Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, St. Petersburg ve Çin’deki G20 toplantılarındaki görüşmelerle beraber Rusya ile son derece düzeyli bir ilişki sürecinin başladığını belirterek “Umuyorum ki kısa süre içerisinde kriz öncesi dönemdeki gibi uygulama başlar. Siyasi anlamda bir engel, bir kriz yok. Tarımsal ürünlerin ihracat, ithalatında uygulamada herhangi bir sorun yok. Rusya’nın daha önce yaptığı bağlantılardan dolayı tarımsal ürünlerdeki ambargonun kalkması 1-2 aylık bir süreyi alacak.” dedi.
AA muhabirinin sorularını cevaplayan Çelik, Rusya ile uçak kriziyle başlayan sorunlar yumağı döneminin yaşandığını hatırlatarak, Bakanlık olarak bu dönemde de Rus yetkililerle iletişim halinde olduklarını, nisanda iki ülkenin tarım heyetlerinin görüşmelerde bulunduğunu söyledi.
Çelik, Rus yetkililere, uçak krizinin çiftçilerin sırtına yüklenmemesi gerektiğini söylediklerini ifade ederek, “Biz de 2-3 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirmeseydik bunun zararını Rus çiftçisi görecekti. Rus çiftçisinin uçak düşürülmesinde bir dahli var mı? Yok. Türk çiftçisinin var mı? Yok. Şimdi kimin dahli olduğunu göreceğiz yakında. Belki onlar da aydınlığa kavuşur. Bu süre içerisinde direkt olarak değil ama dolaylı olarak Rus piyasasına bizim ürünlerimiz girdi. Ürünler, Beyaz Rusya’dan, Balkanlar’dan, adres, yol değiştirerek, güzergâhı uzaklaştırarak Rus pazarına girdi.” ifadesini kullandı.
Rusya ile söz konusu ticaretteki aracılardan dolayı Türk çiftçisinin zarar ettiğini, Rus tüketicisinin de daha pahalıya ürünü almak zorunda kaldığını dile getiren Çelik, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın St. Petersburg ziyaretinde kendisinin de bulunduğunu, bu ziyaretin Rusya ile son derece düzeyli bir ilişkinin yeniden oluşmasına dönük bir başlangıç olduğunu söyledi. Çelik, şöyle konuştu:
“Çin’deki G20 toplantılarında da samimi atmosferi tüm dünya izledi. 15 Temmuz’da tavrını almakta zorlanan dostlarımız da Rusya ile bu olumlu seyri gıptayla, biraz da kıskançlıkla izliyorlar. İki lider, tarım alanında da artık bu ambargoların kalkması gerektiğini açıkça deklare ettiler. Tarımsal anlamda Rusya’nın bazı bağlantıları olmuş. Bu anlamda (tarımsal ürünlerde ambargonun kalkması) 1-2 aylık bir süre alacağı öngörülüyor. İnşallah 1 ay içerisinde bu anlamda yol almış oluruz ama dün yine arkadaşlar teknik düzeyde bazı görüşmelerde bulundular. Onların ve bizim bazı taleplerimiz var. Ben de ‘Biz iki bakan bir yerde buluşuruz, görüşürüz. Yeni talepleri daha sonra ilave edelim ama uçak krizi öncesindeki yürüyen mekanizmayı aynen yürürlüğe koyalım’ diye bir haber gönderdim. Umuyorum ki kısa süre içerisinde kriz öncesi dönemdeki gibi uygulama başlar. Siyasi anlamda bir engel, bir kriz yok. Tarımsal ürünlerin ihracat, ithalatında uygulamada herhangi bir sorun yok. Yalnız ilk adımın atılması noktasındayız. İnşallah o da en kısa süre içerisinde olur.”
“Çin pazarının açılması, hayvancılığı ve bitkisel üretimi şaha kaldırır”
Çelik, alternatif piyasalar ile ilgili de çalışmalar yürüttüklerine dikkati çekerek, geçen ay Gürcistan’a ilk kez 45 iş dünyası temsilcisi ile gittiklerini hatırlattı. Yakında İran’a böyle bir ziyaret gerçekleştireceklerinin altını çizen Çelik, Çin ile ilgili görüşmelerinin devam ettiğini, fındık, kiraz ve süt tozu başta olmak üzere birçok ürünün ihracatı ile ilgili bağlantılarının olduğunu kaydetti.
Çin pazarının açılmasının Türkiye’de hayvancılığın ve bitkisel üretimin şaha kalkması anlamına geldiğini dile getiren Çelik, “Alternatif piyasa şart, Rusya bize bunu öğretti. Rusya ile yaşadığımız sıkıntı, pazar çeşitliliğinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha önümüze koydu. Onun için çok yaygın bir pazar ağına kavuşma konusunda şu anda iş dünyası ile beraber dünyayı biraz kolaçan edeceğiz.” ifadesini kullandı.
“Genç çiftçilere desteğimizi sürdüreceğiz”
Çelik, gençlerin köyden uzaklaştığını, tarımla uğraşmanın sanki iyi bir meslek değilmiş gibi göründüğünü belirterek, bitkisel üretim ve hayvancılık olmadan insanların hayatını sürdüremeyeceğine dikkati çekti.
Şu anda 450 milyon lira ile 15 bin genç çiftçiye destek olacaklarını, bankaların da hayvan alımlarında faizsiz kredi verdiğini belirten Çelik, altyapı, mera ıslahı desteklerinin de bulunduğunu bildirdi.
Genç çiftçilerden 11 bininin kadın olduğunu vurgulayan Çelik, kadınlara desteklerde pozitif ayrımcılık yaptıklarını, en az 5 bin girişimci kadının bu konuya ağırlık verdiğini söyledi. Çelik, genç çiftçilere desteklerini sürdüreceklerini belirtti.
“Toprak analizi desteği devam edecek”
Çelik, kaldırılan toprak analizi desteği ile ilgili soruyu cevaplayarak, toprak analizinin üretime başlamadan yapılması gerektiğini, böylelikle ekilecek toprak hakkında birçok bilgiye ulaşılabileceğini söyledi. Ancak önceki dönemde verilen bu desteğin amacı dışında kullanıldığına dikkati çeken Çelik, bu analiz ile ilgili ekim dönemi değil, hasat döneminde raporların geldiğini, bunun doğru olmadığını anlattı.
Çelik, toprak analizi için 110 milyon lira destek verildiğini hatırlatarak, “Şimdi onu çeşitli kurallara bağlıyoruz. Ekim öncesi analizi almak kaydıyla toprak analizi desteği devam edecek.” diye konuştu.
“Tarım danışmanları istihdamında desteği 5 kişiye çıkaracağız”
Çelik, Türkiye’de her bitkisel ve hayvansal tarım işletmesinden sorumlu bir teknik personel tayin ettiklerini ifade ederek, böylelikle il ve ilçe tarım müdürlüklerindeki personelin artık masa başında oturup “tarım ahkâmı” kesmeyeceğini ifade etti. Çelik, şöyle devam etti:
“Tarım danışmanlarından da yararlanacağız. Her sivil toplum örgütünde 5 tarım danışmanının istihdamı konusunda destek vereceğiz. Bunun için Bakanlar Kurulu kararı yayımlanacak. Böylece onlara da personelimiz nasıl işletmeden sorumlu ise ziraat odasında çalışacak ama kendisine verilecek 30-40 işletmeden de sorumlu olacak. Masada değil, sahada olacağız. Üretimi milimetrik olarak takip edeceğiz. Üretimde verimi artıracağız.”