Fındıkta çok sayıda üreticisi olmasına karşın az sayıda alıcı bulunduğunu söyleyen CHP Milletvekili Orhan Sarıbal, bunun da serbest piyasa şartlarının oluşmasını engellediğini savundu.
CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında, fındık üretiminde yaşanan sorunlarına yönelik değerlendirmelerde bulundu.
Dünyada bademden sonra en çok üretimi yapılan sert kabuklu meyve olan fındığın üretim alanlarının yüzde 80’inin Türkiye’de bulunduğunu anımsatan Sarıbal, Türkiye’yi İtalya, Gürcistan ve İspanya’nın izlediğini söyledi.
Fındığın yüzde 90’dan fazlasının Avrupa’da tüketildiğine değinen Sarıbal, Türkiye’nin en önemli ihraç ürünü olan fındığın buna rağmen özel bir politika izlenerek desteklenmediğini savundu.
Ürünün çok sayıda üreticisi olmasına karşın az sayıda alıcıyla karşılaştığını, bunun da serbest piyasa şartlarının oluşmasını engellediğini belirten Sarıbal, şunları kaydetti:
“Fındık yetiştiriciliği özellikle Karadeniz bölgesinde 2 milyon üreticinin yani 400 bin aile işletmesinin geçim kaynağını oluşturmaktadır. 2015 yılı itibariyle 703 bin hektar arazide fındık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Son 15 yıllık ortalamada kabuklu fındık üretimi 560 bin tondur. Aynı dönem içerisinde ihracat ortalaması ise 480 bin ton kabuklu fındık olarak gerçekleşmiştir. Dünyada fındık fiyatlarının belirlenmesinde Türkiye önemli rol oynamaktadır. Ancak yeni dünya ekonomik düzenine yapısal uyum programı çerçevesinde dayatılan özelleştirme saldırısından tarım satış kooperatifleri de payını aldı. FİSKOBİRLİK fındık üreticilerinin haklarını korumak yerine tüccarın her türlü ayak oyunlarıyla at koşturduğu bir yapıya doğru yol aldı.”
Fındık piyasasının 5 yabancı şirket tarafından yönlendirildiğine işaret eden Sarıbal, bu durumun piyasayı serbest değil tekelci konuma düşürdüğünü söyledi.
Tekelci yapı nedeniyle piyasada arz ve talep dengesinin sağlanamadığını belirten Sarıbal, 2015-2016 sezonu başında 15 lira olan fındık fiyatının 9 liraya kadar gerilediğini anlattı.
Sarıbal, “FİSKOBİRLİK üretimden pazarlamaya kadar zincirin her halkasına hakim olacak bir yapıya kavuşturulmalıdır. Üretici eksiksiz sosyal güvenceye kavuşturulmalıdır. Tarım satış kooperatifleri ve birlikleri hakkındaki kanunun şirketler lehine olan hükümleri kaldırılmalıdır. Alan bazlı gelir desteği uygulaması verim ve kaliteyi ön planda tutan bir modelle devam ettirilmelidir. Ekonomik ömrünü tamamlamış fındık bahçeleri iklim ve arazi koşullarına uygun olarak yenilenmelidir.” dedi.