Ulusal Hububat Konseyi (UHK) tarafından hazırlanan rapora göre, 2015-16 döneminde buğday rekoltesi yüzde 4,6 azalışla 19,4 milyon tona gerileyecek. Raporda ayrıca, buğday ekim alanlarının kritik eşik olan 8 milyon hektarın altına gerilediği de vurgulanıyor.
Ulusal Hububat Konseyi (UHK), 2015-2016 Üretim Yılı (EKİM 2015-31 MART 2016) Buğday Değerlendirmesi notunu yayınladı. Rapora göre 2015-16 döneminde ülke ortalaması olarak 374 mm yağış alındı. Bu miktar, 388 mm olan uzun yıllar ortalamasının %3,6 altında bir yağışın gerçekleştiğini ortaya koyuyor.
Uzun yıllar buğday ekim alanı ortalamasının 7,8 milyon hektar, üretim ortalamasının ise 20,355 milyon ton olarak kabul edildiği belirtilen rapora göre, ülkemizde 10 yıl önce buğday ekim alanı 9 milyon hektarın üzerinde iken 16-18 milyon ton üretim
gerçekleşmekteydi. Günümüzde ekim alanının 8 milyon hektarın altına düşmesine rağmen üretimin 19-23 milyon ton düzeylerinde gerçekleştiği ifade edilen raporda bu durumun verim artışının boyutunu gösterdiği, desteklemelerin hedefine ulaşmasının, tarım tekniğindeki, üreticinin bilgi düzeyindeki gelişmenin açık sonucu olduğu kaydedildi.
“Tüm bu sebeplerle UHK, ülkenin 18 milyon ton olarak kabul edilen ortalama buğday üretimini 20,355 milyon ton olarak revize etmiştir.” denilen raporda şu bilgilere yer verildi:
“Ancak ülkenin buğday üretiminin sürdürülebilir, stratejik konumu da dikkate alındığında üretiminin 19 milyon tonun üzerinde tutulması, bunun sağlanması için de buğday ekim alanının kritik eşik olan 8 milyon hektarın altına düşürülmemesi gerekmektedir. Şu anki buğday ekim alanı bu kritik eşik civarındadır, bunun altı
sürdürülebilirlik ve stratejik konum açısından risk oluşturacaktır. Bu nedenle tüm kesimlerin buğday ekim alanlarının bu düzeyde tutulması ve aşağıya düşmemesi için çaba gösterilmesi gerekmektedir. Karar alıcıların yeni destekleme modelleri ve teşvik yöntemlerini uygulamaya koymaları gerekmektedir.
Buna göre ülke buğday üretiminin bundan sonraki süreçte ekstrem bir değişim olmadığı takdirde uzun yıllar ortalamasına göre % 4,6 oranında azalarak 19,413 milyon ton olarak gerçekleşebileceği öngörülmüştür.”
Dünya ne durumda?
UHK raporunda dünya buğday üretimi, stoklar, fiyatlar ve rekolte beklentilerine de yer verildi. Buna göre, dünya buğday üretiminde son üç yılda üst üste rekor artışlar oldu, üretim 657 milyon tondan 732 milyon tona yükseldi.
Dünya buğday üretimindeki dramatik artışlara bağlı olarak, stoklarda da önemli artışlar oldu. Stoklar, 170 milyon tondan 213 milyon tona yükseldi. Stoklardaki bu yükselişte üretimdeki rekor artışlar yanında, dünya petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak biyoetenol amaçlı kullanımındaki düşüşle de ilişkili olarak tüketimde daha düşük oranda gerçekleşen artışlar rol oynadı.
Üç üretim sezonunda giderek düşen buğday ihracat fiyatları taban yaptı ve 2006/2007 üretim sezonu düzeylerine yaklaşarak, tonu 150-200 dolar bandına geriledi. Bu gerilemede en büyük pay, rekor üretim artışlarına bağlı stoklarda kaydedilen gelişmeler oldu.
Dünya buğday fiyatlarında rekor düşüşlere rağmen bu üretim sezonunda buğday ekim alanlarında %1 daralma bekleniyor. Ukrayna’da buğday ekim alanında azalış, Arjantin’de ise önemli artış olacağı beklentiler arasında. Buğday üretiminin ise geçen üretim sezonunun %2 düzeyinde altında olması öngörülüyor.