Maliye Bakanı Naci Ağbal, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK’larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı’nın sunumunu yaparak, tasarının getirdiği yenilikler hakkında bilgi verdi.
Maliye Bakanı Naci Ağbal, AK Parti Isparta Milletvekili Süreyya Sadi Bilgiç başkanlığında toplanan TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Katma Değer Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve KHK’larda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı’nın sunumunu yaparak, tasarının getirdiği yenilikler hakkında bilgi verdi.
Bakan Ağbal, 33 yıldır yürürlükte olan KDV Kanunu’nda reform niteliğinde değişiklikleri öngören bir tasarıyı görüştüklerini belirterek, görüşmeler sırasında yapılacak katkı, eleştiri ve önerilerin tasarının daha da gelişmesine, Genel Kurula hızlı şekilde gönderilmesinde aracı olacağını söyledi.
KDV Kanunu’nda uzun zamandır beklenti olarak konuşulan ancak bir türlü hayata geçmeyen konuları tasarıyla düzenleme imkanına kavuştuklarını kaydeden Ağbal, tasarının hazırlık aşamasında, bakanlık olarak yaptıkları çalışmalar dışında meslek örgütleri, sivil toplum kuruluşlarıyla çok sayıda toplantılar yaptıklarını, tüm görüşleri topladıkları, diğer ülkelerdeki KDV uygulamaları incelediklerini anlattı.
Ağbal yatırım, üretim ve ihracatı, KDV Kanunu çerçevesinde desteklemek, teşvik etmek, KDV’ye uyumu kolaylaştırmak, hak ve hakkaniyete uygun olan adaletli bir KDV uygulaması açısından gerekli değişiklikleri tasarıyla düzenlediklerini söyledi.
Devreden KDV’nin iadesini mümkün hale getirilmesinin, tasarının içinde en ön plana çıkan düzenleme olduğuna işaret eden Ağbal, 1985’te yürürlüğe giren KDV sisteminde, sonraki döneme devreden KDV’nin hiçbir şekilde iade edilemeyeceğinin öngörüldüğünü anımsattı. Ağbal, bu düzenlemenin, getirildiği dönem ve prensipleri itibariyle doğru olduğunu dile getirerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ama Türkiye’nin dışa açılması, ekonomik aktivitelerin genişlemesi, yatırımların artması, iktisadi faaliyetler içinde zaman zaman işletmelerin indirilecek KDV’nin hesaplanan KDV’den indiriminin zaman alması gibi nedenlerle yıllar itibariyle sonraki döneme devreden KDV birikmiş, bilançolar içindeki yekun artmış ve yaklaşık 160 milyar liraya kadar çıkan sonraki döneme devreden KDV var. Gelinen noktada mevcut devredilen KDV’nin iade edilemeyeceği kuralının sürdürülemez olduğu da aşikar. Çünkü işletmeler bilançonlarında biriken bu KDV nedeniyle ciddi finansman yüküyle karşı karşıyalar. Aslında bir noktada devletten alacaklı olarak telakki edilebilecek bu alacakları teminat olarak dahi kullanamadıkları için işletmeler üzerinde ayrıca bir zorluk oluşuyor.”
Ağbal, tasarının getirdiği yenilikler hakkında bilgi vererek, temel kural olarak 12 aylık dönemde iade öngördüklerini, süreyi 3 aya kadar indirme konusunda Maliye Bakanlığına yetki verdiklerini anımsattı.
Yıllar itibariyle oluşan stok KDV’nin, devreden KDV’nin iadesiyle ilgili yetki düzenlemesi yaptıklarını ifade eden Ağbal, şunları kaydetti:
“Mevcut KDV Kanunu içinde biriken KDV’nin hiçbir şekilde iade edilmeyeceği yönünde kural var. Tasarıda bu kuralı aynen koruyoruz. Sonraki döneme devreden KDV, hesaplanan KDV ile indirilmediği sürece, nakden veya mahsuben iade edilemeyeceği kuralını koruyoruz. Ama Maliye Bakanlığına, esas kural bu olmakla birlikte bütçe imkanları dikkate alarak, tutarı da belirlenmek üzere belirli kriterler esas alınarak, geçmiş dönem KDV’nin iadesini de nakden veya mahsuben imkan getiriyoruz. Şu anlaşılmasın, 31 Aralık 2018 itibariyle bilançolarda var olan, sonraki döneme devreden KDV, bundan sonraki dönemlerde de bugünkü sistemde olduğu gibi hesaplanan KDV’den indirim konusu yapılabilir. Vatandaşın, işletmelerin 31 Aralık 2018 itibariyle var olan, sonraki döneme devreden KDV’si ile ilgili kısıtlayıcı düzenleme getirmiyoruz. Bundan sonraki dönemlerde de bugünkü kurallar çerçevesinde indirim hakkı devam ediyor. Ekonominin ihtiyaçlarını, bütçenin imkanlarını dikkate alarak, istisnai olarak Maliye Bakanlığına KDV’nden bu şekilde birikenlerin iadesi imkanını getiriyoruz.”
Ağbal, tasarıyla küçük esnafa ilişkin uygulanan KDV sisteminde kolaylık getirdiklerini, esnafın, küçük işletmelerin KDV ödeme süresini 2 ay ertelediklerini, KDV istisnası kapsamını genişlettiklerini, sağlık turizmini teşvik için KDV istisnası getirdiklerini anlattı.
KDV iade noktasında önemli düzenleme yaparken, KDV indirim, iade denetim süreçlerinin yeniden tanımlanması gerektiğini bildiren Maliye Bakanı Ağbal, KDV iadeleriyle ilgilenecek yeni grup başkanlıkları kuracaklarını, vergi müfettiş yardımcılığı kapsamında bin kişilik kadro ihdas edeceklerini söyledi.
Yeni sistem içinde KDV iade talep edecek mükellef sayısının artacağına işaret eden Ağbal, yıllık yaklaşık 70 bin KDV iade talebinin incelemeye konu edildiğini aktardı. Ağbal, “Bu sayıya ilişkin tahmini bir rakam olarak ifade ediliyor ama birebir doğruluğunu tespit etmiş bir rakam olarak da değerlendirmek lazım, bir varsayıma göre yıllık 500 bine kadar KDV iade talebi olabilecek. Bu taleplerin hızlı şekilde incelenmesi lazım. Maliye Bakanlığı KDV iade incelemesi yapacaksa, 3 ay içinde tamamlayacak, tamamlamazsa faiz ödeyecek.” diye konuştu.
Ağbal, Ankara’da yaklaşık 2 bin kişinin çalışacağı risk analiz merkezi kuracaklarını dile getirerek, mükellefin işe başlama bildiriminden, iş yerini kapatma sürecine kadar genel, sektörel, belge düzeyinde mal, hizmet hareketlerini, maliye idaresi olarak günlük, anlık takip edeceklerini söyledi.