TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile bağlı kuruluşlarının bütçelerinin görüşülmesine başlandı. Fakıbaba, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2018 yılı bütçe görüşmelerinde yaptığı sunumda son 15 yılda hayvancılığa yaklaşık 25 milyar lira destek verdiklerini bildirdi.
AK Parti Isparta Milletvekili Süreyya Sadi Bilgiç başkanlığında toplanan komisyon, bütçe görüşmelerinin 5. turunda; Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ile Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumunun bütçelerini ele alıyor.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 2018 yılı bütçe görüşmelerinde yaptığı sunumda son 15 yılda hayvancılığa yaklaşık 25 milyar lira destek verdiklerini bildirdi.
Yem bitkilerine sağladıkları desteklerin artarak devam ettiğine dikkati çeken Fakıbaba, bu kapsamda 15 yılda 4,5 milyar lira destek ödediklerinin altını çizdi.
Fakıbaba, bu destek sayesinde yem bitkileri üretim alanının 1,1 milyon hektardan 2,6 milyon hektara yükseldiğine işaret ederek, hayvan ıslahında en önemli araç olan suni tohumlama sayısını yılda 624 binden, 3 milyon 632 bine çıkardıklarını vurguladı.
TİGEM tarafından 5 üniversite işbirliğiyle başlatılan “Embriyo Transferi ile Üstün Vasıflı Damızlık Sığır Üretim Projesi” ile hayvan ıslah çalışmalarının önümüzdeki yıllarda daha da yaygınlaşmasını hedeflediklerini belirten Fakıbaba, 2010 yılından bugüne Trakya’nın şap hastalığından ariliği sağlandığını, bu arilik statüsünü Türkiye’nin tamamına yaymak için aşılama seferberliğini başlattıklarını bildirdi.
Bakan Fakıbaba, Et ve Süt Kurumunun (ESK) önemli çalışmalar yürüttüğüne dikkati çekerek, 2017’nin ilk 6 ayında üreticilerimizden 48 bin büyükbaş, 16 bin küçükbaş hayvan alımı yaparak 18 bin ton kırmızı et ürettiğini, 16 bin ton satış gerçekleştirdiğine işaret etti.
ESK’nın süt sektörünü regüle etmek, oluşan arz fazlası sütü değerlendirmek ve üreticilere destek olmak için ilk kez Mart 2016’da çiğ süt alımına başladığını hatırlatarak, bu kapsamda 2017 yılının 8 ayında üretici birlikleri ve kooperatifler aracılığıyla yağsız süt tozu yaptırılmak üzere 548 bin ton çiğ süt alındığını söyledi.
Fakıbaba, önümüzdeki dönemde hayvancılıkla ilgili çalışmaları daha da ileri noktalara taşıyacak ve uzun vadeli tedbirleri alacaklarını belirterek, şöyle devam etti:
“Vatandaşlarımızın et ihtiyacını ucuz ve uygun fiyatla karşılayabilmeleri için uzun süredir yoğun bir tempo ile çalışıyoruz. Öncelikli hedefimiz, en geniş tüketici kitlesine ulaşmak. Bu maksatla Türkiye’nin bütün illerinde satış noktası bulunan ulusal market zincirlerinde en ucuz ve en uygun fiyatla kıyma ve kuşbaşı et satışı yapılmasını hedefliyoruz. Bu hedefimizi gerçekleştirmek üzere dana kıymanın kilosunu 29 lira ve dana kuşbaşının kilosunu 31 liradan satmayı taahhüt eden ulusal zincir marketlere Et ve Süt Kurumumuz tarafından dana karkas et satışı yapılacaktır. Bir yandan vatandaşlarımızın et ihtiyacını ucuz ve uygun fiyatla karşılamaları için bu çalışmaları yaparken yerli hayvan yetiştiriciliği yapan besicilerimizi de koruyacağız. Bu doğrultuda besicilerimizin yerli hayvanlarını, Et ve Süt Kurumumuzda kesilmesi kaydıyla kilosunu 25 liradan satın alacağız.”
Bakan Fakıbaba, TİGEM vasıtasıyla son 15 yılda 62 bin baş damızlık sığır, 146 bin baş damızlık koyun dağıtımı gerçekleştirdiklerini vurgulayarak, “2018’de 7 bin baş damızlık sığır, 28 bin baş damızlık koyun dağıtmayı planlıyoruz. Genç Çiftçi Projesi kapsamında TİGEM kanalıyla bu yıl hedeflediğimiz 51 bin baş sığır ve manda ile 106 bin baş damızlık koyun ve keçi dağıtımları devam etmektedir.” ifadesini kullandı.
