CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Sayıştay raporundaki verileri referans alarak söylediği “TMO, stoklarında nohut varken yurtdışından nohut ithal etti…” sözlerine TMO’dan yanıt geldi.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada, Sayıştay raporundaki veriler üzerinden değerlendirmede bulunmuş ve Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO), stoklarında nohut varken, yurtdışından nohut ithal etmesindeki tezata dikkat çekmişti. Gürer açıklamasında; ““TMO, 2018 yılının ilk 6 ayında Arjantin, Meksika ve Hindistan’dan 94 bin ton nohut ithalatı yapmış. Bunun neticesinde nohut üretiminde ciddi bir arz fazlası sorunu oluşmuş. Buna rağmen 2020 yılının ilk 9 ayında da 16 ton nohut ithal edilmesi tarımda plansızlığın somut göstergesidir” demiş; TMO’nun ihtiyaç fazlası nohutun iç satış yoluyla eritilemeyeceğinin görülmesi üzerine yurtdışından alış fiyatından daha fazla fiyatla ve ihracat masrafları göze alınarak stoktaki ürünlerin bir kısmını ihraç etme yönünde karar aldığının da Sayıştay raporunda yer aldığına dikkat çekmişti.
“Üretici elindeki nohutu satamazken, yurtdışından nohut ithal eden TMO, stoklardaki fazla ürünü bozulmadan eritebilmek için Cumhurbaşkanı kararıyla Suriye halkına 10 bin ton hibe ettiği de yine Satıştay’ın raporunda yer alıyor” diyen Ömer Fethi Gürer’e TMO’dan yanıt geldi.
Kurumun, bakliyat görevi verilen hiçbir dönemde nohut ithalatı gerçekleştirmediği belirtilen açıklamada şunlar kaydedildi:
“Bazı basın yayın organlarında yer alan, CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in Sayıştay raporundaki verileri referans aldığını beyan ederek, “TMO, stoklarında nohut varken yurtdışından nohut ithal etti…” şeklindeki ifadeleri gerçeği yansıtmamaktadır.
Kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek görülmüştür.
Öncelikle şunu belirtmek gerekir; Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’nün (TMO) 2019 yılı Sayıştay Denetim Raporu’nun hiçbir bölümünde, TMO’nun nohut ithal ettiğine ilişkin tek bir tespit bulunmamaktadır.
Nitekim TMO, bakliyat görevi verilen hiçbir dönemde nohut ithalatı gerçekleştirmemiştir.
Son olarak 2018 yılında Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında bakliyat alımları ile görevlendirilen TMO, bu kapsamda yurt içinden 2018 yılında 96 bin ton, 2019 yılında 234 bin ton ve 2020 yılında 6 bin ton nohut alımı yapmıştır.
İthalatın aksine TMO, 2019 yılında 22 bin ton nohut ihracatı gerçekleştirmiştir.
Stoklarımızda bulunan nohut yurt içi satışlara arz edilmiş olup sektör tarafından Kuruluşumuzdan alımı yapılan nohut gerek yurt içi tüketime gerek ihracata yönelik olarak değerlendirilmektedir.
Ülkemiz 2018 yılından itibaren her yıl artan oranda nohutta net ihracatçıdır.
TMO olarak hiçbir dönemde nohut ithal etmedik, etmiyoruz.
Ancak, özel sektör tarafından, özel tüketim amaçlı bir çeşit olan 10 mm ve üzeri yüksek kalibreli nohut ithal edilmektedir.
Nitekim özel sektör tarafından;
2018 yılında 93 bin ton nohut ithalatına karşılık, 117 bin ton nohut ihracatı,
2019 yılında 13 bin ton ithalata karşılık, 127 bin ton nohut ihracatı,
2020 yılı Kasım ayı itibariyle de 18 bin ton ithalata karşılık, 128 bin ton nohut ihracatı gerçekleştirilmiştir.
TMO, dün olduğu gibi bugün de üretici ve tüketicimiz başta olmak üzere tüm sektör paydaşlarının yararına çalışan bir kurumdur.
Bilgi, belge ve gerçeklere dayanmadan yapılan açıklamalara halkımız itibar etmemelidir.”