Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2016 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliği Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, küpelenmemiş ve kayıt altına alınmamış hayvanların kurban satış yerlerine girişlerine müsaade edilmeyecek. Ancak kurban kesecek vatandaşların da küpe, kayıt ve sağlık raporu gibi hususları dikkate alması ve satın alacakları kurbanlarda bu belgeleri araması gerekiyor.
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 2016 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliği yayımlandı. Tebliğ, kurban kesmek isteyenlerin kurbanlarını dini hükümlere, sağlık şartlarına ve çevre temizliğine uygun olarak hayvana en az acı verecek şekilde kesmelerine veya vekalet yoluyla kestirmelerine yardımcı olunması, kurban satış ve kesim yerlerinin belirlenmesi, kesim yapacak kişilerin eğitilmesi, alınacak tedbirler ve bu konulara ilişkin diğer hususları düzenliyor.
Kurban Hizmetleri Komisyonları vatandaşı bilgilendirecek
Tebliğ kapsamında il ve ilçelerde kurulacak olan Kurban Hizmetleri Komisyonları, kurban vecibesi, kurbanlık hayvanlar, kurban kesimi, Kurbanın dini ve sosyal boyutları hususunda bilgilendirmeler yapacak. Bilgilendirme kapsamında şu çalışmalar yapılacak:
İl ve ilçelerde hazırlanan kurban satış ve kesim yerleri 28 Ağustos 2016 Pazar gününden itibaren Kurul ve Komisyon üyesi kurum ve kuruluşların web sayfalarında yayınlanacak.
Başta kist hidatik, şarbon, bruselloz, tüberküloz gibi hayvanlardan insanlara geçen hastalıklar olmak üzere toplum ve çevre sağlığı, etin usulüne uygun işlenmesi, pişirilmesi, tüketilmesi, sakatatların çöpe atılmaması, evcil ve yabani hayvanlara verilmemesi ve benzeri konularda vatandaşlar aydınlatılacak.
Kurban kesen ve hayvanı yüzerek et taksimi yapan kimselerin etle temas eden uzuvlarında yara olmaması, bu durumda olanların kesim, yüzme ve et taksimi işini yapmaları zorunlu ise hijyenik eldiven kullanmaları, elde yara olduğu halde eldiven kullanmadan kesim işlemi yapılmışsa bu etlerin çok iyi pişirildikten sonra tüketilmesi hususunda vatandaşlar bilinçlendirilecek.
Kurban olarak satın alınacak hayvanların sağlıklı, besili, veteriner sağlık raporu/hayvan pasaportu/nakil belgesi olan, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen koruyucu aşıları yapılmış ve hayvan kimlik sistemine kayıtlı olanlardan seçilmesi, gebe ve damızlık değeri yüksek dişi hayvanların kurbanlık olarak kesilmesinin önlenmesi, kurban edilmesi uygun olan hayvanlardan öncelikle erkek olanların tercih edilmesi gerektiği hatırlatılacak.
Kurbanlık şartları
Kurban olması dinen sakıncalı olan hayvanlar kurban satış yerlerine getirilemeyecek.
“Kurban kesmekle yükümlü olan kimsenin bu ibadeti yerine getirmiş sayılması için kurbanlık hayvanda bazı niteliklerin bulunması gerekiyor. Bu şartlar tebliğde şu şekilde açıklanıyor:
“Kurban; koyun, keçi, sığır, manda ve deveden olur. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Kurban olabilmesi için, kurbanlık hayvanın deve için 5; sığır ve manda için 2; koyun ve keçi için 1 yaşını doldurması gerekir. Bunun yanında koyun semizlik ve gösteriş olarak bir yaşındakilerle aynı olursa altı ayını tamamladıktan sonra da kurban edilebilir. Kesilecek hayvanın kurban olmaya engel bir kusurunun bulunmaması gerekir. Kurban edilecek hayvanın sağlıklı, düzgün, azaları tamam, besili olması hem ibadetin gaye ve mahiyetine hem de sağlık kurallarına uygun düşer. Kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bazı azaları eksik mesela bir veya iki gözü kör, kulakları ve boynuzları kökünden kesilmiş, dili kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökülmüş, kuyruğu ve memesi kesik hayvanlar kurban olmaz. Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz, şaşı, topal, deli, biraz hasta, bir kulağı delinmiş veya yırtılmış olmasında kurban açısından bir sakınca yoktur. Koyunun daha semiz ve lezzetli olması maksadıyla doğduğunda kuyruğunun kısmen veya tamamen kesilmesi kusur sayılmaz.”
