Birleşik Krallık (BK) 31 Aralık 2020 itibarıyla AB üyeliğinden ayrılmış olacak. AB ile yeni ilişkisinin biçimlendiği müzakereler oldukça zorlu geçti ve aylar sonra nihayet uzlaşı sağlandı. Bu şekilde anlaşmasız Brexit tehlikesi önlenmiş oldu.
İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Brexit sürecinde sağlanan anlaşmaya ilişkin bir değerlendirmede bulundu. Başkan Zeytinoğlu, anlaşmanın sevindirici olduğunu ve aylardır birkaç konu üzerinde devam eden tartışmaların uzlaşı ile sonuçlanmasının Türkiye açısından da olumlu olduğunu belirtti. Başkan Zeytinoğlu şunları söyledi:
“4 yıldan fazla bir süredir devam eden Brexit ve sonrasında AB ve BK’nin yeni bir anlaşma imzalaması süreci nihayet tamamlanmak üzere. Aylardır devam eden müzakerelerde 3 konuda anlaşma sağlanamamıştı: Balıkçılık hakları, adil rekabet kuralları, anlaşmanın uygulanması ve uyuşmazlıkların çözümü. Son ana kadar balıkçılık konusundaki pazarlıklar devam etti. BK karasularında AB balıkçılarının avlanmaya devam etmesi talebine karşılık BK bu hakkı sınırlandırmak istiyordu. Sonunda mal ve hizmet ticaretini içeren bir anlaşmaya varılması sevindirici. Karşılıklı olarak sıfır tarife ve sıfır kota üzerinden tam serbestliğin sağlanması yıllık yaklaşık 1 trilyon dolarlık ticareti güvence altına alıyor. Ancak buna rağmen, sınır kontrolleri, regülasyon farklılıkları, bürokratik prosedürlerden doğan bazı ticari zorluklar, gecikmeler ve yığılmalar yaşanabilir. Sonuç olarak artık AB ve BK pazarı farklı pazarlar oluşturuyor. BK artık kendi ticaret anlaşmalarını müzakere edip sonuçlandıracak. Regülasyonlarda AB’den farklı norm ve standartları uygulamaya koyabilecek”.
Başkan Zeytinoğlu, varılan anlaşmanın Türkiye için önemine de vurguladı:
“Anlaşmasız Brexit olsa idi, en fazla etkileyeceği tarafların başında AB’den sonra Türkiye gelecekti. Bu bakımdan anlaşmanın sağlanması özellikle Türk ihracatçılar açısından büyük bir rahatlama anlamına geliyor. BK, AB üyeliğinden ayrılması ile birlikte Türkiye ile AB arasında gümrük birliğinin temelini oluşturan Ankara Anlaşması’nda da ayrılmış oluyor. Bu sebeple iki taraf arasındaki ilişkileri düzenleyecek yeni bir anlaşmaya ihtiyaç var. Ticaret Bakanlığımız BK ile bu yeni anlaşmanın müzakerelerinde önemli ilerleme kaydetmiş ve sona yaklaşmıştı. Şimdi AB ile BK arasında anlaşmaya varılması sonrasında, Türkiye ile Birleşik Krallık arasında yeni anlaşmanın da hızla yürürlüğe girmesi mümkün olabilecek. Bu şekilde ticari kayıpların önüne geçilmiş olacak. İhracatın devamı açısından bu yeni Anlaşmanın hızla onaylanarak en kısa zamanda yürürlüğe girmesini ümit ediyoruz”.