Haziran ayında markette 14, üreticide 6 üründe fiyat artışı, markette 23, üreticide 15 üründe fiyat düşüşü oldu. Markette 4, üreticide 12 üründe fiyat değişmedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Haziran ayında markette 14, üreticide 6 üründe fiyat artışı, markette 23, üreticide 15 üründe fiyat düşüşü olduğunu, markette 4, üreticide 12 üründe fiyatın değişmediğini bildirdi.
Bayraktar, Haziran ayında markette ve üreticide fiyatı en fazla artan ürünün sivri biber, fiyatı en fazla düşen ürünün ise karpuz olduğunu belirtti.
Haziran ayında market fiyatlarında kuru fasulye, Antep fıstığı, zeytinyağı ve toz şeker fiyatında değişim görülmezken, fiyat düşüşünün yüzde 60,88 ile karpuzda meydana geldiğini bildiren Bayraktar, üretici fiyatlarında da maydanoz, elma, kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek, pirinç, kuru üzüm, kuru incir, fındık, Antep fıstığı, zeytinyağı ve süt fiyatında değişim olmazken, yüzde 84,47 azalmayla fiyatı en fazla düşen ürünün karpuz olduğunu kaydetti.
Haziran ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla yüzde 392,54 ile salatalıkta yaşandığına dikkati çeken Bayraktar, fiyat farkının domateste yüzde 384,98, karpuzda yüzde 379,17, kuru kayısıda yüzde 345, patlıcanda yüzde 325,75, kuru incirde yüzde 313,84 olduğunu bildirdi.
Salatalığın 4,9, domates ve karpuzun 4,8, kuru kayısının 4,5, patlıcanın 4,3, kuru incirin 4,1 kat fazlaya tüketiciye satıldığını vurgulayan Bayraktar, “üreticiden markete fiyat salatalıkta 53 kuruştan 2 lira 59 kuruşa, domateste 64 kuruştan 3 lira 10 kuruşa, karpuzda 32 kuruştan 1 lira 53 kuruşa, kuru kayısıda 9 liradan 40 lira 5 kuruşa, patlıcanda 98 kuruştan 4 lira 15 kuruşa, kuru incirde 15 liradan 62 lira 8 kuruşa çıkmaktadır” dedi.
Fiyat değişimlerinin nedenleri
Üretici fiyatlarında en fazla fiyat artışının sivri biberde görüldüğünü, bu durumda açıkta yetiştirilen ürünlerin henüz piyasaya çıkmamış olması ile birlikte dönemsel olarak hasat edilen ürün miktarının azalmasının etkili olduğunu belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
“Kabak ve salatalıkta da benzer bir durum söz konusudur. Kırmızı mercimek fiyatı yeni sezona ait olup, yağışların bitki gelişiminin olumsuz etkilemesi nedeniyle verimde yaşanan düşüş fiyata yansıdı. Limonda ise arz depolardan sağlanmakta olup, piyasaya sunulan ürün miktarındaki azalmaya bağlı olarak fiyatlarda artış meydana geldi.
Fiyatı düşen ürünlere baktığımızda karpuzda, havaların geç ısınması sonucunda sera ürünleri ile tarla ürünlerinin hasadının çakışması, bunun yanı sıra yeterli talebin olmaması fiyatlarda düşüşe yol açtı. Domateste ihracatta yaşanan yavaşlamanın yanı sıra sera ve tarla ürünlerinin aynı zamanda piyasaya arzı fiyatları düşürdü. Patlıcanda dönem itibarıyla artan sıcaklıklarla birlikte seralarda olgunlaşmanın hızlanması ile hasat edilen ürün miktarındaki artış fiyatlarda düşüşe yol açtı. Şeftali ve kirazda hasadın yoğun olduğu bir dönem olması fiyatları aşağı çekti. Çilekte ise aşırı yağışların kalite kaybına yol açması fiyatları düşürdü. Havuçta da kalite kaybının yanı sıra talebin yavaşlaması fiyat düşüşünde etkili oldu. Kuru soğanda peyderpey hasadın devam etmesi fiyata yansıdı. Patateste ise Ödemiş’te artan sıcaklıklarla birlikte hasadın hızlanması fiyatı düşürdü. Yeşil fasulyede hasat edilen ürün miktarının arması fiyatları geriletti. İhracatta yaşanan sıkıntı yumurta fiyatlarını düşürdü.”