Bundan sonra perakende market raflarında yer alan ürünlerin fiyat etiketlerinde “Yerli Üretim Logosu” göreceğiz. Bildiğimiz gibi market raflarında yer alan tüm ürünlerin fiyat etiketi taşıması gerekiyor. Bu etiketlerde ürünün üretim yeri de yazılmak zorunda. Ancak yerli üretimin vurgulanması ve tüketicilerin yerli üretim malları daha kolay ayırt edebilmesi amaçlanarak böyle bir uygulama başlatıldı.
Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde tüketicinin ödeyeceği tüm vergiler dâhil satış fiyatı ve birim fiyatını, malın satış fiyatı ve birim fiyatının uygulanmaya başlandığı tarihi gösteren, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini içeren etiket konulması; etiket konulması mümkün olmayan hâllerde aynı bilgileri kapsayan listelerin kolaylıkla görülebilir ve okunabilir şekilde uygun yerlere asılması zorunlu tutulmuş. Fiyat Etiketi Yönetmeliğinde etiket, “Bir malın tüm vergiler dâhil satış fiyatı, birim fiyatı, üretim yeri ile ayırıcı özellikleri hakkında tüketicileri bilgilendirmek üzere kullanılan çeşitli boyut ve şekillerdeki fiyat etiketi” olarak tanımlanıyor.
Perakende olarak satışa arz edilen mallara konulması zorunlu olan bu etiketler malın niteliğine, malın satışa sunulduğu yerin büyüklüğüne, ticari usul ve adetlere göre malın veya aynı nitelikteki mal gruplarının veya raflarının üzerine konulmak, dikilmek, zımbalanmak, yapıştırılmak, bunlara herhangi bir bağ ile tutturulmak veya asılmak suretiyle kullanılıyor.
Ticaret Bakanlığı tarafından 18 Eylül 2018 tarihinde “Fiyat Etiketi Yönetmeliği’ne eklenen “üretim yeri Türkiye olan mallar için Bakanlıkça tespit ve ilan edilen şekil, logo veya işaretlerin kullanılması” ifadesi ile getirilen yerli üretim logosu kullanım zorunluluğu, ithal ürünler, ihraç edilen mallar ya da perakende olarak satışa sunulmayan mallar için bulunmuyor.
Yabancı firmalar tarafından Türkiye’de üretilen mallar da yerli üretim sayıldığından bu firmaların da yerli üretim logosu kullanması gerekiyor. Üretim yeri Türkiye olan ve perakende olarak satışa sunulan ürünlerde üretim yeri yazılmış olsa bile yerli üretim logosunun kullanımı zorunlu olup ithal edilen ürünlerde bu logo kullanılmayacak.
Yerli Üretim Logosu nasıl olacak?
“Yerli Üretim” logosu Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlandı. Ürünün ülkemizde üretildiğini göstermek üzere tüketicilerin dikkatini ilk bakışta çekecek nitelikte olması amaçlanarak hazırlanan logo, Bakanlığın hazırladığı “Kurumsal Kimlik Kılavuzunda” belirtilen renk tonu ve ölçülere uygun olmak kaydıyla kırmızı-beyaz veya siyah-beyaz olarak basılabilecek.
https://tuketici.gtb.gov.tr/belgelendirme-islemleri/yerli-uretim-logosu
Peki, gıda üreticileri bu logoyu ürün etiketlerinde kullanabilecek mi?
Gıda üreticilerine ürünlerinin ambalajları üzerinde yer alan etiketlerde Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenen zorunlu bilgileri bulundurmak ve tüketiciyi doğru bilgilendirmek sorumluluğu verilmiş. Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği gereğince her gıda ürününün etiketinde ürünün menşe ülkesi belirtilmek zorunda. Bazı firmalar ürettikleri gıdaların etiketinde “Türk Malı” ifadesini zorunlu bir bilgi olmasa da hala kullanmaya devam ediyor. Yönetmelikleri incelediğimizde fiyat etiketlerinde kullanılan “Yerli Üretim” logosunun gıda ürün etiketlerinde “Türk Malı” ifadesi yerine kullanılabilmesi konusunda bir kısıtlama olmadığı da görülüyor.
Tüketicilerin doğru ve anlaşılır bir biçimde bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanan bu logoların haksız olarak mevzuata aykırı bir şekilde kullanımının önlenmesi de çok önemli. Yanlış ve aldatıcı bir şekilde kullanımın tespiti halinde idari para cezası uygulanacağı ayrıca Reklam Kurulu tarafından da reklamın yayınlandığı mecraya göre idari para cezası uygulanacağı da göz önüne alınmalı.