Rusya, Türkiye’den ithal ettiği 5 üründe yasağı kaldırmaya hazırlanıyor. 11 üründe ise yasakların kaldırılması konusu hükümete taşınacak.
Rusya’nın Soçi kentinde 18 Kasım Cuma günü gerçekleştirilen II. Dünya Tahıl Forumu’na katılıp Rusya Tarım Bakanı Alexander Tkachev ile görüşen Çelik, AA muhabirine temaslarını değerlendirdi.
Çelik, Rus mevkidaşı ile son derece verimli görüşmeler yaptıklarının altını çizerek, Rusya ile yaşanan uçak krizinin neticesinde gerek Rus hükümeti nezdinde gerekse teknik nedenlerle Türkiye’den 21 tarımsal ürünün ihracatına yasak getirildiğini hatırlattı.
Bunlardan hükümet kararıyla yasak getirilen portakal, mandalina, kayısı, şeftali ve erik olmak üzere 5 ürünün 9 Ekim’de ithalat yasağının kaldırıldığına dikkati çeken Çelik, geriye kalan 16 ürünün 5’inin de Rus hükümetinin karantina biriminin koyduğu teknik yasak çerçevesinde Türkiye’den ithal edilemediğini belirtti. Bu ürünlerin, patlıcan, biber, nar, kabak ve marul olduğunu ifade eden Çelik, “Yaptığımız heyetlerarası görüşmede söz konusu 5 ürünün ithalat yasağının kalkması ile ilgili bugün Rus tarafı toplanacak. Bu yasağı büyük ihtimalle kaldırmadan yana olduklarını bize ifade ettiler. Bugün, yarın bu yasağın kalkmasını beklediğimizi, görüşme çıktısı olarak ifade etmek istiyorum.” diye konuştu.
Çelik, Tkachev’in, geriye kalan 11 ürünle ilgili konuyu hükümete taşıyacağını ve yasakların kalkmasından yana olduklarını ifade ettiğini aktardı. Çelik, şöyle devam etti:
“Ancak bunun için üst düzey görüşmenin yararlı olacağını ifade ettiler. Biz de kendilerine bu süreç içerisinde üst düzey bir telefon görüşmesi trafiği olabilirse Başbakanlar düzeyinde bunu sağlamaya çalışacağımızı ifade ettik. Bunun olmaması halinde Sayın Başbakan’ın aralık ayı seyahatinde konuyu Moskova’da birlikte ele alıp çözüme kavuşturma konusunda mutabakata vardık. Umuyorum 5 ürün için bugün, yarın karar çıkar. Hükümet kararı gerektiren 11 ürün ile ilgili sorun ise ya Rus Bakan Tkachev’in hükümete taşıması sonrası çözülür ya da Sayın Başbakanımızın seyahatinde birlikte ele alarak çözeceğimiz. Sıcak bir yaklaşım içerisinde olduklarını net bir şekilde ifade etmek istiyorum.”
“Rusya ile, kriz öncesi ticaret şartlarına dönme arzusu içerisindeyiz”
Rus tarafına öncelikle uçak krizi öncesi ticaret şartlarına dönme yönünde arzularının olduklarını ifade ettiklerini belirten Çelik, bu 16 ürün ile ilgili yasakların tamamen kalkmasının ardından diğer alanlarla ilgili Rus tarafıyla görüşmeye açık olduklarını söylediklerini anlattı. Çelik, şunları kaydetti:
“Ruslar Türkiye’ye kırmızı et satmak yönünde talepte bulundular. Biz de kendilerine kırmızı et açığımızın olduğunu, bunu Rusya’dan da temin etme imkânımızın olabileceğini ancak öncelikli olarak bu ithalatı yasaklanan 16 ürün ile ilgili durumun netleşmesi gerektiğini söyledik. Ayrıca Türkiye’den kanatlı hayvan ithal ettiklerini hatırlattık. Türkiye’ye kanatlı et ithalatında, çok yüksek kota ve yüzde 85’lere varan yüksek gümrük vergisi uygulandığını aktardık. Bazı ülkelerde bu oranın yüzde 25’lerde olduğuna dikkati çektik. Türkiye’ye uygulanan oranın da yüzde 25’lere çekilmesi gerektiğini söyledik. Sayın Bakan, ‘Ben bu oranda Türkiye’ye yüksek vergi uygulandığını bilmiyordum. Bu doğru bir şey değil, tam aksine Türkiye’de daha düşük olması gerekiyor’ şeklinde görüş beyan etti.”
Görüşmelerde Rusya’nın kanatlı et ithalatında gümrük vergisi oranlarının yüksek olduğuna dair mutabakata vardıklarını belirten Çelik, “Netice itibarıyla 150-200 bin ton civarında açıkları var. Bunu Brezilya gibi bazı ülkelerden temin ediyorlar, vergi oranı yüzde 25’lerde. Türkiye’de de (vergi oranlarının) bu rekabet ortamında olması gerektiğini söyledik. Böyle bir mutabakatla Soçi’den ayrıldık.” dedi.
“2017’de Rusya ile ticaret hacmi artacak”
Çelik, Rusya ile tarımsal ürünlerde yaklaşık 2 milyar dolarlık ithalat, 1 milyar dolarlık ihracat yapıldığını bildirdi. İki ülke arasındaki ilişkilerin ekim ayı itibarıyla normalleştiğini ve bu yıl rakamlarda istenen neticenin olmayacağını belirten Çelik, “2017’de geçmişe göre, tarımsal ürünlerde ticaret hacmimizin artacağını söyleyebilirim. Kesin bir rakam vermek doğru olmaz ama bunun üzerinde olacağı kanaatindeyim.” ifadesini kullandı.