Hamilelikten itibaren alacağınız önlemler ve doğru alışkanlıklarla çocuğunuzun zeka gelişimine önemli katkılarda bulunabilirsiniz…
Sağlıklı bedensel gelişimlerini sürdüren çocukların zeka gelişimleri de beraberinde geliyor.
Ancak anne babalar olarak “daha zeki çocuklarımız olsun” dürtüsüyle bu yönde çaba göstermekten de kendimizi alamıyoruz. Araştırmalar, aslında bunun için ekstra bir çaba sarf etmeye de gerek olmadığını gösteriyor. Kullanabileceğimiz en önemli araç sevgimiz ve vereceğimiz güven… Onlarla konuşmak, oyun oynamak, şarkı söylemek gibi karşılıklı etkileşim kurmak, çocuklarımızın zeka gelişimi için en önemli katkı oluyor. Bunun yanı sırası hamilelikten itibaren alacağımız önlemler ve doğru alışkanlıklar konusunda Acıbadem Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Reyhan Erol, şu önerilerde bulunuyor…
Hamilelikte dengeli beslenin
Beynimizde milyonlarca nöron bulunuyor ve zeka gelişimi bu nöronlar arasında yapılan bağlantıların yani sinapsların artması olarak tanımlanıyor. Bu gelişim hamilelik döneminden itibaren başlıyor. Dolayısıyla anne adayının sağlığı bebeğin beyin gelişimini de direkt olarak etkiliyor. Bu nedenle öncelikle düzenli sağlık kontrollerinin ihmal etmeyin ve sağlıklı beslenmeye önem verin. Folik asit ve omega eksikliği varsa bunlar takviye edin. Bebeğin beyin gelişimini negatif yönde etkilediği için hamilelik ve emzirme boyunca alkol ve sigaradan uzak durun. Sizin salgıladığınız mutluluk hormonunun bebeğinizi de etkileyeceğini unutmayın. Onunla sohbet edin, birlikte müzik dinleyin ve mümkün olduğunca stresten uzak durun.
Mutlaka emzirin
Zeka gelişiminde en önemli sermayenin anne sütü olduğunu söyleyen Dr. Reyhan Erol, bu fırsatı iyi kullanmak gerektiğini belirterek şunları anlatıyor: “Araştırmalar anne sütünün zeka gelişimi üzerindeki etkisini gösteriyor. Özellikle okul çağı çocuklarının performansında anne sütü almış olmak önemli bir fark yaratıyor. Bununla birlikte emzirme anında anneye dokunan ve göz teması kuran bebeğin beynindeki kan akımı ve sinaps denen nöronlar arası bağlantılar artıyor. Ayrıca emzirme sürecinde annenin bebeğiyle yumuşak bir ses tonuyla konuşması, gülmesi, ona dokunması da öğrenme ve hafızayı da barındıran, genel olarak limbik sistem olarak bilinen yapıyı etkilediği biliniyor.”
Yeterli ve kaliteli uyku almasını sağlayın
Bebeklikten itibaren çocukluğun her döneminde yeterli ve kesintisiz uyku, bedensel gelişim kadar beyin gelişimi için de son derece değer taşıyor. Bu nedenle çocukların kaliteli uyku almalarını sağlamak için gerekli ortamı oluşturmaya özen gösterin. Ayrıca, tiroit bezinin iyi çalışmaması durumunda zeka geriliği riski doğduğu için, doğumdan hemen sonra bebekten topuk kanı alınarak değerlendirme yapılmasını sağlayın.
0-2 yaş arasında televizyon izlettirmeyin
Beyin gelişiminin yüzde 70-80’ilk bölümü ilk iki yaş döneminde tamamlanıyor. Dolayısıyla özelikle bu dönem gelişimi olumsuz etkileyebilecek uyaranlardan uzak durmak önem taşıyor. Zekayı negatif yönde etkileyen unsurların başında da televizyon geliyor. Bu nedenle hayatın ilk yıllarında çocukları televizyondan mümkün olduğunca uzak tutun. İki yaşından sonra da günde en fazla bir saat televizyon izlettirin ve bunu birlikte yapın. Ve çocuğunuzla izlediği şey hakkında konuşarak, sorular sorun ve cevap vermesini sağlayarak etkileşiminizi sürdürün.
Dünyayı dokunarak öğrenmesine izin verin
Çocukların öğrenme süreçlerinde özellikle bir yaşından sonra eller çok önemli bir araç oluyor. Bu dönemde çocukların dünyayı dokunarak anlamaya çalıştıklarını hatırlatan Dr. Reyhan Erol, “Çocuklar bu yüzden ellerine aldıkları her şeyi ağızlarına götürüyor. Ve tüm bu bilgiler beyne aktarılıyor. Bu nedenle çocuğun güvenliğini tehlikeye atmayacak şekilde, her şeye dokunmasına izin vermek gerekiyor. Aksi şekilde davranmak ise beyin gelişimini ters yönde etkileyebiliyor” diyor. Ayrıca bu dönemde çocukları mümkün olduğunca anlamaya çalışmak ve her şeye ‘hayır’ dememeye de özen göstermek önem taşıyor.
Sevdiği aktiviteleri yaptırın
Çocuktan gelen uyarılara her zaman kulak vermek gerekiyor. Onun da birey olduğunu ve söz hakkının bulunduğunu unutmayın. Yedi aylık bebeğinizin bile yemeğini kendi başına yeme çabasını desteklemek için eline kaşık vermeniz, hem özgüvenini, hem de zekasını geliştirmeye yardım edecektir. Okul çağındaki çocukları da sevdiği spor aktivitelerine yönlendirerek, arkadaşlarıyla ve evde oyun oynayacak zaman için izin vererek gelişimlerine önemli katkı sağlayabilirsiniz. Bu arada onunla göz teması kuracak ve karşılıklı etkileşim sağlayacak her türlü fırsatı değerlendirin.