TBMM Genel Kurulu’nda milletvekillerinin sözlü sorularını cevaplayan Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, 2014’te 20 bin ton, 2015’te 22 bin ton, 2016’da 12 bin 800 ton saman ihraç edildiğini belirtti. Çelik, “Dönemsel, cüzi olarak bin ton, 500 ton civarında alınan samanların, saman ithalatçısı şeklinde takdiminin son derece yanlış olduğunu da ifade etmek istiyorum.” diye konuştu.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, TBMM Genel Kurulu’nda milletvekillerinin sözlü soruları cevapladı.
Hayvancılığa 2003-2016 yılları arasında yaklaşık 22 milyar TL destek sağladıklarını belirten Bakan Çelik, sadece 2016 yılında 3 milyar TL destek sağlandığını ve 2017 yılında ise 3,8 milyar TL destek vereceklerini açıkladı. Hayvancılığın gelişmesi için 2016 yılında yeni destekleri devreye koyduklarını dile getiren Çelik, “Dört ay ve üzeri buzağı ilk kez destek kapsamına alındı ve 350 TL ila 750 TL arasında destek vermeye başladık.” dedi.
Çelik, yemde yüzde 8 olan KDV’nin kaldırıldığını, Milli Tarım Projesi kapsamında hayvancılıkta yerli üretimi destekleme modelini başlattıklarını, 30 ili mera hayvancılığı yetiştiriciliği bölgesi olarak belirlediklerini ve bu 30 ilde meraları ıslah etmek şartıyla ve hayvancılık yapmak şartıyla çok cüzi bedelle meraların hayvancılığa tahsisinin sağlanacağını söyledi.
Et sığırcılığına uygun 200 başa kadar düve alımında yüzde 30 hibe verileceğini anlatan Çelik, Türkiye’de yıllık 400 bin baş buzağının öldüğünü, bu ölümleri önledikleri zaman şu anda gerçekleştirilen ithalatın da söz konusu olmayacağını dile getirdi. Çelik, 38 ilin damızlık düve üretim merkezi, 31 ilin ise damızlık koç, teke üretim merkezi olarak belirlendiğini, 13 ilde de damızlık manda üretim merkezi kurulduğunu bildirdi.
“2016 yılında 11,2 milyar TL tarımsal destek ödedik”
Çelik, tarımsal desteklerin ilin veya ilçenin tarımsal potansiyeline göre değişmekte olduğunu, 2016 yılında 11,2 milyar TL tarımsal destek ödediklerini, 2003-2016 yılları arasında ise 90 milyar TL destek ödediklerini hatırlattı. Çelik, “İç Anadolu Bölgesi’ne 18 milyar, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne 16 milyar, Karadeniz Bölgesi’ne 14 milyar, Ege Bölgesi’ne 12 milyar 800 milyon, Marmara Bölgesi’ne 12 milyar 500 milyon, Akdeniz Bölgesi’ne 9 milyar 400 milyon, Doğu Anadolu Bölgesi’ne ise 7 milyar 700 milyon TL’lik tarımsal destekler 14 yılda gerçekleşmiş bulunmaktadır. 2017 bütçemiz 12,8 milyar TL’dir ve 2017’nin ilk dört ayında da 7,7 milyar TL’lik destek ödemeleri gerçekleşti.”
Milli Tarım Projesi kapsamında 2017 yılında havza bazlı tarımsal üretim destekleme modeline geçildiğini hatırlatan Çelik, 21 ürünü 941 havzada desteklediklerini belirtti. Çelik, Okul Sütü Programının, eğitim öğretim dönemlerinin ikinci yarısında, haftada üç gün dağıtılacak şekilde devam edeceğini söyledi. Çelik, organik tarıma 2016 yılında 58,3 milyon TL destek verdiklerini, son 15 yılda organik tarım alanının 90 bin hektardan 515 bin hektara, organik üretimin ise 310 bin tondan 1,8 milyon tona yükseldiğini açıkladı.
Çelik, tohumculukta çeşit geliştirme çalışmalarına verdikleri desteği 10 kat artırdıklarını, Ar-Ge’de özel sektörle işbirliği yaptıklarını, tüm enstitüleri özel sektöre açtıklarını, bakanlık olarak özel sektörün Ar-Ge yatırımlarına 630 milyon TL destek vereceklerini, 900 milyon TL de özel sektörün yatırım yapmasını beklediklerini söyledi.
Tarımsal ihracata ilişkin soruyu cevaplayan Çelik, 2002 yılında 3,8 milyar dolar olan tarımsal ihracatın, 2016 yılında 16,3 milyar dolara çıktığını, 2016 ithalatının 11 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, Türkiye’nin tarım ve gıda ürünlerinde net ihracatçı bir ülke olduğunu kaydetti. Çelik, tarım sektöründe 2002-2015 yılları arasında ortalama yüzde 3,2 büyümenin gösterildiğini açıkladı.
