Türk mutfak kültüründe, özellikle Ege Bölgesi’nde geniş bir yere sahip olan zeytinyağının seçimi, sağlık ve lezzet açısından kritik bir önem taşıyor.
Ödüllü zeytinyağı markası Nova Vera’nın Kurucusu Bahar Alan, tüketicileri bilinçlendirmek ve kulaktan dolma bilgilerin önüne geçmek amacıyla, zeytinyağı ile ilgili doğru bilinen 7 yanlış noktayı açıkladı.
YANLIŞ 1: Zeytinyağının rengi koyu yeşil ise kalitelidir
Zeytinyağının rengine bakarak kaliteli ya da kalitesiz tanımlamaları yapılamaz. Zeytinin yetiştiği toprağın özellikleri, hasat zamanı ve sıkım tekniği yağın rengini etkiler. Ayrıca zeytinyağı içerisine belirli maddeler eklenerek renk değiştirilebilir ve yanıltıcı olabilir.
YANLIŞ 2: Zeytinyağı dili ve boğazı yakıyorsa yüksek asit oranı içeriyordur
İyi bir zeytinyağının, dilin yanlarında acılık ve boğazda yakıcılık hissi oluşturması gerekir. Bu yakıcılığın asitle bir ilgisi yoktur, içinde yüksek miktarda antioksidan olduğunu gösterir.
YANLIŞ 3: Zeytinyağı ile kızartma yapılmaz
Zeytinyağı ile kızartma yapılabilir. Zeytinyağının yanma derecesi diğer yağlardan yüksektir. Dumanlaşma ile yanma birbirinden farklıdır. İçerisindeki bazı bileşikler buharlaştığında ortaya çıkan duman nedeniyle, kızartma yapılamayacağına dair yanlış bir inanç vardır. Zeytinyağı, kızartmalar için son derece sağlıklıdır, fakat çiğ tüketiminde sağlığa verdiği fayda elbette daha fazladır.
YANLIŞ 4: Zeytinyağı kilo aldırır
Zeytinyağı kalorili olarak bilinen bir yiyecektir. Endüstriyel zeytinyağları içeriklerini büyük ölçüde kaybettikleri için kalori-fayda dengesinde diyetten çıkarılmak istenebilir; ancak iyi bir zeytinyağı hem ilaç niteliğindedir hem de iştahı ve obeziteyi kontrol altına aldığına dair çok sayıda bilimsel çalışma vardır. Bu sebeple iyi zeytinyağı, beslenme programları için en temel unsurlardan biri olmaya adaydır.
YANLIŞ 5: Zeytinyağı koklandığında zeytin kokusu geliyorsa kaliteli üründür
Zeytinyağında siyah zeytin kokusu alınması, sanılanın aksine zeytinyağında istenmeyen bir kokudur. Siyah zeytin fermente olmuş zeytindir, yağda bu kokunun alınması zeytinin fazla bekletilerek sıkıldığını gösterir. Zeytinyağı koklandığında tazeliği çağrıştıran meyvemsi kokuların alınması, yağın iyi işlendiğinin ve iyi korunduğunun göstergesidir.
YANLIŞ 6: Zeytinyağının gerçek olduğunu anlamak için buzdolabında donup donmadığına bakılmalıdır.
Zeytinyağı 7-8 derecede donabilir. Ancak donmaması zeytinyağının yapıldığı zeytinin cinsiyle ilgili olabilir. Farklı yağlarla karıştırılmış yağlar da buzdolabında donabilir. Bu test, zeytinyağının hakiki olup olmadığına dair kesin bir gösterge değildir. Gerçek olup olmadığı ancak kimyasal analiz sonucunda anlaşılabilir.
YANLIŞ 7: Sağlıklı zeytinyağı için tek kriter doğal olmasıdır
“Yol kenarlarından” alınan yağların bir kısmı en az bir yıl önce sıkılmış, dolumdan önce plastik bidonlarda beklemiş yağlardır ve sıcakta bozulmuş olma ihtimali vardır. Pet şişedeyse içindeki zeytinyağı çözücü nitelikte olduğu için şişesindeki kimyasallarla etkileştiğinden son derece zararlıdır.