Hayvan hareketleri sıkı kontrol altına alınıyor
Tebliğde, Hayvan Hareketlerinde Uyulacak Esaslar da belirlendi. Buna göre, Kurbanlık hayvan yetiştiren işletmelerdeki büyükbaş ve küçükbaş hayvanlar salgın hastalıklar yönünden kontrol edilecek. Hayvan pazarı, borsa, geçici hayvan satış ve kesim yerlerinin resmi ve belediye veteriner hekimlerince yapılan kontrol ve denetimleri sıklaştırılacak.
Büyükbaş hayvan sevklerinde şap aşısı yaptırmış olma şartı aranacak. Büyükbaş hayvanların şap hastalığına karşı aşılanıp aşılanmadığı kayıtlar ve aşılama makbuzları ile kontrol edilerek veteriner sağlık raporunun ilgili bölümüne şap aşısının yapıldığı tarih, aşının seri numarası, aşılama-serumlama makbuzunun tarihi ve seri numarası yazılacak.
Trakya’daki iller ile İstanbul ili Avrupa yakasına, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2010/7, 2010/13 ve 2013/16 sayılı Trakya’ya Yapılacak Canlı Hayvan Sevkleri Genelgeleri kapsamında uygun şartları taşıyan kurbanlık hayvanların sevklerine 28 Ağustos 2016 Pazar gününden itibaren başlanacak. Bu tarihten önce kesinlikle sevk işlemi İstanbul Anadolu Yakası da dahil olmak üzere yapılmayacak.
Koyun ve keçi türü hayvanların kulak küpelerinin yazılı olduğu nakil belgesi resmi veteriner hekim tarafından kaşelenip imzalanarak veteriner sağlık raporuna eklenece. Sevk raporu üzerine “Kurbanlık” ibaresi yazılacak.
Kurbanlık hayvanların kesiminde ve kesim yerlerinde dikkat edilecek hususlar
(1) Kurbanlık hayvanlar, belediyelerden çalışma izni almış kesimhane ile Komisyonların belirlediği kesim yerlerinde kasaplık belgesi veya Kesim Elemanı Yetiştirme ve Geliştirme Kurslarından alınmış “Kurs Bitirme Belgesi” olanlar tarafından; köylerde ve belirlenmiş kesim yeri bulunmayan yerlerde ise -cadde, sokak ve parka bakmamak kaydıyla kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye zarar vermeyecek şekilde- ehil kişilerce kesilecek.
(2) Cadde, sokak ve park gibi kamusal alanlarda kurbanlık hayvan kesimleri yapılmayacak.
(3) Kesim yerleri; resmi ve belediye veteriner hekimleri, belediye zabıta ekipleri ile din görevlileri işbirliğinde etkin olarak denetlenecek ve kontrol edilecek.
(4) Kesim yerlerindeki atıkların çevre kirliliğine sebep olmaması için gerekli önlemler alınacak.
(5) Kesilen hayvanlara ait hastalıklı organlar, kesim sırasında oluşan atıklar, kist hidatik riskine karşı karaciğerler ve akciğerler kesinlikle evcil ve yabani hayvanlara verilmeyecek. Hayvanların çıkaramayacağı derinlikte çukurlara gömülerek bertaraf edilecek.