Emtia fiyatları genel endeksi Kasım’da aylık bazda %5,3, yıllık bazda %34,3 düştü. Tarım ürünleri fiyatlarının %1,2 oranında azaldığı, bu düşüşte, zayıflayan küresel talep ve stokların yüksek seviyesi etkili olduğu görüldü.
Türkiye İş Bankası tarafından yayımlanan ve Dünya Bankası, IMF gibi uluslararası kuruluşların verilerine dayanan Aralık 2015 Emtia Bülteni’ne göre, Kasım ayında tarımsal emtia fiyatlarında gerileme görüldü. Kasım’da gıda fiyatlarında aylık bazda en hızlı düşüş %10,8 ile zeytinyağında, en hızlı artış ise %5,1 ile kakao fiyatlarında ogerçekleşti.
Şeker fiyatları ise bir önceki aya göre %4,6 artış gösterdi. El Nino endişesi ile rekoltede düşüş beklentisi, şeker fiyatlarının artış eğilimini Kasım ayına taşımasına uygun bir zemin hazırladı.
Kahve fiyatlarında Brezilya’daki olumlu hava koşullarının etkisi ile Kasım ayında %3,4 gerileme görülürken; bitkisel yağ fiyatları, genel olarak düşük enerji fiyatları ve ABD’deki soya üretim artış beklentisine bağlı olarak geriledi. Ayçiçek yağı ve soya yağı fiyatları Kasım ayında sırası ile %1,3 ve %0,5 oranında düştü.
Mısır fiyatları dünyanın en büyük mısır üreticisi ve ihracatçısı olan ABD’de rekolteye ilişkin oluşan olumlu beklentiler nedeniyle %3’lük bir düşüş gösterdi. Asya’daki istikrarlı talebe ve aşağı yönlü rekolte beklentisine rağmen pirinçte fiyatlar durağan bir görünüm sergiledi.
ABD’de olumsuz hava koşullarının pamuk üretimine yönelik endişeleri beraberinde getirmesi ve piyasalarda üretim açığının süreceği yönündeki haberlerin gündeme gelmesi pamuk fiyatlarının Kasım’da yukarı yönlü bir seyir izlemesinde etkili oldu.
Küresel piyasalarda kırmızı et fiyatları ise arz fazlası nedeni ile aylık bazda %4,8 oranında düştü.
Aşağı yönlü baskı devam ediyor
Fed’in Aralık ayındaki toplantısında faiz artırım sürecini başlatması, küresel talepteki canlanmanın sağlanamaması ve dünyanın en büyük emtia tüketicisi olan Çin’de ekonomik aktivitedeki zayıf seyrin süreceği beklentisi emtia fiyatlarındaki aşağı yönlü baskının devam etmesine neden oluyor. Aralık ayı başında 36,8 USD/varil’e kadar düşen Brent tipi ham petrol fiyatlarında OPEC’in üretimde kısıntıya gitmeme kararı alması, ABD’nin 40 yıldır devam eden ham petrol ihracat yasağını kaldıracağını belirtmesi ve Fed’in faiz artırımlarına başlaması nedeniyle aşağı yönlü eğilimin devam etmesi bekleniyor.