün değil. Ara yüzlerin (dişlerin birbirine değen yüzeyleri) etkin temizliği için ara yüz fırçaları, sıkışık yüzeylerin temizliği için diş ipi kullanımını öğretin. Diş ipi ile ara yüzlerden plak uzaklaştırılmış olur.
Fırçalamadan yatmaması kuralı koyun
Uyku sırasında değişen biyolojik ritim, gece boyunca tükürüğün daha az salgılanmasına ve diş yüzeylerinin doğal koruma mekanizmasının azalmasına neden oluyor. Bu nedenle kesinlikle gece dişlerini fırçalatmadan yatmaması kuralı koyun. Akşam dişlerini fırçaladıktan sonra bir şey yenilip içilmemeli.
Alt ve üst dişleri ayrı ayrı fırçalatın
Çocuk Diş Hekimi Dr. Fatma Çalışkan “Diş fırçalama belirli bir düzen içinde yapılmalı. Alt ve üst çenedeki dişler ayrı ayrı fırçalanmalı. Dişleri önce yanak, sonra dil ve çiğneme yüzeyleri olmak üzere fırçalamak gerekiyor. En arka dişlerin arka bölgeleri de mutlaka fırçalanmalı. Dişler belirli bir düzen içinde fırçalanmazsa, her bölgeye tam olarak ulaşmak mümkün değil. Fırça diş eti çizgisine eğimli olarak yerleştirilip bu durum bozulmadan küçük dairesel hareketlerle dişler fırçalanmalı. Daha sonra fırça, bir fırça boyu kadar kaydırılarak fırçalama sürdürülmeli. Dişlerin çiğneme yüzeylerinde ise fırça dik yerleştirilip ileri geri hareket ettirilmeli” diyor.