Adana Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Şahin Bilgiç, Rusya kriziyle narenciye sektöründeki sorunların arttığını ifade etti.
Adana Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Şahin Bilgiç, Yönetim Kurulu Üyesi Yasin Milli, Genel Sekreter Gökhan Öztürk, ATB üyeleri, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü temsilcileri, Çukurova Üniversitesi’nden konunun uzmanı öğretim üyelerinin katılımıyla ‘Narenciye Sektör Toplantısı’ gerçekleşti.
Programda konuşan Şahin Bilgiç, Rusya kriziyle narenciye sektöründeki sorunların arttığını ifade etti. Bilgiç, kısa ve uzun vadede neler yapılabileceğinin masaya yatırılarak üreticilerin bu sıkıntıdan biran önce kurtulması gerektiğini kaydetti. Bilgiç, “Narenciye ile ilgili yaşanan sorunları Ortak Akıl ve Borsalar Konseyi Toplantısında, Gümrük ve Ticaret Bakanı ile Ekonomi Bakanı ile paylaştık. Üretilen narenciyenin üreticiyi sıkıntıya sokmadan elden çıkarılmasını arzu ediyoruz. Kısa vadede Bakanımızla yaptığımız görüşmede narenciye konusunda kamu spotuna ağırlık vermemiz gerektiğini bildirdik. Narenciyede tüketim miktarının arttırılmasının önemine değindik. Uzun vadede ise Bakanımız tarafından ‘Tarımda Havza Modeli’ çalışmasına 2017 yılının Ocak ayında geçilebileceği bilgisini aldık. Bu model sayesinde üreticinin tarımı sürdürebilir hale getireceğini umut ediyoruz.” dedi.
Sıkıntılar ve çözüm önerileri
Sektörün temsilcileri ile gerçekleştirilen istişarede sıkıntılar ve çözüm önerilerine ilişkin şu tespitlerde bulunuldu:
“Yıllar bazında ürün girdi maliyetinin satış miktarına göre daha fazla artmalı. Sürdürülebilir narenciye üretimi için çeşit, pazar ve fiyat avantajı bakımından uygun çeşitlerin planlanarak dikimleri yapılmalı.
Bu dar boğazı atlatılana kadar, üreticilerin hali hazırda kullanmış olduğu ödenmesi gereken işletme ve yatırım kredi faizleri yeniden yapılandırılmalı.
Havza bazlı destek kapsamında narenciye ürünlerine kilogram başına destek verilebilmeli.
Narenciye Üretici Birlikleri desteklenmeli. Birlikler narenciye ürünlerinin tanıtımını ve fuar organizasyonlarını aktif bir şekilde yapabilmeli. Üretici örgütlerinin etkin çalışması ve sürdürülebilirliği için narenciye üreticilerinin birlik üyeliği cazibeli hale gelmeli.
Milli hasılanın yüzde 1’i kadar tarımın sübvanseye edilmesi ile ilgili kanunun uygulanması sağlanmalı.
Kırmızı örümcek ve thrips için kullanılacak ilaç konusunda üreticiler bilgilendirilmeli. Narenciye ürünün raf ömrünü arttırmak için üreticilere gübreleme eğitimi verilmeli. Özellikle satsuma grubunda azot kullanımı konusundaki yanlışlıklar giderilmeli.
Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de kullanılan ilaçlar eşleştirilmeli. Avrupa Birliği kalıntı limitleri göz önünde bulundurularak ülke üretimi şekillendirilmeli. İlaçtaki KDV oranının düşürülmeli.
Rusya pazarı kapanması nedeniyle ihracatçı Avrupa pazarına yöneldi. Avrupa pazarında ürünlerin daha düşük fiyatla gerçekleşmesi ile sıkıntı yaşanabilir.
Ülkemizde kişi başı taze ve sıkılmış narenciye tüketimini arttırmak için kamu spotu ile okullarda, diğer kamu kurum ve kurumlarında tüketim özendirilmeli. Narenciye tüketim şeklinin değiştirilmesi veya tüketim süresini uzatacak şekilde narenciye bazlı gıdalar oluşturulması (Konserve gibi). Oluşturulacak gıdaların yeni tüketim şekli ile ürünler uzak ülkelere ihracatının yapılabilmesi.
Narenciye ürünlerinin işlenmiş ürünlere dönüştürerek satılmasını sağlayacak üretim tesisi kurulmasına yönelik yatırımcılara kamu destek programlarının oluşturulması.
Adana narenciye ürünlerinin marka haline getirilmesi için çalışmalar yapılması.
Bahçedeki ürün fiyatı ile tüketiciye ulaşan fiyat arasındaki farkı giderecek alt yapının oluşturulması.”