Gümrük Birliğinin güncellenmesi ve genişletilmesi sürecinin 2017 başında başlamasını beklediklerini belirten İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Türkiye’nin karar alma süreçlerine katılması ve uzlaşmazlıkların çözümü mekanizmalarının oluşturulması gereğini vurguladı.
İktisadi Kalkınma Vakfı Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, 2017 yılında başlaması beklenen gümrük birliği güncelleme müzakerelerine ilişkin olarak iş dünyasının beklentilerini ortaya koyarken, üzerinde durulması gereken önemli noktalara işaret etti. Zeytinoğlu, Türk sanayisinin rekabet gücünü büyük ölçüde artıran ve dünya piyasalarına açılmasına vesile olan gümrük birliği kararı imzalandığında, AB’ye tam üyeliğin 5 yıl içinde gerçekleşeceğinin düşünüldüğünü hatırlattı. Zeytinoğlu, “aradan geçen 20 yıl içinde üyelik sağlanamadı. Bu durum da gümrük birliğinde ortak karar alma ve uzlaşmazlıkları çözme prosedürlerinin yetersizliğinin sorun haline gelmesine yol açtı” dedi.
Zeytinoğlu sözlerine şöyle devam etti:
“Gümrük birliğinin güncellenmesi ve genişletilmesi sürecinin 2017 başında başlamasını bekliyoruz. Bu süreçte hizmet ve tarım sektörlerini ve kamu alımlarını içerecek daha kapsamlı bir yeni nesil ticaret anlaşmasının yapılması söz konusu. Bu sürecin Türk ekonomisine olumlu katkısının olacağını ve gayri safi hasılayı önemli ölçüde artıracağını düşünüyoruz. Gümrük birliğinin hizmet sektörlerini ve tarım ürünlerini kapsayacak şekilde genişletilmesi, Türkiye’nin toplam ticaretini artıracağı gibi, daha etkin ve verimli bir tarımsal dönüşüm gerçekleştirmesi ve hizmet sektörlerinde rekabet edebilirliğini geliştirilmesi açısından da büyük fayda sağlayacak”.
“Gümrük Birliğinin eksiklikleri giderilmeli”
İKV Başkanı Zeytinoğlu, gümrük birliğinin güncellenme sürecinde, Türkiye’nin karar alma süreçlerine katılması ve uzlaşmazlıkların çözümü mekanizmalarının oluşturulması gereğini vurguladı ve var olan haliyle gümrük birliğinin işleyişindeki sorunlara dikkat çekti:
“Türkiye’nin AB iç pazarına erişimini derinleştirecek olan bu süreçte AB’nin ortak ticaret politikası, serbest dolaşım kuralları, üretim standartları, ortak tarım politikası gibi birçok AB politikasının uygulayıcısı konumuna geleceğiz. Bu durumu ‘üyelik dışında herşey’ olarak tanımlayabiliriz. AB politikalarından doğrudan etkilenirken bu politikaların karar alma sürecinde yer almamamız kabul edilemez. En azından ortak ticaret politikasının belirlenme sürecinde Türkiye’nin yer alması, ilgili komitelere katılması gerekir”.
Zeytinoğlu gümrük birliğinin tam anlamıyla etkin işleyişine sekte vuran sorunlara da değindi ve bu sorunların çözümünün önümüzdeki süreçte önemli bir kazanım olacağını belirtti. Zeytinoğlu özellikle kamyon kotaları, AB STA’larına Türkiye’nin dahil olması, gümrüklerin durumu gibi konuların üzerinde durdu:
“Gümrük birliğinin yeni alanlara genişletilmesi Türkiye-AB ticaretinin ve yatırım ilişkilerinin gelişmesi potansiyelini barındırıyor. Bunun yanında şu andaki haliyle dahi gümrük birliğinin etkin işlemeyen yanları var. Bu sorunları aşmalıyız ki tam olarak işleyen ve büyüme potansiyeli barındıran bir gümrük birliği ortaya çıksın. Şu andaki haliyle, Türkiye’de üretilen sanayi mallarının AB ülkelerine taşınmasında kamyon kotaları, karayolu geçişlerinde istenen ekstra ücretler, gümrüklerdeki işlemlerin yavaş olması gibi sorunlar mevcut. Vizelerin hala kalkmamış olması başlıbaşına ayrı bir mesele. İş insanlarının fuar iş toplantısı vs için AB’ye seyahatlerinde engel oluşturuyor. AB’nin imzaladığı serbest ticaret anlaşmalarının Türkiye için de eş zamanlı yürürlüğe girmemesi, Türkiye’nin müzakerelerde yer almaması gibi sorunların da bu süreçte ele alınacağını ve çözüme kavuşturulacağını umuyoruz”.