Plastik ambalajların yasaklanmasını isteyen Tüketici Hakları Derneği (THD), plastik ambalajlar yerine cam ve biyoambalajlara öncelik verilmesi çağrısında bulundu.
Tüketici Hakları Derneği (THD), plastik ambalajların yasaklanmasını istedi. Plastik ambalajlar yerine cam ve biyoambalajlara öncelik verilmesi talep edilen açıklamada; “Ambalajlı her çeşit unlu ve şekerli gıda üretimi ve tüketiminin azaltılması yoluna gidilsin. Hazır ve plastik ambalajlarla tüketicilere sunulan “bir kez kullan at” yanlış tüketim anlayışının ne gibi olumsuz sonuçlara neden olduğu konusunda çocukların, gençlerin ve tüm tüketicilerin bilinçlendirilmesi için gerekli tüm önlemler alınsın. Bu konuda tüketici örgütlerine destek verilsin.” ifadelerine yer verildi.
Tüketicilere de seslenilen açıklamada; “Biz tüketiciler olarak hiçbir şekilde plastik ambalajlı ürün kullanmayalım, plastik kaplarını ve malzemelerini evimize almayalım.” çağrısında bulunuldu.
Plastik ambalajlarda geri dönüşümün çözüm olmadığı vurgulanan açıklamada, plastik ambalaj atıklarının tüm dünyanın ve Türkiye’nin en önemli çevresel sorunlarının başında geldiği, plastik ambalajların, türlerine göre, doğada 400 yıl ile 1000 yıl arasında kalmakta ve zararlı etkilerini sürdürdüğüne dikkat çekildi.
Plastik ambalajların, başta insan olmak üzere, doğada tüm canlılar, toprak, su, biyoçeşitlilik ve hava için büyük bir tehlike, bir zehir olduğu vurgulanan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Yapılan araştırmalar, plastik ambalajların, 400-700 canlı türü için büyük bir tehlike oluşturduğu, her yıl bir milyon su kuşu ve yüz bin deniz canlısının plastik sindirimi nedeniyle öldüğünü ortaya koyuyor.
Sıcak havalarda ve güneş ışığının etkisi nedeniyle, plastik ambalajlardaki çözünmeyle mikro plastikler oluşmaktadır. Özellikle de, mikro plastiklerin tüm canlılar için çok büyük bir tehlike olduğu araştırmalarda ortaya konulmuştur. Denizlerde yaşayan hemen her tür balık ve canlı 5 milimetreden küçük boyuttaki mikro plastikleri yemektedirler. Nairobi’de yapılan Küresel İklim Değişikliği Zirvesinde, Birleşmiş Milletler Çevre Programının lideri “Okyanus Mahşerinden” söz etmiştir.
Deniz ekoloğu İngiliz Richard Thompson’un bir çalışması ve araştırmasına göre, 10 tür balıktan 504 balık üzerinde yaptığı incelemede, balıkların üçte birinden fazlasının midesinde mikro plastik bulunduğunu gözlemledi. Thompson, plastiğe katılan kimyasallar ve mikro plastiklerin daha da küçülmesiyle oluşan Monoplastikler’in balık ve insan dokularına girebileceğini belirtmiştir.
Özellikle, sıcak havalarda ve güneş ışığının etkisiyle, plastik şişerde satılan içeceklere, turşulara, salçalara, pet şişelerdeki ve plastik damacanalardaki sulara mikro plastiklerin ve monoplastiklerin geçme olasılığı çok yüksektir. Bu nedenle, yiyecek ve içecekler için en sağlıklı ambalaj cam ambalaj ile biyoambalajdır.
Mikro plastiklerin insan vücudunda bulunduğu tespit edilmiştir. Mikro plastikler mikron çapında olduğu için lenf ve kan dolaşımına, karaciğere gittiği belirlenmiştir.
Washington devlet üniversitesinde yapılan araştırmalarda, 1999 yılında plastiklerin içerisinde bulunan “bisfenol A ( BPA)” maddesinin kansere, hormonal bozukluklara ve çeşitli sağlık sorunlarına neden olduğu belirlenmiştir.
Türk plastik sektörünün üretim kapasitesi dünyada yedinci, Avrupa’da ise ikincidir. Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı’na (PAGEV) göre, 2018 yılı sonu itibariyle, Türkiye plastik ham madde ithalatının 11,5 milyar dolara çıkacağı tahmin edilmektedir. Plastik ham maddede Türkiye’nin dışa bağımlılığının %87.2 olduğu anlaşılmaktadır. Her yıl plastik ham madde ithalatında Türkiye’nin dışa bağımlılığı artmaktadır. Türkiye, en çok plastik çöp ( plastik hurda, döküntü, kalıntı) ithal eden ikinci ülkedir. Türkiye plastik çöp ithalatını İngiltere’den yapmaktadır.
Türkiye coğrafyasında en az 10 milyon ton plastik ambalaj atığı bulunmaktadır. Bu atık her yıl artmaktadır. Büyük bir çoğunlu plastik ambalaj olmak üzere Türkiye’de her yıl denizlere 50 bin tonun üzerinde plastik atık gitmektedir. Türkiye, plastik ambalaj çöplerinin geri dönüşümünde batıya göre geri durumdadır.
Plastik ambalajlar, “bir kez kullan at” amaçlı yanlış tüketimin göstergesidir. Plastik ambalajlar ile tüketiciler “bir kez kullan at” tüketimin tuzağındadır. Plastikte geri dönüşüm çözüm değildir. Çünkü, plastik ambalajlardaki mevcut üretim ve tüketim anlayışıyla hem ülkemiz hem de dünya, geri dönüşü ve çözümü olmayan büyük bir tehlikeye doğru hızla gitmektedir.”