Fındık üreticisinin büyük ürün kaybıyla karşı karşıya olduğunu söyleyen Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, rekolte beklentisinin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın tahmini olan 468 bin tonun çok daha altında olduğunu belirtti.
Karadeniz’de üreticinin ‘yeşil altın’ olarak adlandırdığı fındık son üç sezondur küllenme hastalığı ile mücadele veriyor. Her geçen yıl rekoltenin daha alt seviyelere indiği fındıkta bu sene ise rekolte açıklananın daha altında olduğu gözlendi.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Giresun Ziraat Odası Başkanı Nurittin Karan, küllenme hastalığına karşı üretici son üç yıldır sürekli uyardıklarını söyledi. Ocak ayında erkek çiçek püseneklerinin gözükmediğini, Ocak ayı sonlarına doğru ise dişi çiçek karanfilinin de çok seyrek olduğunu saha çalışmalarında tespit ettiklerini belirten Karan, “Bunu kamuoyu ile defalarca paylaştık, küllenme hastalığından dolayı fındığın strese girdiğini, yeni karanfil ve püsenek vermediğini gözlemledik. Bununla beraber fındıkta rekolte düşüklüğünün yaşanacağını hatta Cumhuriyet tarihinin en düşük rekoltesinin gerçekleşeceğini söylemiştik. Sezon yaklaşmaya başladığında üretici hasat hazırlığını yapmaya başladı ve sahil kesimindeki üretici bahçeye girmeye başladı. Bahçeye giren üretici ile görüştüğümüz de gerçekten yok denecek kadar az, yevmiyeci paraları dediğimiz ücretleri karşılamayacak kadar az olduğunu gözlemledik. Vatandaş ise bizlere ’Geçen yıl bir ton fındığım vardı bu sene ise 70-80 kilo fındığım anca çıkar’ diyor. Rekolte azlığı söz konusu ve bizim bölgemizde ciddi manada bir düşüş meydana gelecek” dedi.
Fındık fiyatları yükseliyor
Görülen rekolte düşüklüğü ile beraber fındıkta fiyatların biraz yükselmeye başladığını ifade eden Karan, 8.50 TL bandına kadar düşen Giresun kalite fındık bugün Giresun serbest piyasasında 12 TL’den alıcı bulmaya başladığını vurguladı. Üreticinin kafasındaki fiyatı bulduğunda gönül rahatlığında ürününü satabileceğini kaydeden Karan, “Üreticinin şuan ki fiyatı yeterli görmüyor çünkü fındıkta maliyetler yüksek, hatta geçen yıldan elinde ürünü olan çiftçi ürününü pazara indirmiyor ve fiyat beklentisinin yukarı çıkacağını düşünüyor. Biz yine de buradan üreticiye sesleniyoruz, kesinlikle fındığın az da olsa çok da olsa emanete verme. Eğer vereceksen de devletle bağlantısı olan Fiskobirlik ve lisanslı depoya emanete bırakabilirsiniz. Çünkü bu kurumlara verilen fındıklar piyasayı bozmuyor, kesinlikle kırılmıyor. Fiyat konusunda ise üretici kafasında ki fiyatı bulduğunda gönül rahatlığında ürününü satabilir” ifadelerini kullandı.
“Fındık bahçeleri yaşlı”
Fındık bahçelerinin çok yaşlı olduğunu kaydeden Karan, “Son yıllarda görülen bir küllenme hastalığından dolayı fındık bir stres dönemine girdi. Bununla ilgili belli üreticiler mücadele ediyor ama bütün bölge mücadele etmediği için bu mücadeleyle beklide o sezon kurtarıla biliyor ve daha sonraki yıllarda sıkıntı devam edecek. Fındıkta asıl soruna geldiğimizde bahçeler yaşlandı. 100-150 yılık fındık bahçeleri var bölgemizde. Fındık bahçelerinin gençleştirilmesi lazım hatta belli bölgelerin yenilenmesi lazım. Batı bölgesindeki fındık bahçelerin yaşı daha küçük olduğu için üretim daha çok oluyor” şeklinde konuştu.
Rekolte beklentisi 468 bin tonun çok daha altında
“Bundan sonraki yıllarda rekolte tespit çalışmasının Temmuz ayında yapılması gerektiğine dikkat çeken Karan, “Mevsimsel değişiklikler ve son birkaç yıldır ürünümüze musallat olan küllenme hastalığı rekolte tespitinde yanılmalara neden olmaktadır. Bu yıl Haziran ayında yapılan rekolte tespitinden örnek verecek olursak, yapılan tespitin ardından fındıkta büyük dökülme meydana geldi. Rekolte tespitinin en sağlıklı bir şekilde yapılması için bundan sonraki yıllarda Temmuz ayını öneriyoruz. Çünkü küllenme hastalığı fındıkta kayıplara yol açmakta ve hastalığa bağlı olarak en fazla dökülme Haziran ayında gözükmektedir” dedi.
Geçen yıl 20 çuval fındık çıkan bahçeden bu yıl 5 çuval fındık çıktı
Geçen yıl 20 çuval fındık aldığı bahçesinden bu sen 5 çuval fındık çıkardıklarını belirten fındık üreticisi Kadir Şen ise “Şu gördüğünüz harmandaki fındık 200 kilo civarında, diğer yıllarda 1 buçuk tondan aşağı olmuyordu. Bu sene ise yok denecek kadar az, 8 sene önce fındık bahçelerimiz yanmıştı o zaman dahi bunun 5 misli fındık vardı. Fiyat olarak geçtiğimiz yılın üzerinde bir fiyat bekliyoruz. Fındığın olmadığını görüyoruz, bazı yerlerde rekolte yüksek denilse de bu gerçeği yansıtmıyor, gerçek olan rekolte; harmanda gözüken fındıktır. 20 çuval fındık aldığımız yerden bu yıl 5 çuval alamadık, 1 hafta 10 günde topladığımız bahçeyi şimdi iki günde bitirdik” diye konuştu.