Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) tarafından 15 yıldır yapılan ve 26 sektörün tamamını kapsayan İlk 1000 İhracatçı Firma araştırmasının 2016 yılı sonuçları düzenlenen basın toplantısı ile açıklandı. Listede ilk 3 sırayı otomotiv devleri aldı.
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi tarafından açıklanan araştırmaya göre, en fazla ihracat yapan şirketler sıralamasında zirvenin sahibi 3,96 milyar dolarlık ihracat ile Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. oldu. Listenin ikinci sırasında ihracatını yüzde 55 artırarak 3,19 milyar dolara çıkaran Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş. ve üçüncü sırada ihracatı yüzde 5 artışla 2,8 milyar dolar olan Oyak-Renault Otomobil Fab. A.Ş. yer aldı.
TİM İlk 1000 verilerine göre; firmaların geçen yılki toplam ihracat rakamı yüzde 1,13 azalarak 81,4 milyar dolar olurken, toplam ihracat içindeki payı ise yüzde 57,3 olarak gerçekleşti. Toplam ihracatının yüzde 48,8’ine ilk 500 firma, yüzde 8,5’ine ise İkinci 500 firma imza attı. Yıllardır en çok ihracat yapılan ülke olan Almanya’dan elde edilen ihracat geliri; yüzde 4,3 artarak 14 milyar dolar oldu. En çok ihracat yapılan ilk 10 ülke arasında en çok daralan Pazar, Orta Doğu’da yaşanan gerilimler yüzünden Irak olurken, ülke grupları bazında en fazla ihracatta ise 68,3 milyar dolarlık rakamı ile AB ilk sırada yer aldı.
Hedef; 50 firmanın 1 milyar dolar barajını geçmesi
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, hedeflerinin Türkiye’yi sadece bulunduğu coğrafyada değil, tüm dünyada önde gelen bir ülke haline getirmek olduğunu söyledi. Araştırmanın bu doğrultuda ihracata ışık tuttuğunun altını çizen Büyükekşi, “Listede 1 milyar dolar barajını geçen 10 firma bulunuyor. 2023 yılı hedefimiz 50 firmamızın 1 milyar dolar ihracat barajını aşması. Bu hedefe ulaşmak için daha yüksek katma değere sahip ürünler ihraç etmeliyiz. Ar-Ge, inovasyon, tasarım ve markalaşmaya daha fazla yatırım yapmalıyız” dedi.
Geçen yıl 67 bin ihracatçılar olarak 3,1 milyon kişiye istihdam sağladıklarını hatırlatan Büyükekşi, “Sayın Cumhurbaşkanımızın başlattığı istihdam seferberliği büyük yankı buldu. Hükümetimiz de çalışma hayatının iyileştirilmesi için her türlü tedbiri alıyor. Biz de TİM olarak, İstihdam seferberliğine katkıda bulunmak için Vodafone iş birliği ile yeni bir destek açıkladık. Vodafone, bu destekle KOBİ’lerimize yeni istihdam ettikleri çalışanları için 1 yıl boyunca ücretsiz iletişim desteği verecek. Yani, ihracatçı KOBİ’lerimize yeni işe alımlarda maliyet avantajı sağlanmış olacak. Böylelikle, KOBİ’lerimiz hem istihdam artışına daha güçlü destek verecek hem de maliyet avantajlarını ihracatlarına pozitif yansıtacaklar” diye konuştu.
2016 rekorlar yılı oldu
Geçen senenin rekorlar yılı olduğunu, 2017’nin de Türkiye’nin büyük sıçramalar yaşadığı tarihi bir yıl olacağını dile getiren Büyükekşi, şunları söyledi: “Geçen yıl tam 104 milyon ton ihracat yaptık. Bu bir rekor. Dünya ticaretinden aldığımız payı yüzde 0,89’a çıkardık. Bu bir rekor. AB’nin ithalatından aldığımız payı yüzde 1,28’e çıkardık. Bu da bir rekor. 3,1 milyon kişiye istihdam sağlayan 67 bin ihracatçının temsilcisi olarak, alnımızın terini aklımızın terine karıştırdık. Hedeflerimize emin adımlarla ilerliyoruz.”
AB’nin Türkiye için stratejik bir hedef olmaya devam ettiğini de belirten Büyükekşi, Gümrük Birliğinin güncellenmesinin ihracatçıları için yeni bir dönüm noktası olacağını söyledi. Ayrıca bu yıl hedefledikleri 48 ülkeye ticaret heyeti ziyaretinin 11’ini gerçekleştirdiklerini, en son İsrail’e geniş katılımlı bir heyetle ziyarette bulunduklarını, gelecek hafta da Romanya ve Güney Afrika’ya gideceklerini ifade etti.
Yılsonu ihracat tahmini 155 milyar dolar
Büyükekşi, İlk 1000 firmanın yılsonu tahminlerine ilişkin olarak “Dolar kuru tahmini 3,86, Euro kuru tahmini ise 4,11 oldu. Bu yıl Türkiye ihracatının yüzde 9,5 artarak 156 milyar dolar olarak tahmin edildi. TİM olarak biz de yılsonunda 155 milyar dolar olarak koyduğumuz hedefi aşacağımızı öngörüyoruz” dedi.
Tam kapasite çalışan firma sayısı 118
İlk 1000 içindeki 549 firma kapasite kullanım oranlarını paylaşırken, bunların arasında tam kapasite çalışan firma sayısı 118 oldu. Geçen yıl ilk 1000 firmanın toplam istihdamı 567 bin olarak gerçekleşti. İlk 1000 firma içinde Ar-Ge merkezi olan 174 firma bulunurken, firmaların Ar-Ge harcama tutarları ise 5,2 Milyar TL, toplam cirodan aldıkları pay ise yüzde 2 civarında oldu.
TİM olarak geçen sene Hükümete Ar-Ge ve Tasarım Merkezi sayısını 500’e çıkarma sözü verdiklerini vurgulayan Büyükekşi, “Bunun için de firmalarımıza danışmanlık hizmeti sunuyoruz. Şu anda 159 firma bu merkezleri açtı ya da açma aşamasına geldi” dedi.
Alınan patent sayısı 7 bin
İlk 1000 ihracatçı firmanın toplam tescilli marka sayısı 24 bin 389 oldu. Tescillenen uluslararası marka sayısı 13 bin 87, alınan patent sayısı ise 7 bin 19 olarak gerçekleşti. İlk 1000 İhracatçı firmanın katıldığı yurtdışı fuar sayısı 1.750, katıldığı yurt dışı ticaret heyeti sayısı ise 273 ve yurtiçinde katılım sağlanan fuar sayısı ise 859 oldu.
2016 YILI İHRACATININ İLK 20 FİRMASI
- Ford Otomotiv San. A.Ş
- Tofaş Türk Otomobil Fab. A.Ş.
- Oyak-Renault Otomobil Fab. A.Ş.
- Kibar Dış Ticaret A.Ş
- Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş
- Vestel Ticaret A.Ş
- Toyota Otomotiv San. Türkiye A.Ş
- Arçelik A.Ş
- Bosch San. ve Tic. A.Ş
- TGS Dış Ticaret A.Ş
- Mercedes-Benz Türk A.Ş
- Habaş Sinai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş.
- Ferrero Fındık İthalat İhracat ve Tic. A.Ş
- BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş.
- Eti Maden İşletmeleri Gen. Müd.
- Şişecam Dış Tic. A.Ş.
- İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş.
- Pergamon Status Dış. Tic. A.Ş.
- Araştırmaya Katılmıyor
- Tusaş Türk Havacılık ve Uzay San. A.Ş.