Rekabet Kurumunun internet sitesinde yer alan duyuruda, kamuoyunda gündeme gelen, fındık alım piyasasında faaliyet gösteren teşebbüslerin anti-rekabetçi uygulamalar içinde bulundukları yönündeki iddiaların değerlendirilmesi amacıyla, Kurul tarafından resen ön araştırma yapılmasına karar verildiği belirtildi.
Yürütülen ön araştırma sonucunda, söz konusu iddiaları destekler nitelikte bilgiye ulaşılamadığından, sektöre yönelik soruşturma açılmasına yer olmadığı sonucuna ulaşıldığının kaydedildiği açıklamada, bununla birlikte fındık sektörüne yönelik ilgili raporda bazı tespit ve değerlendirmelere yer verildiği ifade edildi. Fındık üretiminin son yıllarda önemli yapısal değişikliklere maruz kaldığının ve bu durumdan sektör ile üreticilerin önemli ölçüde etkilendiğinin belirtildiği açıklamada, zirai uygulama noksanlığıyla fındık üretim bahçelerinin veriminin düştüğüne işaret edildi.
“Lisanslı depoculuğun olmaması yapısal eksiklik”
Öte yandan, fındık üretiminin yapıldığı kırsal kesimde nüfusun azalmasının, işçilik maliyetlerinin artmasına ve fındık üretiminde hasat verimliliğinin yanı sıra ekonomik verimliliğin de düşmesine neden olduğu belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Lisanslı depoculuğun hayata geçirilmemiş olması sektörün bir diğer önemli yapısal eksikliği olarak dikkat çekmektedir. Bireysel ve kurumsal ölçekte yeterli depolama imkanlarının bulunmaması, fındık hasadının ya uygun olmayan ilkel koşullarda depolanması ya da üreticiler tarafından manav olarak adlandırılan toptancılara depolanmak üzere, emanete verilmesiyle sonuçlanmaktadır. Piyasa teamülü haline gelen Emanetçilik Sistemi yerine, hem fındıkta saklama koşullarının iyileştirilmesi hem de fiyat dalgalanmasının önlenmesi bakımından Lisanslı Depoculuğa geçilmesinin sektör ve üreticiler bakımından oldukça önemli olduğu değerlendirilmektedir.”
Sanayici ve ihracatçı açısından ele alındığında, emanetçilik sisteminin, üreticilerden çok toptancıların fiyat üzerinde etkili olmaları sonucunu doğurduğuna dikkat çekilen açıklamada, “Fındık fiyatlarına etki eden en önemli unsurun fındık rekoltesi olduğu görülmektedir. Bu nedenle sektörde faaliyet gösteren üreticiden ihracatçıya kadar birçok kesimin rekolte tahminleri üzerinden fiyatlara etki etme çabası dikkat çekmektedir.” ifadesine yer verildi.
Açıklamada, Kurulun tüm bu tespit ve değerlendirmeler sonrasında konunun daha ayrıntılı ve kapsamlı incelenebilmesi amacıyla fındık piyasasına yönelik olarak sektör araştırması yapılmasına karar verdiği bildirildi.