Hayvancılığa yönelik çalışmalar sonucunda son 15 yılda, sığır sayısının yüzde 50 artışla 9,9 milyon baştan 14,7 milyon başa çıktığını belirten Fakıbaba, küçükbaş sayısının yüzde 40 artışla 32 milyon baştan 45 milyon başa çıktığını bildirdi.
Son 15 yılda su ürünleri için sektöre 1,4 milyar lira destekleme ödemesi yapıldığına değinen Fakıbaba, bu alanda ihracatın 790 milyon dolara ulaştığını, 2018 ihracat hedefinin de 1 milyar dolar olduğuna dikkat çekti.
Fakıbaba, “Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı” kapsamında IPARD-2 döneminin bu sene başladığını aktararak, 2020 yılına kadar toplam 1 milyar 45 milyon avro hibenin yatırımcılara sunulacağını vurguladı.
Gıda üretimi, gıda satışı ve toplu gıda tüketimi yapılan 653 bin işletmeyi yaklaşık 7 bin gıda denetçisiyle etkin bir şekilde denetlemeler yaptıklarını belirten Fakıbaba, bu çerçevede, 2017’nin ilk 9 ayında 710 bin denetim gerçekleştirdiklerini söyledi.
Fakıbaba, 2012-2017 yılları arasında sağlığa zararlı gıda üreten, taklit ya da tağşiş yapan 642 firmanın bin 323 farklı parti ürününü kamuoyuna ifşa ettiklerine işaret ederek, “Alo 174 Gıda Hattına” tüketicilerden gelen ihbar ve şikayetler kapsamında 43 bin cezai işlem uyguladıklarını bildirdi. Okul kantini ve yemekhane gibi ortamlarda 2016-2017 eğitim öğretim döneminde 36 bin denetim gerçekleştirdiklerini, 156 işletmeye yaptırım uyguladıklarını ifade eden Fakıbaba, okul sütü ve okul üzümü dağıtım programlarının devam ettiğine işaret etti.
Bakanlık olarak yürüttükleri işlerin planlanması ve üreticilere sunulan hizmetlerde etkinliğin artırılması için “Kalite Yönetim Sistemine” geçme çalışmalarının devam ettiğine değinen Fakıbaba, şunları ifade etti:
“Yerli sebze tohumculuğunun geliştirilmesi çalışmalarına hız vereceğiz. Sebzecilik sektörünün tohum ihtiyacını büyük ölçüde yurtiçi üretimden karşılayacağız. Öncelikli olarak domates, biber, patlıcan, hıyar ve kavunda çalışmalar başlattık. Adana, Mersin ve Osmaniye illerini kapsayan Doğu Akdeniz ile Kastamonu, Sinop ve Bartın illerini kapsayan Batı Karadeniz Bölgelerinde yeni bir kalkınma projesi uygulayacağız. Proje 45 bin hane halkını doğrudan ilgilendiriyor. Bütçesi ise 96 milyon avro. Yatırımlar 2018’de başlayacak. Tarımda ikili ve uluslararası ilişkilerimizi geliştirmek ve dış pazarları artırmak için yoğun çaba sarf edecek, çiftçimizin ürettiğini tüm dünyaya satmanın yollarını arayacağız. Yeni Tarıma Dayalı İhtisas Besi ve Sera Organize Sanayi Bölgeleri kurulması için çalışmalarımıza hız vereceğiz.”
2018 yılı bütçesi 21 milyar 676 milyon 673 bin lira
Bakan Fakıbaba, bakanlığın 2018 yılı bütçesinin 21 milyar 676 milyon 673 bin lira olarak öngörüldüğünü belirterek, “Bunun 14 milyar 514 milyon lirası, yani bütçemizin yüzde 67’si tarımsal desteklemeler olarak çiftçimize, üreticimize ayrılmıştır.” dedi.
Fakıbaba, dünya nüfusunun 2050’de 10 milyara yaklaşacağını belirterek, bu nüfusun beslenebilmesi için tarımsal üretimin yüzde 60 artması gerektiğini ifade etti.
