Orta ve Güneydoğu Avrupa’da tarım ve gıda üretimini daha verimli, güvenilir, çevreye uyumlu ve çiftçiler için daha kazançlı hale getirmeyi amaçlayan ‘E-tarım’da öncelikli odak alanları tarım, balıkçılık, ormancılık ve hayvancılık olarak belirlendi.
Cep telefonları, uydular, radyo, uzaktan algılama ve internet bağlantısı hayatlarımızda birçok alanda devrime yol açtı. Bu teknolojiler tarım ve gıda üretiminde de aynı etkiye sahip olabilir.
Tarım ve gıdada bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımının mümkün olabileceği kadar yaygın olmadığı Orta ve Güneydoğu Avrupa ülkelerini amaçlayan BM Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) düzenlediği bölgesel e-tarım forumunun arkasındaki gerekçe bu.
Sırbistan’da dün başlayan forumda Arnavutluk, Bosna-Hersek, Karadağ, Sırbistan, Eski Yugoslav Makedonya Cumhuriyeti ve Kosova’dan temsilciler bilgi ve iletişimin teknolojilerinin tarıma uygulanmasında nasıl ilerleme sağlanabileceğini tartışıyor. Katılımcılar üç gün boyunca FAO, diğer uluslararası kuruluşlar, daha tecrübeli ülkeler ve özel sektör temsilcilerinden öğreniyorlar.
E-tarım tanım olarak dijital teknolojileri de içeren bilgi ve iletişim teknolojilerinin kırsal alanda kullanılması için yenilikçi yolların tasarlanması, geliştirilmesi ve uygulanmasını içeriyor. Öncelikli odak tarım, balıkçılık, ormancılık ve hayvancılık.
FAO Tarımsal Yenilik Sistemleri ve Bilgi Paylaşımı Yetkilisi Nevena Alexandrova-Stefanova “Amaç, bilgiye erişimi geliştirerek tarım ve kırsal kalkınmayı güçlendirmek. Bu, geçimleri tarıma bağlı insanların en iyi kararları almalarına ve mevcut kaynakların en verimli ve sürdürülebilir şekilde kullanmalarına yardım edecek.” dedi.
Eğer dijital teknolojiler bu ekonomik sektöre nüfuz ederse tarımsal üretim daha kesin, çevre dostu ve hızlı tepkili olabilir. Bu da daha az bilgi ve işlem maliyeti, hizmet dağıtımının iyileştirilmesi, yeni iş yaratma ve çiftçiler, üreticiler ve tüketiciler arasında daha kolay bağlantı anlamına geliyor.
Alexandrova-Stefanova “Çiftçiler planlama, üretim ve ürünlerini pazarlamada bilgi ve iletişim teknolojilerinden yararlanabilecek. Ancak teknoloji kazanımları otomatik değil. Herkesin bundan eşit yararlanabilmesi ve geride kimsenin kalmamasını teminat altına almak için yeterli politikalar, altyapı ve yönetmelikler, yeni beceriler ve hesap verebilir kurumların yerini alması gerek.” diye ekledi.
Verilerle ilgili bazı endişeler de söz konusu: ulaşılabilirlik, güvenlik ve çiftlikte makinelerin ürettiği verilerin sahibinin kim olduğu sorunu.
E-tarım fikirlerini gerçeğe dönüştürmek için bu meselelere cevap aramak gerekiyor. FAO ülkeleri bir yol haritasının uygulanmasını da içeren e-tarım stratejileri geliştirmeleri için teşvik ediyor ve bu süreci bir kılavuz ile destekliyor. Bunun pilot uygulaması Asya ve Pasifik bölgelerinde gerçekleşti ve Arnavutluk’ta bir FAO projesi kapsamında tek bir pencere veya “tek-durak-noktası” sistemi geliştirildi. Arnavutluk tecrübesi forum katılımcılarıyla paylaşılacak.
FAO Bilgi Yönetimi Yetkilisi Sophie Treinen “Tarımda bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanılmasında iyi ve gelecek vaat eden uygulamalar için bir çağrı başlattık. FAO benimsenebilir ve uyarlanabilir tecrübeleri almak istiyor. Ülkelerin pilot projelerden daha geniş alanda geniş bir vizyona geçmeleri çok önemli.” şeklinde konuştu.