TÜİK, tarımsal işletmelerdeki son durumu açıkladı. 2016 yılını içeren araştırma sonuçlarına göre, 2006 yılında yapılan bir önceki araştırmada %85,1 olan ‘yalnız kendi tarım arazisini (zilyetlik dahil) işleten işletmelerin toplam işletme içindeki oranı’ %79,5’e geriledi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tarımsal İşletme Yapı Araştırması’nın 2016 yılı sonuçlarını açıkladı. Kurumdan yapılan açıklamada; 2016 Tarımsal İşletme Yapı Araştırmasında (TİYA), tarımsal işletmelerin fiziksel büyüklüklerinin belirlenmesi, tarımsal işletmelerin tip ve ekonomik büyüklüğü temel alınarak sınıflandırılması ve işletmelere ait temel yapısal istatistiklerin derlenmesinin amaçlandığı belirtildi.
Araştırma sonuçlarına göre, tarımsal işletmeler, %25,9 oranı ile 20-49 dekar işletme büyüklük grubunda yoğunlaştı.
Toplam işletmelerin %5,3’ünün sadece büyükbaş ya da küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yaptığı belirlendi.
Tasarrufunda arazi olan işletmelerin %25,9’u 20-49 dekar işletme büyüklük grubunda yoğunlaşırken, tarımsal işletmelerin tasarrufunda bulunan arazi ise %24,5 ile en fazla 200-499 dekar işletme büyüklük grubunda yer aldı.
Tarımsal işletmelerin %80,7’si 100 dekardan küçük işletme büyüklük gruplarında yer aldı. Bu işletmelerin tasarrufunda bulundurduğu arazi ise toplam arazinin %29,1’ini oluşturdu.
Tarımsal işletmelerin tasarrufundaki arazinin %97,1’inini tarım arazisi olduğu belirlendi.
Tarımsal işletmelerin tasarrufunda bulunan arazinin; %69,3’ü ekilen tahıl ve diğer bitkisel ürün, %9,7’si nadas, %11,9’u meyve ve diğer uzun ömürlü bitkiler ile içecek ve baharat bitkileri (fidanlık ve örtüaltı dahil), %2,2’si sebze ve çilek alanı ile çiçek bahçeleri (fidelik ve örtüaltı dahil), %2,4’ü daimi çayır, %1,3’ü otlak (mera), %0,3’ü sadece hanehalkının kendi tüketimi için kullanılan (mutfak bahçesi) alan olurken; %2,9’u diğer arazilerden oluştu.
Buna göre, tarımsal işletmelerin tasarrufundaki arazinin %97,1’inin tarımsal amaçlı kullanıldığı ortaya çıktı.
Sulanan arazi arttı
Tarımsal işletmelerin tasarrufunda bulunan arazinin %31,4’ünün sulandığı belirlendi. 2006 yılındaki araştırma sonuçlarına göre bu oran %24,1’di.
Arazinin kullanım şekline göre sulanan alan oranları da arttı. Veriler incelendiğinde, ekilen tahıl ve diğer bitkisel ürün alanının %34,7’si, sebze ve çilek alanı ile çiçek bahçelerinin (fidelik ve örtüaltı dahil) %84,1’i, meyve ve diğer uzun ömürlü bitkiler ile içecek ve baharat bitkilerinin kapladığı alanın (fidanlık ve örtüaltı dahil) %37,8’i, daimi çayır arazisinin %29,8’i, kavaklık-söğütlük arazinin %41,5’inin sulandığı görüldü.
Tarım arazisinin %59,9’u yalnız kendi arazisini işleten işletmelerin tasarrufunda
Tarımsal işletmelerin tasarrufundaki tarım arazisinin tasarruf şekli incelendiğinde, yalnız kendi tarım arazisini (zilyetlik dahil) işleten işletmelerin toplam işletme içindeki oranı %79,5, işledikleri tarım arazisinin toplam tarım arazisi içindeki oranı ise %59,9 olarak belirlendi. Bu oran 2006 yılındaki araştırmada; sırasıyla, %85,1 ve %71,4 olarak belirlenmişti.
Araştırmada ortaya çıkan diğer sonuçlar ise şöyle;
Tarımsal işletmelerin, %17,1’i hem kendi arazisini hem de başkasının arazisini işletiyor. Kendi arazisi olmayan işletmelerin %3,3’ü yalnız kira ve yalnız ortakçılıkla tuttuğu araziyi, %0,1’i ise iki ya da daha fazla tasarruf şekli ve diğer tasarruf şekilleri ile arazi işlediği tespit edildi.
İşletmelerin tarım arazisi parça sayısı incelendiğinde, işletme başına düşen tarım arazisi parça sayısının 5,9 adet olup tarım arazisi ortalama parça büyüklüğünün ise 12,9 dekar olduğu belirlendi.
Büyükbaş hayvanı olan işletmeler %44,5 ile 1-4 baş işletme büyüklük grubunda yoğunlaştı.
Büyükbaş hayvanı (sığır ve manda) olan tarımsal işletmelerin, büyükbaş hayvan sayısına göre işletme büyüklüğü grubu incelendiğinde, işletmeler %44,5 ile 1-4 baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda, hayvan sayısı ise %24,8 ile 20-49 baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda yoğunlaştı.
Küçükbaş hayvanı olan işletmeler %28,5 ile 50-149 baş işletme büyüklük grubunda yoğunlaştı.
Küçükbaş hayvanı (koyun ve keçi) olan tarımsal işletmelerin, küçükbaş hayvan sayısına göre işletme büyüklüğü grubuna bakıldığında, işletmeler %28,5 ile 50-149 baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda, hayvan sayısı ise %36,3 ile 300+ baş hayvanı olan işletme büyüklüğü grubunda yoğunlaştığı belirlendi.
İşletmelerin %36,3’ü 6 bin 660 < 26 bin 640 TL ekonomik büyüklük grubunda
Tarımsal işletmelerin ekonomik büyüklüklerine göre dağılımı incelendiğinde, işletmelerin en fazla %36,3 ile 6 bin 660 < 26 bin 640 TL ve %27,5 ile 26 bin 640- < 83 bin 250 TL ekonomik büyüklük gruplarında yoğunlaştığı belirlendi.
Hanehalkı fertlerinin %37,4’ü yılda ortalama 225 gün ve daha fazla kendi tarım işletmesinde çalıştı.
Tarım işinde çalışma süresi gruplarına göre hanehalkı fertlerinin kendi tarım işletmesinde çalışma süreleri incelendiğinde %37,4’ü yılda ortalama 225 gün ve daha fazla çalıştığı belirlendi. Kendi tarım işletmesinde tarım işinde 56 günden az çalışan hanehalkı ferdinin oranı ise %20,9 olarak tespit edildi.