“2016’da Türkiye genelinde 894 bin gıda denetimi gerçekleşmiştir”
Bakan Çelik, şöyle devam etti:
“Gıda güvenliğine ilişkin 2016 yılında Türkiye genelinde 894 bin gıda denetimi gerçekleşmiştir. Bu denetimlerde 14 bin 75 işletmeye takriben 74 milyon TL’lik idari para cezası verilmiştir. 102 işletme için savcılığa suç duyurusu yapılmıştır. Ayrıca bugüne kadar 642 firmanın bin 323 farklı parti ürünü kamuoyuna duyurulmuştur. İnsan sağlığını tehdit eden gıdaları üreten, taklit ve tağşiş yapan firma veya kişilere verilen cezaların, kademeli olarak daha da arttırılması, cezaların ağırlaştırılmasına yönelik tasarımız da Başbakanlıkta bulunmaktadır.
2016 yılında ekmek ve ekmek çeşitleri üretim yerlerine toplam 36 bin 787 denetim yapılmıştır. Denetim sonucu 910 adet idari para cezası uygulanmış, gerekli işletmeler için savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. 2017 yılı ilk üç ay itibariyle ekmek çeşitleri üretim yerlerinde toplam 11 bin 381 denetim yapılmış ve 137 üretim yerine idari para cezası uygulanmıştır.”
Çelik, sağlanan destekler ve yapılan çalışmalar sonucunda 2002-2016 yılları arasında buğday üretiminin yüzde 28 arttığını, TÜİK verilerine göre buğday üretiminde yeterlilik oranının yüzde 114 olduğunu, havza bazlı destekleme modeli içinde stratejik ürün olan buğdayın tüm havzalarda desteklendiğini kaydetti.
“Ülkemizin saman ithalatçısı şeklindeki takdimi son derece yanlıştır”
Çelik, mera tahsisinin, İl Mera Komisyonu ve Defterdarlığının uygun görüşü üzerine Valilik onayıyla gerçekleştirildiğini, Mera Yönetmeliğinde yapılan değişiklikle de tahsis alanı şartlarının ağırlaştırıldığını ve meraların etkin korunmasının sağlandığını aktardı.
“Saman ithalatını ise bir saman alevi gibi laf diye söyleyebilirim.” değerlendirmesinde bulunan Çelik, 2014’te 20 bin ton, 2015’te 22 bin ton, 2016’da 12 bin 800 ton saman ihraç edildiğini belirtti. Çelik, “Dönemsel, cüzi olarak bin ton, 500 ton civarında alınan samanların, saman ithalatçısı şeklinde takdiminin son derece yanlış olduğunu da ifade etmek istiyorum.” diye konuştu.
Tarımsal destekler ve diğer konularda üreticilerin dikkatli olması ve gerekli başvuru ve destek bilgilerini resmi kurumlardan alması konularında uyarılarda bulunulduğunu kaydeden Çelik, özellikle Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı (IPARD) hibelerinden destek vaadiyle dolandırılan tüketicilere yönelik olarak uyarı amaçlı duyurular yaptıklarını anımsattı.
TARSİM uygulamalarında poliçelerdeki prim tutarının yüzde 50’sinin devlet tarafından karşılandığını hatırlatan Çelik, açık alanda yetiştirilen meyvelerde sadece don riski için prim desteği oranının yüzde 67’ye çıkarıldığını söyledi. Çelik, 2017 yılında tarım sigortalarının kapsamını genişlettiklerini, buğdayda 81 ilde havza bazlı kuraklık verim sigortasına geçildiğini belirtti.
Çelik, 2015 yılında pamuğa kilogram başına prim desteği 65 kuruş iken, 2016 yılında bunun 75 kuruşa çıkarıldığını hatırlatarak, 2002’de 720 bin hektar alanda 2,5 milyon ton pamuk üretilirken 2016 yılında 416 bin hektar alanda 2,1 milyon ton üretim yapıldığını kaydetti.
Bakan Çelik, Türkiye genelinde Çiftçi Kayıt Sistemi’ne (ÇKS) kayıtlı işletme sayısının, 2015 yılında 2 milyon 197 bin 319, 2016 yılında ise 2 milyon 267 bin 176 olduğuna aktardı.
Bakanlığa 2017 yılında alınmak üzere 2 bin 500 personel talebinde bulunduklarını aktaran Çelik, bağlı ve ilgili kuruluşların almayı planladığı personellerin bulunduğunu da söyledi.
Faruk Çelik, “Milli Tarım Projesi çerçevesinde Türkiye, tarımda son derece önemli noktalara gelmiş bulunuyor ve bundan sonra gerek hayvancılıkta gerek bitkisel üretimde alınan temel köklü önlemler çerçevesinde de yürüyüşümüzü sürdüreceğimizi, çiftçimizin yüzünü güldüreceğimizi ifade ediyorum.” dedi.