Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Balıkesir Milletvekili Namık Havutça, çiğ süt üreticilerinin sorunlarının araştırılması için Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) önerge verdi.
Namık Havutça, “Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Süt-Yem Paritesinin 1,3 olması yani 1 kilo sütle 1,3 kilo yem alınması gerektiğini bildirmiş ancak 1 kilo sütle sadece 850 gram yem alınabilmiş olması da trajikomik bir gerçektir.” dedi.
Türkiye de süt üretimindeki mevcut duruma bakıldığında 18 milyon ton süt üretimi bulunduğunu, bunun 8 milyon tonu kayıtlı, 10 milyon tonunun ise kayıt dışı üretildiğine işaret eden Havutça, sütün sanayiye aktarılan miktarının üretime oranının ise yüzde 51,10 olduğunu vurguladı. CHP’li Havutça, çiğ süt üreticilerinin yüksek girdi fiyatları, ücret düşüklüğü, hayvan hastalıklarıyla yeterli mücadele edilmemesi gibi kronik sorunlarının ivedilikle çözülmesi noktasında gerekli adımların bir an önce atılması gerektiğine işaret etti.
Araştırma önergesinde Havutça, “Zorlukla süt üreten çiftçilerimiz, özel sektörün alım yapmaması nedeniyle ürünlerini satamaz hale gelmişlerdir. Üretimin fazla, iç talep ve ihracatın az olduğunu ifade eden üreticiler, sütlerini dökmek zorunda kaldıklarını, bunun devam etmesi halinde hayvanlarını keseceklerini ifade etmektedirler. Süt Üretim Birlikleri yöneticilerinin bize ilettiği raporlara göre, Türkiye’nin birçok yerinde benzer sorunlar bulunmaktadır.” ifadelerine yer verdi.
Üreticiye yansıması gereken kar payının, sanayici ve marketler tarafından paylaşıldığını, bu günkü şartlarda 1 kilo süt ile 1,15 adet ekmek alındığını kaydeden Namık Havutça, şöyle devam etti:
“Ekmek fiyatı 1 lira. Mazot fiyatına bakıldığında 1 litre mazot alabilmek için 3,070 kilo süte ihtiyaç duyulmaktadır. 2016 mazot fiyatı 3,60 lira, 2014 mazot fiyatı ortalama 4,35 liradır. Üretici için olmasa olmaz yem fiyatına bakıldığında 1 Çuval (50 kilo) yem alabilmek için 40 litre süte ihtiyaç duyulmaktadır. Yem Fiyatı 1 çuval (50 kilo) 46 lira. Sütün alım gücüne üreticiler tarafından bakıldığında; her geçen gün sütün alım gücü düşmüştür, maliyetler artmıştır. Süt üreticileri de girdi maliyetleri ve ürün fiyatı makası arasında her yıl zarar etmektedir. Yem fiyatlarıyla süt fiyatı arasında bir orantısızlık bulunmaktadır. Yem fiyatları yüksek ürün fiyatları ve desteklemeler düşük kalmakta ve üretici zarar etmektedir. 2002’de 15 kilo süt ile 1 torba yem alınabilirken, 2016’da 40 kilo süt ile 1 torba yem alınabilmesi ise en çarpıcı göstergeler arasında yer almaktadır. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Süt-Yem Paritesinin 1,3 olması yani 1 kilo sütle 1,3 kilo yem alınması gerektiğini bildirmiş ancak 1 kilo sütle sadece 850 gram yem alınabilmiş olması da trajikomik bir gerçektir.”