Dış ticaret açığı Kasım ayında da daralmaya devam etti. Böylece 11 aylık dönemde dış ticaret açığı yüzde 25 daraldı.
Dış ticaret açığındaki daralma eğilimi Kasım ayında da sürdü. İhracat yıllık bazda yüzde 10,2 düşerken, ithalat yüzde 25,3 oranında azalarak art arda 15. ayında geriledi. Böylece, dış ticaret açığı Kasım’da yıllık bazda yüzde 50’ye yakın iyileşerek 4,2 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti. Yılın ilk 11 aylık döneminde de geçtiğimiz yıla kıyasla dış ticaret açığı yüzde 25 oranında daraldı.
Türkiye İş Bankası İktisadi Araştırmalar Bölümü tarafından hazırlanan Dış Ticaret Dengesi – Kasım 2015 raporuna göre, Kasım ayında en fazla ihracatı yapılan ilk 10 üründen 9’unda gerileme kaydedilirken, sadece birinci sırada yer alan motorlu kara taşıtları ihracatı artış gösterdi. Bu dönemde, emtia fiyatlarındaki düşüş paralelinde demir-çelik ve mineral yakıtlar, yağlar ihracatında kaydedilen yüzde 30’u aşan düşüşler ise ihracattaki olumsuz performansta belirleyici oldu.
Euro Alanı’na ihracat euro bazında artmaya devam ediyor.
Bankanın TÜİK verilerini baz alarak hazırladığı rapora göre, Euro Alanı ülkelerine yapılan ihracat üzerinde EUR/USD paritesindeki gelişmeler etkili olmaya devam etti. Euro bazında bölgeye gerçekleştirilen ihracat, Kasım’da yıllık bazda yüzde 13,8 oranında artış kaydederken, dolar bazında yüzde 2 azaldı. Bu dönemde, euro bazında İspanya’ya yapılan ihracat yüzde 24,2 oranında arttı, Almanya, Fransa ve İtalya’ya yapılan ihracat da yüzde 10’un üzerinde yükseldi. 24 Kasım’da Türkiye tarafından Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından yaşanan gerginliğin ekonomik etkilerinin 2016 yılıyla birlikte belirginleşmesi beklenirken, Rusya’daki ekonomik kriz dolayısıyla ülkeye yapılan ihracatta kaydedilen düşüş Kasım ayında yüzde 36,8 oldu.
Enerji faturası gerilemeyi sürdürüyor
Kasım ayında ithalatta gözlenen düşüş fasılların geneline yayıldı. Enerji fiyatlarındaki gerileme paralelinde mineral yakıtlar ve yağlar ithalatındaki daralma devam etti. Kasım’da yıllık bazda ithalatta kaydedilen düşüşün yaklaşık üçte biri (1,8 milyar USD) söz konusu fasıldaki gerilemeden kaynaklandı. Aynı dönemde parasal olmayan altın ithalatındaki 1,8 milyar dolar tutarındaki azalma da ithalattaki düşüşü önemli ölçüde destekledi. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde de ara malı ithalatındaki yıllık düşüşün Kasım ayında ivme kazandığı görüldü. Emtia fiyatlarındaki aşağı yönlü seyrin etkisiyle sanayi için işlem görmüş/görmemiş hammadde ithalatının daralması, bu gelişmede belirleyici oldu.
2016’da yönetilebilir dış ticaret açığı
İktisadi Araştırmalar Bölümü’nün değerlendirmelerine göre, 2015’te iktisadi faaliyetin ılımlı bir görünüm sergilemesi ve başta enerji olmak üzere emtia fiyatlarının gerilemesi dış ticaret açığının daralmasında etkili oldu. 2016 yılında ise iç talep koşullarındaki iyileşmenin ithalat artışını destekleyebileceği, buna karşılık jeopolitik riskler nedeniyle çevre ülkelere gerçekleştirilen ihracatın baskı altında kalabileceği tahmin ediliyor. Bu çerçevede, önümüzdeki yıl dış ticaret açığının 2015 yılına kıyasla bir miktar genişleyebileceği, ancak yönetilebilir seviyelerde kalacağı öngörülüyor.