Koronavirüs günlerinde birçok konuda geçmişe göre farklılıklar yaşıyoruz; dizileri tükettik, temizlik, uyku ve sosyal medya kullanım sürelerini arttırdık. Bu süreçte herkesin aklında tek bir soru var: Hayat ne zaman normale dönecek?
Coronavirüs salgını sebebiyle uygulanan tedbirlerde normalleşmeye dönüş kararı alınırken, HABİTAT Derneği’nin Big Cat Research araştırma şirketine yaptırdığı “Corona ne zaman geçecek?” anketinde ilginç sonuçlar ortaya çıktı. Araştırmayı hazırlayan araştırma uzmanı Murat Akşit, katılımcıların büyük bir bölümünün normalleşme için “Günlük vakaya rastlanmaması” cevabını verdiğini aktardı. HABİTAT Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sezai Hazır ise daha önce yaptıkları araştırmalarda, evde kalınan süreçte; uyku süresinden, sosyal medya tercihlerine kadar birçok konuda geçmişe göre farklılıklar yaşandığı belirtti.
Ülkemizde 11 Mart’ta ilk kez tespit edilen korona virüsü vakası üzerinden, yaklaşık 2 ay geçmesinin ardından, normalleşme süreciyle ilgili takvim Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 4 Mayıs’ta açıklandı. Alınan kararlar doğrultusunda, bazı illere giriş çıkış yasağı kısıtlaması kaldırılırken, 11 Mayıs’ta AVM ve berberler açıldı. Normalleşme süreci 3 aya yayılırken, gençlerin sürdürülebilir kalkınmada etkin rol oynamasını hedefleyen ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) stratejik ortağı da olan HABİTAT Derneği’nin yaptırdığı araştırma insanların hayatın ne zaman normale döneceğiyle ilgili düşüncelerini ortaya koydu.
Big Cat Research araştırma uzmanı Murat Akşit, yapılan çalışmada katılımcıların yüzde 66’sının normal hayata dönmek için en fazla “Günlük vakaya rastlanmaması” cevabı verdiğini belirtiyor. Akşit, ikinci sırada, “İşe dönüşümün başlaması” daha sonra ise “Kamu otoritelerinin pandemi geçti açıklaması” üçüncü sırada yer aldığını ifade ediyor.
3-6 ay diyenler çoğunlukta
Ülke olarak normale dönmemize ne kadar var sorusunu cevaplayanların yüzde 46’sı 3-6 ay cevabının verdiği söyleyen Akşit, 1-2 ay diyenlerin yüzde 12; 6 ayı geçer diyenlerin oranı ise yüzde 42’yi bulduğunu belirtiyor.
Sosyal aktivite
Yapılan araştırmada, katılımcıların büyük çoğunluğu kendileri için sosyal aktiviteye başlayacağı zaman hayatın normalleşeceğini ifade ederken, öne çıkan normalleşme beklentileri arasında “Tatil planımı yapabildiğim zaman” seçeneğinin yer alması dikkat çekiyor. Salgının ne öğrettiği sorusu da yöneltilen katılımcıların verdikleri cevaplar arasında, “Toplum bilincinin önemi” “Sağlığımıza yönelik tedbirlerimi arttırmamız gerektiği” “Teknolojinin önemin” ilk üç sırada yer aldığı da görülüyor.
Sinema ve tiyatro
Yapılan çalışmada, sosyal aktivitelere yönelik sorular da yer alırken, ne zaman sinemaya veya tiyatroya gidecekleri yönünde yöneltilen bir soruya katılımcıların sadece yüzde 10’u 1-2 ay cevabını verirken, 3-6 ay diyenler yüzde 35, ön göremeyenler ise yüzde 55 olarak yansıyor.
Bar, kafe, yemek
Katılımcıların dışarıda yemek konusunda daha iyimser olduğu görülüyor. Yüzde 26’lık bir kesim 1-2 ay içerisinde dışarıda yemek yiyebileceğini düşünürken, 3-6 ay içerisinde yemek yiyeceklerinin düşünenlerin oran yüzde 38 olarak görülüyor. Bar ve kafeler konusunda biraz daha çekingen olduğu görülen katılımcıların yüzde 19’u 1-2 ay, yüzde 38’i 3-6 ay, yüzde 43 ise öngöremiyor.
Kadın ve erkekler saçları için farklı düşünüyor
Kuaföre ve berberlerle ilgili yapılan çalışmada ise kadınlar ve erkeklerde önemli bir değişim olması dikkat çekiyor. Erkeklerin yüzde 64’ü 1-2 ay içerisinde berbere gideceğini ifade ederken kuaföre gidecek kadınlarda bu oran yüzde 39 olarak görünüyor. Kadınların yüzde 33’ü ne zaman kuaföre gideceğini öngöremezken, bu oran erkeklerde yüzde 20 olarak yansıyor.
Tatilciler 3-6 ayda yoğunlaştı
Tatil planına ne zaman başlarsınız sorusuna verilen cevaplarda, katılımcıların yüzde 20’si 1-2 ay cevabını verirken, 3-6 ay diyenler yüzde 36 olarak yansıyor. Yüzde 44 ise süreci öngöremediğini belirtiyor.
Covid-19 süreciyle ilgili araştırma projesinde HABİTAT Derneği Başkanı Sezai Hazır, daha öncede süreçle ilgili 2 araştırma sonucu yayınladıklarını belirtiyor. Yapılan araştırmalara göre, insanların evlerinde geçirdikleri süreçte uyku düzenlerinde önemli değişimler oldu.
Uyku süresi arttı
Araştırmalara katılanların yüzde 49’u daha önce 5-6 saat uyurken, yüzde 34’lük bir kesimde bu sürenin 3-4 saat artarak 8-9 saat saate çıktığı görüldü. Bu durumun ise işe ve eğitime dönüşte sorun olabileceği vurgulanıyor.
Spor ve yoga arttı
Yapılan araştırmada evde kalınan dönemde, katılımcılar arasında egzersiz yapanların oranında artış olduğu gözlenirken, “yoga” yapanlarda da yüzde 13’lük artış dikkat çekiyor. Erkek katılımcıların pandemi döneminde futbol tutkuları ise espor oyunlarına yönelmiş durumda. Dijital platformdaki konsol oyunlarındaki E-Futbol turnuvaları kendi arkadaş çevreleriyle sosyalleşme imkanı sunduğundan oldukça ilgi görüyor.
Sosyal medya kullanım süresi arttı
İnsanların sosyal medyaya yönelmeleri ile ilgili araştırmada, kullanıcı sayısında önemli bir değişim görülmezken, kullanım süresinde ciddi bir artış dikkat çekiyor. Katılımcıların önemli bir kesiminin günlük 1-2 saatlik kullanımının 5-6 saate çıktığı görülüyor. Çalışmayla ilgili veri paylaşanlar arasında en çok kullanılan uygulamanın whatsapp olduğu belirtiliyor.
Diziler tükendi
İnternet ve TV’den dizi izleyenlerle ilgili bilgilerin de yer aldığı araştırmada; dizi kategorisinde komedinin lider olduğu görülüyor. Komediyi, bilim-kurgu, drama ve aksiyon takip ediyor. Dizi portallarını kullanan katılımcıların, önemli bir kısmının içeriği tükettiği ifade edilirken yeni dizi beklentilerinin yüksek olduğu ifade ediliyor.