Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Funda Öztürk “Özellikle adet düzensizliği konusunda bu soruna çok sık rastlıyoruz. Basitçe halledilebilecek bir sorun, arkadaşların ‘benim de öyle oluyor’ , ‘benim de düzensiz, yıllardır böyle’ şeklindeki sözleriyle teselliye dönüşebiliyor ve rahatlatıcı oluyor. Oysa adet düzensizliği sorununun altında ciddi nedenler yatabiliyor!”
Kadınların birbirleriyle hastalıkları üzerine sohbetlerinde çok sık söylenen “benim de öyle”ifadesi çoğunlukla rahatlatıcı bir etki yaratıyor ve sanki sorun önemsizmiş gibi algılanıyor. Ancak tehlike burada başlıyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Funda Öztürk “Özellikle adet düzensizliği konusunda bu soruna çok sık rastlıyoruz. Basitçe halledilebilecek bir sorun, arkadaşların ‘benim de öyle oluyor’ , ‘benim de düzensiz, yıllardır böyle’ şeklindeki sözleriyle teselliye dönüşebiliyor ve rahatlatıcı oluyor. Oysa adet düzensizliği sorununun altında ciddi nedenler yatabiliyor!” diyor.
Dr. Funda Öztürk her 4 kadından 1’inde adet düzensizliği olabildiğini belirterek, 21-35 gün arasında seyreden normal adet döngüsünün ortalama 3-7 gün sürdüğünü, bu tanımın dışındaki tüm durumların adet düzensizliği olarak kabul edildiğini söylüyor. Öztürk, adet düzensizliğinin altında yatan 8 önemli nedeni anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Fizyolojik nedenler
Günlük hayat içerisinde yaşadığımız stres, kilo alıp vermeler, beslenme tarzındaki değişiklikler, ağır egzersiz, iklim ve çevre değişikliği, kronik hastalıkların varlığı (karaciğer ve böbrek hastalıkları, kanama ve pıhtılaşma bozuklukları), bazı ilaçlar (özellikle antidepresanlar, hormonal ilaçlar, kan inceltici ilaçlar, antienflamatuar ilaçlar), bitkisel ürünlerin kullanımı adet düzensizliklerini etkiliyor.
Hormonal nedenler
Düzenli adet görmek için vücuttaki bir çok hormonun sağlıklı bir denge içerisinde olması gerekiyor. Adet düzeni öncelikle östrojen ve progesteron etkisi altında gerçekleşiyor. Anovulasyon adet düzensizliğinin en sık rastlanan sebebi. Yumurtlamanın gerçekleşmediği bu durumlarda progesteron eksikliği gelişiyor ve bu da östrojen hakimiyetinin artmasına ve kanamalara yol açıyor.
Polikistik over sendromu
Adet düzensizliklerinin en sık nedenini oluşturuyor. Bu rahatsızlıkta erken dönemde adet düzensizlikleri, gebe kalmakta zorluk, tüylenme, sivilcelenme sorunları yaşanırken; uzun dönemde diyabet (insülin gerektirmeyen şeker hastalığı), kiloya bağlı tansiyon, kolestrole bağlı kalp hastalıkları ve rahim çeperindeki kalınlaşma nedeniyle rahim kanseri riski artıyor.
Tiroit hastalıkları
Tiroit hormonlarının yetersiz salgılandığı durumlarda da (hipotiroidi), aşırı salgılandığı durumlarda da (hipertiroidi) adet düzeni olumsuz etkileniyor. Prolaktin hormonu da hipofizden salınıyor ve adet düzenini etkiliyor. Prolaktin seviyesinin artması hipofiz bezinde oluşan adenom varlığında görülüyor ki bu durumda hem adet miktarı azalıyor hem de kanama miktarı azalıyor.
Diyabet hastalığı
Gerek diyabet hastalığını oluşturan sebepler, gerekse diyabet hastalığının oluşturduğu komplikasyonlar adet düzensizliğine yol açıyor. Bunların başında da kilo problemi geliyor. Özellikle kadınlarda kilo ile adet düzensizliği doğru ilişkili. Bir genç kadında kilo ne kadar fazlaysa adet düzensizliği olma ihtimali de o derece yüksek oluyor.
Hamilelik komplikasyonları
Özellikle adet döngüsü düzenli olmayan kadınlarda görülen kanamaların bir kısmını fark edilmeyen düşükler oluşturuyor. Hele de adet gecikmesini takiben kasık ağrısı ile birlikte lekelenme veya daha fazla kanamanın varlığı durumunda dış gebelik olabileceği de akla gelmeli ve hamilelik testi yapılmalı.
Yumurtalık kistleri
Yumurtalık (over) kistler üretebiliyor. Üreme çağındaki her kadında bu kistlerin yarattığı etkiler değişiklik gösterse de genellikle adet düzensizliği ile kendini gösteriyor. Yumurtalıklarda oluşan kistler, yaşanan adet döngüsü üzerinde etkili olan hormon dengesizliği nedeniyle adet gecikmelerine, iki adet arasında ara kanamalara ve hatta adetin kesilmesine dek bir çok etkiye yol açabiliyor. Bazı kadınların bedensel yapılarında herhangi bir belirti vermeden varlığı sürdüren kistler bazı durumlarda ise bir anda belirti verebiliyor.
Rahim ile ilgili nedenler
Rahim duvarındaki miyomlar çoğu zaman aşırı kanamaya eğilimlidirler. Adet kanamasının miktarını arttırarak demir eksikliği anemisi, çarpıntı ve halsizlik gelişmesine yol açarlar. Rahim ağzı polipleri özellikle ilişki sonrası başlayan kanamaya yol açarlar. Rahim ağzı kanseri, rahim kanseri ve yumurtalık kanserleri de kanama ve düzensiz adet ile ortaya çıkarlar. Çoğu zaman rahim içi araç kullanımı, genelde adet düzenleyici olmakla birlikte doğum kontrol haplarının düzensiz kullanımı da kanama sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır.