Çipura ve Levrek’te AB’ye ihracatın önündeki engeller tamamen kalktı. AB, bir süredir yürüttüğü sübvansiyon soruşturmasını gerekçesi kalmadığı için kapatmak zorunda kaldı.
AB’nin kararını değerlendiren İstanbul Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller ihracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, “Uzun ve zorlu bir mücadelenin sonunda kazanan Türk balıkçısı oldu. Vergilerin önlenmesiyle birlikte AB ülkelerine Çipura ve Levrek ihracatımız artacak” dedi.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, geçtiğimiz yıllarda üretimi artırmak amacıyla çipura ve levrek üreticilerine kilogram başına 6 sent destek verdi. Türkiye’nin AB pazarındaki en büyük rakiplerinden birisi olan İspanya, bir yıl önce bu desteklerin haksız rekabet olduğunu öne sürerek Türkiye’ye karşı sübvansiyon soruşturması açılmasını ve vergi getirilmesini istedi. İspanya Deniz Ürünleri Üreticileri Birliği’nin (APROMAR) AB Komisyonu’na başvurmasının ardından sübvansiyon soruşturması başlatıldı ve Türkiye’den ithal edilen levrek ve çipura ya verilen desteğin 10 katına varan vergiler konulması gündeme geldi.
Türkiye’nin AB pazarında en iddialı olduğu ürünlerde getirilen verginin, rekabette dezavantaj yaratması üzerine balık ihracatçıları Tarım Bakanlığı’na başvurarak desteklerin geri çekilmesini istedi. Sektörün talebini inceleyen Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın doğrudan destekleri kaldırma kararı 25 Nisan 2016 tarihinde yapılan Bakanlar Kurulu’nda onaylandı ve Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.
Türkiye tarafından desteklerin kaldırılması üzerine AB, soruşturmaya zemin oluşturan şartların ortadan kalkması nedeniyle açtığı soruşturmayı 10 Ağustos 2016 tarihinde (bugün) kapatarak, Türk menşeli levrek ve çipuraya getirmeyi planladığı vergiden vazgeçti.
AB’nin aldığı kararı değerlendiren İstanbul Su ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Tuncay Sagun, “Türkiye Norveç’ten sonra AB’nin ikinci büyük Aqua Kültür üreticisi. Bu durum doğal olarak rakiplerimizi korkuttu. AB pazarı ise özellikle çipura ve levrekte bizim için çok önemli bir pazar. 2015 yılında bu ülkelere yaklaşık 340 milyon dolarlık çipura ve levrek ihraç ettik. 2016 yılının ilk 7 ayında ise ihracatımız 217 milyon dolar oldu. AB’nin soruşturmayı kapatmasının ardından sektör ayağındaki prangalardan kurtuldu. 6 sentlik destek bize 60 sente varan vergi olarak geri dönecekti. Rekabetin yoğun olduğu bir pazarda bu vergi bizi olumsuz etkileyecekti. Şimdi önümüzü daha net görebileceğiz. Çok kısa sürede ihracatımızı 400 milyon dolara çıkarırız” dedi.
Alabalık için mücadeleye devam
AB’nin 27.02.2015 tarihinden beri alabalıkta da vergi uygulaması yaptığını hatırlatan Sagun, Şubat ayı itibari ile konulan verginin üzerinden bir yıl geçtiğini ve itiraz yolunun açıldığını belirterek, “Alabalıkta ne yazık ki çok başarılı olamamıştık ve 1,5 yıldır yaptığımız ihracatta yüzde 6,7 ile yüzde 9,5 arasında değişen oranlarda vergi ödemek zorunda kaldık. Şimdi süre sona eriyor. Yeni dönemde vergi ile karşı karşıya kalmamak için gerekli önlemleri almaya çalışıyoruz. Alabalıkta vergiyi önleyebilirsek, bu hem üretim hem de ihracat rakamlarımıza olumlu yansıyacaktır” diye konuştu.