Nesli küresel ölçekte tehlike altındaki küçük akbabaların güvenle göç edebilmeleri için 14 ülkeden bir araya gelen uzmanlar, 2022 yılına kadar sürecek bir çalışma için birleşti. Aralarında Doğa Derneği’nin de bulunduğu Dünya Kuşları Koruma Birliği üyesi, Balkanlar, Ortadoğu ve Afrika’da çalışma yapan uzman kuruluşların amacı başta avcılık, zehirlenme ve elektrik hatları sebepli ölümlerin önüne geçmek ve göç yollarını küçük akbabalar için daha güvenli hale getirebilmek.
Küçük akbabaların Türkiye ve Balkan nüfusu geçtiğimiz otuz yıl içinde yüzde seksene yakın azaldı. Böyle giderse, küçük akbabaların tamamının yok olmak üzere olduğu düşünülüyor. Akbabaların birçoğu Türkiye, Ortadoğu, Arap Yarımadası ve Afrika’da göç sırasında hayatını kaybediyor ve çok az sayıda akbaba, 16 bin kilometrenin üzerindeki yıllık göçünü tamamlayıp doğduğu bölgeye geri dönebiliyor.
Küçük akbabaların ölüm sebeplerinin başında, kurtları ve diğer memelileri zehirlemek için bırakılan zehirli yemler geliyor. 2011 yılından bu yana hazırlığı devam eden bu uluslararası çalışma, küçük akbabaların zehirlenmesine yol açan kimyasalların kullanımının durdurulması, zehirli yemlerin köpeklerle aranıp kaldırılması ve akbabaların kaza ile zehirlenmesine yol açan veteriner ilaçlarının kullanımının azaltılması gibi etkinlikler içeriyor. Çalışma, göç yolunun devamında akbabaların ölümüne neden olan elektrik hatlarının ve zehirlenme sebeplerinin ortadan kaldırılması, Nijerya’da akbabaların satılma amacıyla avlanmasına karşı etkinlikler içeriyor. Proje aynı zamanda Orta Doğu’da göç yolu üzerinde bulunan alanlarda bilgilendirme faaliyetleri içeriyor.
Çalışmanın Türkiye ayağında ise akbabaların ölüm nedenlerini en yakından bilen çobanlarla birlikte çalışılacak. Türkiye’de akbabaları öldüren ve Avrupa’da satışı yasaklanan birçok kimyasal, zehir ve ilacın etkilerinin anlaşılması gelecekteki çalışmalar için bir altlık oluşturacak. Akbabaların ölümüne neden olan zehirler hakkında bölgede yaşayanların desteğiyle bilgi toplanacak. Akbaba göçünün en yoğun olduğu noktalarda elektrik hatlarının izole edilmesi için bir araştırma yapılması da planlanan çalışmalar arasında.
Konu hakkında açıklama yapan Doğa Derneği Koruma Programı Koordinatörü Itri Levent Erkol: “Türkiye tüm dünyadaki küçük akbabaların yüzde 25’inin ürediği bir coğrafya ve bu nedenle akbabalar için yeryüzündeki en önemli yaşam alanlarından biri. 14 ülkeden 34 uzmanlarla 4-7 Ekim tarihleri arasında Beypazarı’nda toplanmış ve küçük akbabalar için bu çalışmayı planlamıştık. Akbabaların Anadolu’da neden öldüklerini dahi tam olarak bilmiyoruz. Bu konuda henüz kapsamlı bir çalışma yapılmamış. Doğa Derneği’nin Afrika, Orta Doğu ve Avrupa’da akbabaların göç yolu üzerinden bulunan on dört ülke arasındaki sorumluluğu bu bilinmezliği çobanlarla, çiftçilerle birlikte çözebilmek. Göçmen kuşlar hepimizin ortak değeri. Ölüm nedenleri ise tamamen insan kaynaklı. Acil önlemler almazsak bu güzel ve nadir kuşları yakın bir gelecekte gökyüzünde görmemiz mümkün olmayabilir. Doğa Derneği, yaşadığımız dünyanın ayrılmaz bir parçası olan kuşların daha yakından anlaşılması ve doğal yaşam alanlarının korunması için yürüttüğü çalışmalara devam edecek” dedi.