Hububat değirmencilik sektörünün dünyadaki en büyük sivil toplum kuruluşu 122 yıllık Uluslararası Operasyonel Değirmenciler Birliği (IAOM)’nin 32 ülkeden oluşan Avrasya Yönetim Konsey Başkanlığını ve İcra Direktörlüğünü, dünyanın 6 yıldır un ihracat şampiyonu Türkiye yönetecek. Türkiye başkanlığını ise un sektörünün kapasite olarak yüzde 90’ını temsil eden TUSAF (Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu) üstlenecek.
Merkezi ABD Kansas’ta bulunan, 1876 yılında kurulmuş IAOM, hububat değirmencilik sektörünün en büyük sivil toplum kuruluşu olarak bilinmektedir. Hububat değirmencilik endüstrisindeki eğitim ve öğretim olanaklarının geliştirilmesine yönelik tahıl değirmencileri ve ticaret temsilcilerinden oluşan uluslararası bu kuruluş, ABD içinde 10 ve global ölçekte 4 direktörlük olmak üzere 14 bölgede faaliyet göstermektedir. Her yıl dünyanın çeşitli ülkelerinde, tahıl öğütme, tohum işleme ve un sektörü uzmanları için etkinlikler düzenleyen ve değirmencilik sektörü uzmanlarını bir araya getiren IAOM’un Avrasya Bölge Direktörlüğü’ne TUSAF koordinasyonunda Türkiye getirildi.
Dünyanın en büyük buğday üreticisi ve un ihracatçısı ülkelerini barındıran Avrasya’nın yönetimi, Türkiye için büyük bir önem taşıyor. Renaissance İstanbul Polat Bosphorus Hotel’de 11 Mart Pazartesi günü düzenlenen basın toplantısında konuyla ilgili açıklama yapan TUSAF ve IAOM Avrasya Yönetim Konsey Başkanı Eren Günhan Ulusoy, “Yapılan araştırmalar sonucunda, buğday 12 bin yıllık bir bitki olup kökleri Göbeklitepe’ye dayanmaktadır. Medeniyetin ilk başladığı yer olarak kabul edilen Göbeklitepe, aynı zamanda buğdayın da anavatanıdır. Dünyada 220 milyon hektar ile ekim alanı en geniş tahıl ürünü olan ve 30 bin çeşidi olan buğdayın anavatanı Türkiye, IAOM Avrasya Yönetim Konsey Başkanlığı ve İcra Direktörlüğü göreviyle kendine yeni bir misyon daha edinmiştir. Yaklaşık 6 yıldır dünyanın un ihracat şampiyonu olan ve dünya un ihracatının yüzde 30’unu tek başına yapan Türkiye, bir başka ifadeyle 730 milyon tonluk (2018) dünya buğday üretiminin yüzde 30’unu ve 12 milyon ton dünya un ihracatının yüzde 55’ini gerçekleştiren 32 ülkeden oluşan Avrasya bölgesini yönetecek. Başka bir ifadeyle 180 milyar dolar büyüklüğe sahip buğday piyasasının 55 milyar dolarını, yine 5 milyar dolarlık un piyasasının 2,5 milyar dolarını Türkiye kontrol edecek. Uzun zamandır çalışmalarda bulunduğumuz başkanlık görevinin, Türkiye’nin en büyük federasyonlarından biri olan ve un sektörünün kapasite olarak yüzde 90’ını temsil eden TUSAF koordinasyonunda Türkiye’ye verilmesi, federasyonumuzun da başarısını taçlandırmıştır. 19 milyon ton (2018) ile dünya buğday üretiminde ilk 10 ülke arasında yer alan, dünyanın 6 yıldır un ihracat şampiyonu ve değirmen makineleri ihracatında dünya 2. Türkiye, Avrasya Bölge Direktörlüğü ile köklerinden aldığı güçle, buğday ve un piyasalarının geleceğine yön verecek.” dedi.
