Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Genişletilmiş Başkanlar Kurulu’nda Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci’yi ağırladı. Programın basına açık kısmında açıklamalarda bulunan Tüfenkci, Türkiye’nin 2015 yılında yüzde 4 oranındaki büyüme oranı ile en hızlı büyüyen ekonomiler arasında kendisine yer bulduğunu söyledi.
Tüfenkci, “İhracatımız 2014 yılında 157,6 milyar dolar ile Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaşırken ithalatımız da 242 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.” dedi. 2015 yılında ise ihracat pazarlarındaki jeopolitik belirsizlikler ile küresel kur hareketlerinin keskin bir şekilde hareket etmesi sonucu, dış ticaret istatistiklerinde bir miktar gerileme yaşandığını aktaran Tüfenkci, “Ancak baktığımızda 2015 yılı ihracat rakamları o kadar kötü veya kötümser olmamızı gerektirecek bir noktada değildir.” ifadesini kullandı.
Bakan Tüfenkci, ihracat ve ithalat ile ilgili verileri paylaşarak gelecek dönem hedeflerini de anlattı. Türkiye’nin küresel kriz süresince ve krizden sonraki toparlanma süreçlerini tüm kırılganlıklar ve belirsizliklere rağmen başarıyla yönettiğini aktaran Tüfenkci, şu bilgileri verdi:
“Öyle ki, ülkemiz 2015 yılında yüzde 4 oranındaki büyüme oranı ile en hızlı büyüyen ekonomiler arasında kendisine yer bulmuştur. 2016-2018 dönemine ilişkin hazırlanan Orta Vadeli Programı’mızda ise 2016 yılı büyüme oranının yüzde 4,5, 2017 ve 2018 yıllarındaki büyüme oranının ise yüzde 5 oranında yükselen bir eğilimde olması öngörülmektedir. Ülkemizin gösterdiği başarılı performans uluslararası kuruluşların da dikkatini çekmektedir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları, Türkiye için 2016 yılı büyüme beklentilerini yüzde 3’ten yüzde 3,5’e yükseltmiştir.”
Dünya ticaret hacminin seyrine bakıldığında son dönemlerde uzun dönemli eğilimin aksine keskin bir şekilde yavaşlama görüldüğünü ifade eden Tüfenkci, “Ülkemiz, 2002-2015 arasındaki 14 yıllık dönemde ihracatımız ve ithalatımız üç katı artarak Cumhuriyet tarihinin rekor seviyelerine ulaşmıştır. İhracatımız 2014 yılında 157,6 milyar dolar ile Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaşırken ithalatımız da 242 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.” şeklinde konuştu. Ardından şöyle devam etti:
“Bunun sonucunda ise dış ticaret hacmimiz 400 milyar dolar seviyesine kadar yükselmiştir. 2015 yılında ise ihracat pazarlarımızdaki jeopolitik belirsizlikler ile küresel kur hareketlerinin keskin bir şekilde hareket etmesinin dış ticaretimiz üzerine getirdiği etkiler sonucu dış ticaret istatistiklerimiz de bir miktar gerileme yaşanmıştır. Ancak baktığımızda 2015 yılı ihracat rakamları o kadar kötü veya kötümser olmamızı gerektirecek bir noktada değildir.”
İhracat rakamlarını geçmiş yıllara göre kıyaslayan Tüfenkci, şu rakamları paylaştı:
“2015 yılında ihracat beyannamesi sayısı bir önceki yıla göre yüzde 2,1 oranında artış göstermiştir. 2014 yılında 3 milyon 185 bin adet olan ihracat beyannamesi sayısı 2015 yılında 3 milyon 253 bine yükselmiştir. 2002 yılında ülkemiz yalnızca 18 üründe 500 milyon doların üzerinde ihracat yaparken 2015 yılı sonu itibarıyla bu sayı 52 ürüne ulaşmıştır. Yine, 2002 yılında hiçbir üründe 5 milyar dolar üzerinde ihracat yapamayan ülkemiz 2015 yılının sonunda 9 üründe 5 milyar doların üzerinde ihracat yapmıştır.”
