Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 2015 yılında 19 serbest bölge üzerinden gerçekleşen ihracat hacmi 20,3 milyar doları buldu. Yaşar Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Umutlu, söz konusu bölgelerin daha verimli kullanılması halinde ihracat ve döviz girişini artıracağını belirtti.
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Umutlu, sınır bölgelerinde kurulması gündemde olan ‘Geçici Serbest Bölgeler’in de bu anlamda önemli görevler üstelenebileceğini kaydetti. Umutlu, söz konusu bölgeler sayesinde uluslararası ticaretin hızlanacağını, kaçakçılığın ve kayıt dışılığın azalacağını belirtti.
Türkiye’deki serbest bölgelerin işleyişinde yaşanan sorunların giderilmesine yönelik değişiklikleri içeren tasarı TBMM’ye sunuldu. Meclis Sanayi Komisyonu’nda ele alınacak olan tasarıda ‘Geçici Serbest Bölgelerin’ kurulması yönünde yeni bir düzenleme de yer aldı. Yrd. Doç. Dr. Mehmet Umutlu, konuyla ilgili yaptığı değerlendirmede, “Serbest bölgelerde vergi, resim, harç, kambiyo, gümrük vergisi gibi muafiyetler uygulandığından ticaret daha cazip hale gelmektedir. Ülkemizdeki mevcut Serbest Bölge örneklerine bakıldığında bu bölgelerin ihracatı ve döviz girişini arttırdığı, yabancı sermaye girişini teşvik ettiği ve istihdam olanakları yarattığı görülmektedir. Sınır bölgelerinde kurulması gündemde olan ‘Geçici Serbest Bölgeler’ ise uluslararası ticareti hızlandırarak kaçakçılığın önünü kesme ve kayıt dışılığı azaltma gibi etkiler yaratabilir.” dedi.
Geçtiğimiz aylarda gündeme gelen gözde turizm merkezlerinin ‘Turizm Serbest Bölgelerine’ dönüştürülmesi fikrinde olduğu gibi ‘Geçici Serbest Bölgeler’de de yaşanabilecek olumsuz etkilerin önüne geçebilmek için alınması gereken tedbirlere değinen Umutlu, şöyle konuştu:
“Serbest bölgelerde görülen olumlu etkilerin Geçici Serbest Bölgelerde de görülebilmesi için öncelikle bu bölgelerde altyapının uygun hale getirilmesi, güvenliğin sağlanması, erişilebilirliğin yeterli düzeye çekilmesi ve lojistik olarak elverişli bir lokasyonun belirlenmesi gibi faktörler göz önünde bulundurulmalı. Ayrıca ticareti destekleyen bankacılık, sigortacılık gibi sektörlerin gelişmişlik düzeyi de Serbest Bölgelerin beklenen faydaları sağlaması konusunda önemli rol oynayacaktır.”
En fazla ticaret Ege Serbest Bölgesi’nde
Ekonomi Bakanlığı verilerine göre 2015 yılında Serbest Bölgelerde 20 milyar 260 milyon dolar ticaret hacmine ulaşıldı. En fazla ticaret 3,8 milyar dolarla Ege Serbest Bölgesi’nde gerçekleşti. Son verilere göre serbest bölgeler aracılığıyla en fazla ticaretin yapıldığı ülkeler, 8 milyar 106 milyon dolar ile Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ve Avrupa Birliği (AB) ülkeleri oldu. Bunun 6 milyar 378 milyon dolarlık kısmı AB ülkelerine yapılan ticaretten oluştu.