Plastik poşetler 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren marketlerde belirli bir ücret karşılığında satılacak. Taslak halinde olan ve çalışmaları devam eden yönetmelikteki amaç aşırı tüketimin engellenmesi ve tüketicinin doğru kullanım konusunda bilgilendirilmesi.
Birkaç ay önce Türkiye Perakendeciler Federasyonu tarafından basına yansıtılan “Plastik Poşetler Yasaklanıyor” şeklindeki beyanatlar kamuoyunu yanıltmıştı. Oysaki hâlihazırda taslak halindeki Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliğinde, Avrupa Birliği mevzuatıyla uyumlu bir şekilde alışveriş torbalarının aşırı tüketiminin 31 Aralık 2025 yılına kadar azaltılması yönünde çalışmalar yapılıyor. Taslak halindeki yönetmeliğin bu şekliyle yürürlüğe girmesi durumunda, 01.01.2019 tarihinden itibaren 15 mikron ila 50 mikron arası kalınlıkta olan plastik alışveriş poşetleri, market kasalarında tüketiciye ücretli olarak verilmeye başlanacak. Bu kalınlığın altında veya üstünde olan poşetler, eskiden olduğu gibi ücretsiz verilecek. Yine taslak yönetmelik çerçevesinde 15-50 mikron arasında kalınlıktaki torbalar için ülke genelinde yıllık kişi başına kullanılan torba adedinin; 31 Aralık 2019’a kadar 90’ı, 31 Aralık 2025’den itibaren ise 40’ı aşmayacak şekilde kullanımının azaltılması yönünde AB ile uyumlu bir yönetmelik de çalışmalar arasında yer alıyor.
5 kuruşluk poşet gelir kapısına döndürülmemeli…
Ücret sisteminin perakendeciler için bir gelir kapısına dönüşmemesi gerektiğini söyleyen PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu, “Yasada belirtilen 15-50 mikron arası poşetlerin maliyetlerinin 5-10 kuruş arası değişiyor. Alışveriş poşetleri 40 mikron ve 1 kilogramda 100 adet var. 100 adedi yaklaşık 5,6 lira. Yani tanesi 5 kuruş. Dolayısıyla bunların 25-50 kuruş bandında satılması perakendecilere büyük bir gelir kapısı oluştururken, tüketiciye ise yeni bir yük getirecektir. Bizim önerimiz perakendecilerin plastik poşetleri tüketiciye maliyetine satmaları ve elde edilen gelirin de bir çevre fonunda birikmesidir. Zaten yönetmelikte tüketicilerin bilinçlendirilmesi ve geri dönüşüm faaliyetleri içinde çalışmalar yapılmasını öngörmektedir. Bu gelirle çevre konusunda bilinçlendirme ve geri dönüşüm çalışmaları için de kaynak oluşturulmuş olur. Zaten hâlihazırda alışveriş poşetlerin bedeli perakendeciler tarafından karşılandığı için perakendecilerin bu durumda bir kaybı olmayacak. Yalnızca çevre için yapılan bir faaliyetten amacına uygun olmayan bir gelir elde edilmesi engellenmiş olacaktır” dedi.
Plastik ve perakende sektörleri olarak birlikte hareket edecek
Taslak halinde olan ve çalışmalarına devam edilen söz konusu yönetmeliği bizzat takip ettiklerine dikkat çeken Yavuz Eroğlu açıklamalarına şu sözlerle son verdi: “Konuyu TOBB Plastik, Kauçuk ve Kompozit Sanayi Meclisi’nde de gündeme taşıdık. Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Mustafa Altunbilek’in da katıldığı toplantıda alışveriş poşetleri konusunda plastik sektörü ile birlikte çalışmak ve güç birliği yapmak istediğini açıkladı. Perakendecilerin, PAGEV ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile birlikte çalışma teklifini kabul ettik ve çevrenin korunması için Bakanlık öncülüğünde birlikte çalışacağız. İlk olarak kamu spotu hazırlanması konusunda mutabakata vardık. Plastik ve perakende sektörleri olarak birlikte hareket ederek daha güçlü olacağız. Hem çevre hem de tüketicilerin korunması için işbirliği yapacağız.”