Halk arasında “yeşil altın” olarak nitelendirilen Antep fıstığı üretiminde Türkiye’de önemli bir yere sahip Şanlıurfa’da, bu yıl çeşitli sebeplerle fıstık rekoltesinde düşüş bekleniyor.
Geçen yıl Türkiye’de üretilen yaklaşık 150 bin ton fıstığın 100 bin tonundan fazlasının yetiştirildiği Şanlıurfa’da, yıl içinde fizyolojik nedenlerin yanı sıra görülen kuraklık ve bazı bölgelerde yaşanan don olayları üretimi olumsuz etkiledi.
Bu yıl fıstıkta düşük rekolte beklenen bölgede, fiyatlarda da değişiklik olacağı tahmin ediliyor.
Şanlıurfa Ticaret Borsası Başkan Yardımcısı İsmail Bereket, AA muhabirine yaptığı açıklamada, geçen yıl Türkiye’de yaklaşık 150 bin ton fıstık üretimi gerçekleştirildiğini ancak bunun 50 bin tonunun iç piyasada pazarlandığını ve ihraç edildiğini söyledi.
Halk arasında “yeşil altın” olarak tabir edilen Antep fıstığında bu yıl hem rekolte hem de fiyat düşüklüğü beklendiğini dile getiren Bereket, “Ürettiğimiz ürünleri ihraç edemediğimiz için fiyat düşüklüğü yaşanıyor. Şu anki fıstık fiyatları 15-16 lira arasında değişmektedir. Geçen yılki fıstığın yaklaşık 100 bin tonu hala depolarda durmaktadır. Esnaf, fiyatların daha da düşeceğinden endişe ediyor.” diye konuştu.
İran üzerinden kaçak yollarla ve aflatoksin oranı yüksek fıstıkların iç piyasaya sürüldüğünü anlatan Bereket, bunun da Antep fıstığı fiyatlarını düşürdüğünü ifade etti.
Bir yıl iyi ürün veren fıstık ağaçlarının diğer yıl daha az ürün verdiğini anlatan Bereket, şunları kaydetti:
“Bu yıl ağaçların az meyve verdiği bir yıl olması ve don olaylarının yaşanması nedeniyle fıstıktaki rekolte oldukça az olacaktır. Fıstık hem ekonomik kazanç açısından hem de gıda yönünden oldukça önemli bir ürün. Birçok platformda fıstık üreticilerine destekleme verilmesini talep ettik. Bu konuda sivil toplum kuruluşlarımızın da duyarlı davranması ve çiftçilerin fıstık üretimine teşvik edilmesi gerekmektedir. Bu vesileyle 2016 yılının tüm üreticilerimize ve sanayicilerimize bol kazanç getirmesini diliyorum.”
“Fiyat konusunda belirsizlik var”
Şanlıurfa Ziraat Odası Başkanı Ahmet Eyyüpoğlu da kentte bu yıl hububatta umduğunu bulamayan çiftçinin gözünü Antep fıstığına çevirdiğini belirtti.
Türkiye’nin fıstığının yüzde 70’nin Şanlıurfa’da üretildiğini hatırlatan Eyyüpoğlu, “Şu anda fiyat konusunda belirsizlik var. Bu yüzden piyasa şartları ve rekolteye göre fiyatlar ortaya çıkacaktır. Dileğimiz vatandaşların bol fıstık tüketebileceği bir sezon yaşanmasıdır.” dedi.
“İyi sulamayla her yıl verim alınabilir”
Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Rıza Öztürkmen bu yıl Şanlıurfa’da ekili arazilerin üçte birlik kesiminde verim beklendiğini söyledi.
Şanlıurfa’da geçen yıl 100 bin tonun üzerinde fıstık üretimi yapıldığını dile getiren Öztürkmen, “Bilindiği gibi fıstık bir yıl çok iyi verim verir bir yıl da düşük verim verir. Geçen yıl 100 bin ton üzerinde aldığımız alanlarda fıstık bu yıl ürün vermeyecek. Şu anda bazı alanlarda don olayı nedeniyle zarar var. Fakat fıstık fiyatlarında fazla bir yükselme olacağı tahmin edilmiyor.” diye konuştu.
Depolarda bekleyen fıstıkların fiyatı etkilemesinin beklendiğini aktaran Öztürkmen, sözlerini şöyle tamamladı:
“Şanlıurfa geçen yıla oranla çok düşük bir yağış aldı. Geçen yıl 440 metreküp civarında olan yağış bu yıl 300 civarına kadar geldi. Çiftçilerimize tavsiyemiz sulama imkanları varsa mutlaka fıstık bahçelerinde sulama yapsınlar. Çünkü bu yıl ürün veren ağaçlar daha erken canlanır ve verimi iyi olur. Geçen yıl ürün alan çiftçilerimiz de ağaçların en güzel şekilde bakımlarını ve ilaçlamalarını yapsınlar. Bölgede yanlış bir algı var; fıstık ağacının suya fazla ihtiyaç duymadığı gibi. Bu yanlış bir düşünce. Bugün dünyanın en iyi fıstık üretimini yapan Amerika ve İran’da bazı bölgelerde çok iyi sulama ve bakımla her yıl üretim yapılıyor. Bizler istiyoruz ki bir an önce fıstık ağaçları ve bahçeleri kayıt altına alınsın. Çiftçilerimiz iyi bir sulama ve bakımla her yıl verim alabilir.”