2015 yılında ihracat protokolü imzalandı. Hatta 2017’de 27 bin dolarlık küçük bir parti kiraz ihraç edildi. Ancak 4 yılın sonunda halen, yıllık 800 milyon dolarlık kiraz ithal eden Çin’e Türk kirazının girişinin önündeki engeller tam anlamıyla kalkmış değil.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği tarafından 2016 yılından beri yürütülen URGE Projesi’ne katılan kiraz ve üzüm ihracatçıları Çin’in Guanco ve Şanghay kentlerinde 24 – 31 Mart 2019 tarihlerinde inceleme ve görüşmelerde bulundu.
Görüşmelerde Türk Kirazı başta olmak üzere diğer meyvelerin de detaylı tanıtımı yapılarak, her iki ülke içinde katkılar sağlayacak önemli işbirliği alanlarının olduğu aktarıldı. Türk heyetinde 13 firma yer alırken, Çin’in Guanco şehrinde 14, Şanghay’da ise 19 firmayla ikili (B2B) görüşmeleri yapıldı.
Çin temasları hakkında bilgi veren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak, “Çin, giderek artan kişi başı gelirleri ve değişen tüketim alışkanlıkları nedeni ile gıda sektörleri için önemli bir ülke. Biz meyve sebze ihracatında yoğunlukla Avrupa ülkeleri ile diğer bölge ülkelerine odaklanmış durumdayız. Ancak Şanghay’da bir araba kiralasanız ve 2 saatlik bir şehir turu yapsanız Avrupa pazarı kadar büyük bir pazar gezmiş olursunuz. Dolayısı ile bu pazara girmemiz sadece ihracatımızı artırmayacak aynı zamanda diğer pazarlardaki rekabetimize de olumlu yansıyacak. Etkinliğimiz kapsamında toplam 168 ikili görüşmesi gerçekleştirildi ve bu görüşmeleri gerçekleştiren firmalarımız bu görüşmelerin 33’ünü ciddi olarak değerlendirdi. Bu etkinliğin en önemli katkılarından biri de işbirliği geliştireceğimiz ortaklarla önemli bağlantılar kurmamız oldu” diye konuştu.
“Yasal süreçleri iyileştirmeye çalışıyoruz”
Çin’de kirazın zenginlik göstergesi olduğunu ve kirazın çok sevildiğini anlatan Uçak şöyle devam etti: “Çin’de Çinlilerin evlerine gelen misafirlerine kiraz ikram etmesi büyük bir prestij kaynağı. İthalatlarında Şili, ABD ve Yeni Zelanda öne çıkmış durumda. İki ülke arasındaki yasal süreçlerin Türk kirazı lehine iyileştirilmesi için çaba gösteriyoruz. Bu konuyu çözerek Çin’in 800 milyon dolarlık kiraz ithalatından pay almak istiyoruz.”
Güney Çin Gıda İthalatçılar Birliği, Çin Gıda Birliği ve Şanghay Meyve ve Sebze İthalatçıları Birliği ile işbirliğinde yapılan görüşmelerde Türkiye’nin Guangzhou Ticaret Müşaviri Serdar Afşar, Şanghay konsolosu Kenan Ağa ve Ticaret Ataşesi Mustafa Akseli’de Türk firmalarına eşlik etti. Heyet, Çin temasları sırasında ithal ürünlerin yer aldığı haller ve marketleri ziyaret etti. B2B görüşmeleri öncesinde, yoğun ilgi gören Türk Kirazı Konulu bir seminer gerçekleştirildi ve seminerde Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkan Yardımcısı Cengiz Balık Türk kirazı ile ilgili bir sunum gerçekleştirdi.
Chunhua: “İhracatın düzenli olması için teknik düzenlemeler gerekiyor”
Şanghay Yaş Meyve ve Sebze Birliği Başkanı ve Şanghay Hali Genel Müdürü Zhang Chunhua yaptığı konuşmada, “Türkiye, dünyanın en kaliteli kirazlarını üretiyor ve üretimde dünyada ilk sırada yer alma özelliğini taşıyor. Çin’in kiraz ithalatı 180 bin ton ve 800 milyon dolar değerinde. Ülke ithalatında ilk sırada Şili yer alıyor, ardından ABD ve Yeni Zelanda geliyor, Türkiye’nin dördüncü sırada yer almasını bekliyoruz. Türk kirazlarının Çin’e ihracatı için imzalanan Bitki Sağlığı Protokolü gereğince Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Orman Bakanlığı ve Çin AQSIQ (Tarım Bakanlığı Karşılığı) temsilcileri Çin’e ihraç edilecek kirazların üretildiği bahçe ve paketleme tesislerini yerinde inceledi, 2015 yılında protokol imzalanmasından sonra 2017’de küçük bir miktar ihracat yapıldı, bunun artması için uğraşıyoruz. Avrupa’da marketlerde Türk kirazı olarak bilinen bu güzel ürünün Çin raflarında da görmeyi, aynı başarıyı yakalamayı umuyoruz. İhracatın düzenli olması için teknik düzenlemeler gerekiyor, yeterli tecrübemiz var, kapasitemiz yüksek ve kısa zamanda engelleri aşacağımıza inanıyoruz. Çin’de kiraz özel hediye paketleri olarak hazırlanıyor, o kadar kıymetli ki, yeni yılda hediye olarak götürülüyor” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin kiraz ihracatı 162 milyon dolar oldu
Türkiye, 2018 yılında 162 milyon dolarlık kiraz ihraç ederken, 2017 yılına göre yüzde 2 artış gösterdi. Almanya, 84.5 milyon dolarlık tutarla Türk kirazının en çok tercih eden ülke olurken, ikinci sırada 31.4 milyon dolar ile Rusya yer aldı. Zirvenin üçüncü basamağının sahibi ise; 8.4 milyon dolarlık tutarla Norveç oldu.
2018 yılında Türkiye 52 ülkeye kiraz ihraç etmeyi başarırken Çin Halk Cumhuriyeti’ne 27 bin dolarlık Türk kirazı gitti.