Dünyada her yıl 1,3 milyar ton gıdanın israf edildiğine işaret eden Fakıbaba, “İsraf eden iflas eder. İnsanlar aşırı tükettikçe insanlık tükeniyor maalesef. Adaletsizliğin, gıda paylaşımına fazlasıyla bulaştığı bu yüzyılda, insanoğlu hem kendi hakkaniyetine hem de geleceğine daha dikkatli bakmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Fakıbaba, Bakanlığın 2018-2022 Dönemi Stratejik Planı’nda, ulusal kaynakları etkili, ekonomik ve verimli kullanarak faaliyetlerini yürütmeyi hedeflediklerini vurgulayarak, “Gıda, tarım ve hayvancılıkta rekabetçi, milli ve küresel çözümler üreten güçlü bir Türkiye dedik. 24 milyon hektar tarım alanımız, 14,6 milyon hektar mera varlığımız, 3 milyonun üzerinde çiftçimizle bugün, 121 milyon ton bitkisel üretim, 23 milyon ton hayvansal üretim, 161 milyar lira tarımsal hasıla, 16,3 milyar dolar tarımsal ihracat gerçekleştiriyoruz.” diye konuştu.
Tarım üreticilerine desteklerin devam ettiğini anlatan Fakıbaba, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından 2017 yılının ilk 9 ayında toplam 26,3 milyar lira tarımsal kredi kullandırıldığını belirtti.
Fakıbaba, hayvancılık sektöründe sıfır faizli kredi uygulamasının sürdüğünü anımsatarak, uygulamanın başladığı tarihten 2017 Eylül ayına kadar 423 bin üreticinin toplam 10,5 milyar lira faizsiz kredi kullanma imkanı bulduğu bilgisini verdi.
Bu yıl 192 tarımsal ovanın koruma altına alındığını ifade eden Fakıbaba, koruma altına alınan ovaların 300’e çıkarılması için çalışmaların sürdüğünü bildirdi.
Fakıbaba, arazi toplulaştırma çalışmalarına büyük önem verdiklerini vurgulayarak, “Toplulaştırmanın başladığı 1961’den bu yana 6,1 milyon hektar alanda arazi toplulaştırması tamamlandı. Bunun 5,6 milyon hektarı son 15 yılda tamamlandı. 1,8 milyon hektar alanda toplulaştırma çalışmaları devam ediyor. 2023 yılına kadar 14 milyon hektar arazinin tamamında toplulaştırmayı tamamlayacağız.” diye konuştu.
Lisanslı depoculuk konusunda önemli çalışmalar yürüttüklerine işaret eden Fakıbaba, bu kapsamda özel sektör tarafından toplamda 3,5 milyon ton kapasiteli hububat deposu için kiralama sözleşmesi imzalandığını ve inşaatların başladığını aktardı.
Bakan Fakıbaba, TMO tarafından 2017 Ekim ayı itibarıyla, 2 milyon 50 bin ton buğday, 205 bin ton mısır alımı yapıldığını vurgulayarak, şu görüşlerini paylaştı:
“Bu alımlar karışlığında çiftçilerimize toplam 2 milyar lira ödendi. Kuru üzüm (9 kalite) için alım fiyatı kilogram için 4 lira olarak açıklandı. Ekim ayı itibariyle 5 bin tona yakın kuru üzüm alındı ve üreticilere yaklaşık 20 milyon lira ödendi. Alımlar devam ediyor. TMO tarafından bu yıl ekim ayı itibarıyla 1 milyar lira değerinde 100 bin ton fındık alındı ve üretici hesaplarına 800 milyon lira aktarıldı. Fındıkta alan bazlı gelir desteğine dekara 170 lira olacak şekilde devam ediyoruz. Fındıkta, 2009 yılından 2017 yılına kadar olan 9 yıllık dönemde toplam 6,1 milyar lira alan bazlı destek ödemesi yapıldı.”
Yaş çay alımı kampanyasında eylül itibarıyla 391 bin ton yaş çay alımı yapıldığını açıklayan Fakıbaba, “Yaş çay alım bedeli olarak üreticilere 2016’da 1,1 milyar lira, bu yılın ilk 9 ayında ise 695 milyon lira ödeme yapıldı. ÇAYKUR çay satışlarından 2016’da 2 milyar 389 milyon lira, bu yılın ilk 8 ayında ise 927 milyon lira gelir elde etti.” dedi.
Fakıbaba, Türkiye’nin son dönemlerde yerli tohum üretiminde önemli yerlere geldiğini, 2017 yılı Ekim ayı itibarıyla çiftçilere, sertifikalı tohum kullanımı için 187 milyon lira ve sertifikalı tohum üretimi kapsamında 59 milyon lira destek ödemesi gerçekleştirildiğini vurguladı.