Buğday piyasalarının kalbi Avrasya’da atıyor
Türkiye’nin IAOM Bölgesel Direktörlüğü’nü üstleneceği Avrasya Bölgesi, toplam nüfusları 2 milyarı aşan ve toplam 7.1 trilyon dolar ekonomik büyüklüğü bulunan 32 ülkeden oluşuyor. Avrasya Bölgesi, aynı zamanda dünya buğday üretiminin ve un ihracatının en büyük oyuncularına ev sahipliği yapıyor. 71,6 milyon ton buğday üretimiyle ile dünyanın en büyük 5 buğday üreticisinden biri olan Rusya, tek başına dünya buğday üretiminin yüzde 10’unu, Avrasya bölgesinin ise yüzde 30’unu temsil ediyor. Bu 32 ülke içerisinde; 25 milyon ton buğday üretimiyle Ukrayna, 16 milyon ton üretimiyle Kazakistan, 19 milyon ton üretimiyle Türkiye bulunuyor.
“Buğday, 2018 yılı itibariyle dünyada 730 milyon ton üretilmekte ve 740 milyon ton tüketilmektedir. Son 15 yıllık projeksiyona baktığımız zaman dünya buğday ihracatı yüzde 50 artmıştır. Rusya, Kazakistan ve Ukrayna dünya buğday ihracatını yüzde 730 artırırken, bu 3 ülkenin dünya buğday ihracatındaki payı yüzde 31 olmuştur. 71.6 milyon ton ile dünyanın en büyük 5 buğday üreticisinden biri olan Rusya, Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerine ihracatını yüzde 60 artırırken, ABD’nin ihracatı ise yüzde 30 azalmıştır.” diyen Ulusoy, Avrasya ülkelerinin ileriki dönemde buğday üretimindeki gücünü daha da artıracağını sözlerine eklerken, Avrasya Bölge Direktörlüğünün, Latin Amerika, Orta Doğu ve Afrika ve Güney Doğu Asya direktörlüklerinden daha güçlü bir konumda olduğunu söyledi.
Un ihracatının yüzde 55’ini temsil ediyor
Rusya Federasyonu, Kazakistan, Ukrayna ve Türkiye gibi dünya un ve değirmencilik sektörlerinin yükselen yıldızı ülkeleri sınırları içerisinde barındıran Avrasya bölgesi, dünya buğday ve un ticaretinde son yıllarda kendisine önemli bir yer edindi. 12 milyon tonluk dünya un ihracatının yüzde 55’i bu bölgede gerçekleşiyor.
Dünyanın 6 yıldır un ihracat şampiyonu olan Türkiye, 2018 yılında gerçekleştirdiği 3.5 milyon ton un ihracatı ile dünya un ihracatının yüzde 30’unu tek başına gerçekleştiriyor. Diğer bir Avrasya ülkesi olan Kazakistan ise 2.3 milyon ton ile dünyanın en büyük 2. un ihracatçısı konumunda. Avrasya Bölge Direktörlüğü ile Türkiye’nin TUSAF üzerinden Pakistan, Rusya ve Macaristan gibi un ihracatının yeni gelişmekte olduğu Avrasya ülkelerinin buğday üretiminin ve un sanayisinin gelişmesine yönelik eğitimler düzenleyeceğini belirten Eren Günhan Ulusoy, “IAOM Avrasya Çalıştay’ının ilkini, 23-25 Nisan tarihlerinde ‘Değirmenci Profesyonelleri Buluşuyor’ temasıyla Antalya’da gerçekleştireceğiz. IAOM Başkanı ve İcra Başkan Yardımcısının da bulunacağı çalıştayda un sanayisinin gelişimine yönelik hem akademisyenler hem de STK başkanlarıyla paneller düzenleyeceğiz. Akabinde 25-28 Nisan tarihlerinde düzenleyeceğimiz dünyada kendi sektöründeki en büyük 10 kongreden biri olan TUSAF 15.Uluslararası Kongre ve Sergisi’nde de dünyada ve Türkiye’de buğdayın üretim alanının nasıl arttırılabileceği, dekar başından alınan verimin artırılması gibi konu başlıkları üzerinde duracağız.” açıklamalarında bulundu.
Avrasya bölgesi ülkeleri:
Türkiye, Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Moldova, Makedonya, Bosna Hersek, Romanya, Polonya, Bulgaristan, Slovakya, Sırbistan, Hırvatistan, Karadağ, Macaristan, Arnavutluk, Kosova, Letonya, Estonya, Litvanya, Azerbaycan, Gürcistan, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan, Özbekistan, Tacikistan, Moğolistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan.