Ekonomi Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) öncesi dönemde imzalanan Türkiye-EFTA Serbest Ticaret Anlaşması güncellendi. Açıklamada, daha kapsamlı olan EFTA STA’sının Gümrük Birliği’nin güncelleme çalışmalarına da örnek teşkil edeceği vurgulandı.
Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, bugün Cenevre’de EFTA üyesi ülkelerden İsviçre Ekonomi, Eğitim ve Araştırmadan Sorumlu Federal Hükümet Bakanı Johann N. Schneider-Ammann, Lihtenştayn Dışişleri, Adalet ve Kültür Bakanı Aurelia C.K. Frick ile Norveç Ticaret ve Sanayi Bakanı Monica Mæland ile Türkiye-EFTA Serbest Ticaret Anlaşması’nın (STA) yenilenmesine ilişkin toplantıda bir araya geldi.
Toplantı sonucunda kabul edilen yeni revize STA ile mevcut STA, genişletildi. Anlaşmaya yeni küresel ticaretin gerekliliklerine uygun olarak hizmetler ticareti, e-ticaret ve kapsamlı bir fikri mülkiyet bölümü diğer yeni hususların yanında eklendi.
Ekonomi Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) öncesi dönemde imzalanan ve genel itibarıyla gümrük vergilerinin kaldırılması odaklı eski STA yerine geçmek üzere hazırlanan yeni STA ile mal ticareti metni (gümrük vergileri, ulusal muamele, teknik engeller, sağlık ve bitki sağlığı, ticaret savunma araçları gibi) menşe kuralları ile genel ve kurumsal hükümlerin güncellendiği bildirildi.
Yeni düzenlemeyle ticaret savunma araçlarında DTÖ hükümlerinin ötesinde işbirliği ve danışma mekanizmalarının tesis edildiği kaydedilen açıklamada; “Küresel rekabetin yönünü belirleyici etkiye sahip fikri mülkiyet alanında dünyanın gelişmiş ekonomilerinden oluşan EFTA ile iddialı ve kapsamlı bir metin üzerinde mutabık kalındı. Böylelikle Türkiye’nin “katma değeri yüksek ve orta-üst teknolojili üretim ve ihracat” yönündeki vizyonu ortaya konularak yeniliklerin karşılıklı korunması ve sürekliliği açısından EFTA ülkeleri ile Türkiye arasında güçlü bir sistem tesis edildi. Bu çerçevede patent marka, coğrafi işaretlerin korunması gibi alanlarda DTÖ kurallarının ötesinde düzenlemelere gidildi.” denildi.
Açıklamada ayrıca, Türkiye-EFTA ülkeleri arasındaki revize STA’nın, esas itibarıyla AB ile mevcut Gümrük Birliğinden daha modern ve kapsam olarak daha geniş bir anlaşma olup, bu haliyle AB ile gerçekleştirilecek Gümrük Birliğinin güncelleme çalışmalarına da örnek teşkil edeceği vurgulandı.
Toplam dış ticaretimiz 6,5 milyar dolar
10 Aralık 1991 yılında Cenevre’de imzalanan ve 1 Nisan 1992’de yürürlüğe giren Türkiye-EFTA STA’sı, ülkemizin akdettiği ilk STA olma özelliğini taşıyor. STA kapsamında düzenlenen mevcut tercihli rejim sayesinde anılan ülkelerle 2016 yılındaki ihracatımız 3,2 milyar dolar ve ithalatımız 3,3 milyar dolar olmak üzere toplam ticaretimiz 6,5 milyar dolara ulaşmıştı.
STA revizyonuna yönelik çalışmalar 2014 yılında başlatılmış ve son olarak 14-16 Kasım 2017 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen 6. ve son tur müzakere görüşmeleri ile tamamlanmıştı. STA’nın gerekli hukuki gözden geçirme çalışmalarının akabinde, kısa sürede imzalanarak yürürlüğe girmesi öngörülüyor.