2002-2015 döneminde dış ticaretteki gelişmelerin şehirlere de yansıdığını dile getiren Bakan Tüfenkci, “2002 yılında 5 milyar doların üzerinde ihracat yapan yalnızca bir ilimiz varken, 2015 yılı sonu itibarıyla 6 ilimizde 5 milyar doların üzerinde ihracat yapılmıştır. Buna ek olarak, 2002 yılında 500 milyon doların üzerinde ihracat yapan il sayısı yalnızca 7 iken 2015 yılında bu sayı 25’e yükselmiştir.” ifadelerini kullandı.
Çekte kare kod dönemi
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın hazırladığı çalışmalara da değinen Tüfenkci, yakında Meclis’e çek yasası ile ilgili yeni bir düzenleme getireceklerini bildirdi. Adalet Bakanlığı ile birlikte yaptıkları çalışmayı şöyle özetledi:
“Çekte kare kodunu getirdik. Bu ne avantaj sağlayacak diye sorarsanız, bankaların gördüğü bütün riskleri, bütün tabloyu, sizin hakkınızda veya çek veren hakkında gördüğü tabloyu sizin çek kestiğiniz veya aldığınız insanlar da görecekler. Onu okuttuğunda o şirket ne zaman kuruldu, hangi bankalardan çek karnesi almış, ne kadar çek yaprağı kullanmış ve ne kadarını ödemiş, iflas ertelemesi var mı gibi buna benzer bilgileri o çekte görebilecekler. Mersis numarasıyla şirketlerin bütün izlenebilirliğini, adres bilgilerini görebileceksiniz.”
Çek düzenlemesinde bir yaptırım daha getirdiklerini belirten Tüfenkci, şöyle devam etti:
“Hapis cezasını getirmiyoruz ama diyelim ki bir şirketin yönetim kurulundasınız veya çeke yetkili şahıssınız. Şirketiniz adına kestiğiniz çeki ödemediğiniz takdirde siz çek ödenene kadar bir başka şirketin yönetim kurulunda veya başkanı olsanız dahi o şirket adına çek kesemeyeceksiniz. Yeni bir şirket de kurup o şirketin yönetim kurulunda veya şirketin temsili konumunda olamayacaksınız. 5 yıl süreyle veya çek ödenene kadar.”
Gümrüklere elektronik ortam geliyor
19 Nisan da Geçici İthalat İzni Belgesi ile e-başvuru uygulamasını başlattıklarını ifade eden Tüfenkci, gümrüklerde şeffaflığı sağlayacaklarını anlattı. Bütün gümrüklerin tam otomasyon haline getirileceğini, 2016 yılı sonu itibariyle bütün gümrüklerin elektronik ortamda işlem yapabileceğini duyurdu.
Gümrük kapılarını yenileme çalışmalarına da değinen Tüfenkci, sözlerini şu cümlelerle sonlandırdı:
“Halkalı Gümrük Müdürlüğümüz geçtiğimiz günlerde Çatalca’daki yeni tesislerine taşındı, böylece ithalat ve ihracat gümrük hizmetlerinin topluca karşılanacağı bir lojistik üs haline dönüşmüştür. Yenileme çalışmaları devam eden; Esendere Gümrük Kapısı 2016 yılı içinde; Kapıköy Gümrük Kapısı’nın ise 2017 yılı içinde hizmete girmesini hedefliyoruz.”
İhracatın sorunları ve çözüm önerilerinin tartışıldığı kurulda TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi de bir açıklama yaptı. Büyükekşi, “Özellikle ticaretin kolaylaştırılması, ihracat ve ithalat kısmının kolaylaştırılması bizim açımızdan büyük bir önem taşıyor. Bu çerçevede gümrükler Türkiye ekonomisinin en önemli noktalarından bir tanesi. Gümrük işlemlerinin hızlandırılabilmesi sayesinde ticarette zaman kaybının azaltılacağı ve maliyetlerin azalacağına inanıyoruz.” ifadesini kullandı.
