Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, ramazan ayında sebze, meyve, baklagil ve et fiyatlarında ciddi bir artış beklemediklerini bildirdi.
Bayraktar, ramazan ayı öncesi tarım ürünlerinin üretici ve market fiyatlarına ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Gıda tüketiminin artmasından dolayı fiyatların spekülatif yönde yükseltilmesini önlemek için ramazan ayı öncesinde de çalışmalar yürüttüklerini ifade eden Bayraktar, market fiyatlarına bakıldığında geçen ay sonuna göre 5 üründe fiyat değişimi görülmediğini, 8 üründe azalma, 21 üründe ise fiyat artışı olduğunu kaydetti.
Doğal afetlerin Akdeniz, Güneydoğu ve İç Anadolu’da buğday ve arpa gelişimine olumsuz etki yaptığına işaret eden Bayraktar, İç Anadolu için mayıs yağışlarının iyi gitmesinin buğday ve arpa için olumlu bir gelişme olduğunu belirtti.
Bayraktar, kuraklık yaşanan illerde verim kaybı nedeniyle Türkiye buğday ve arpa rekoltelerinde azalma beklendiğine dikkati çekti.
Mayısta aşırı yağış ve dolu başta olmak üzere, sel, fırtına gibi afetlerin hububata zarar verdiğini ifade eden Bayraktar, 10-30 Mayıs tarihlerinde yaşanan bu afetlerin 27 ilde 19 ürünü etkilediğini söyledi.
Bayraktar, afetlerin üreticileri olumsuz etkilese de genelde meyve ve sebzelerde ülke rekoltesini düşürecek düzeyde olmadığının altını çizerek, “Ramazan ayına sayılı günler kala bir takım çevreler tarafından bu durum suistimal edilmemelidir.” ifadesini kullandı.
Bu yıl ve geçen yıl ramazan ayı öncesi fiyatlar karşılaştırıldığında, market raflarında fiyatı en çok artan ürünün yüzde 55,81 ile sivri biber, fiyatı en çok düşen ürünün ise yüzde 48,7 ile havuç olduğunu dile getiren Bayraktar, bu dönemde market fiyatlarında 17 üründe azalma, 19 üründe ise artış meydana geldiğini kaydetti.
Bayraktar, ramazan ayı öncesinde üretici ve market fiyatları arasındaki farkın en fazla yüzde 497,5 ile kuru soğanda görüldüğünü bildirdi.
“Rusya ambargosu kuru soğan fiyatını dibe çekti”
Bayraktar, Rusya’nın ambargo kararı ve hava sıcaklıklarındaki yükselişle birlikte hasat edilen ürün miktarının artmasına bağlı olarak domates, salatalık, kabakta fiyat düşüşlerinin devam ettiğini dile getirerek, bu ürünlerin yanı sıra kuru soğan ihracatında da en önemli pazarların Rusya ve Irak olduğunu, bu nedenle kuru soğan fiyatlarının dibe vurduğunu söyledi.
Rusya’nın 1 Ocak’ta başlayan ambargosunun, olgunlaşmanın hızlanması ve arzın artmasıyla birlikte marttan itibaren fiyatları düşürmeye başladığını, nisanda derinleşen ambargo etkilerinin mayısta da kendini hissettirdiğini anlatan Bayraktar, üreticilerin her geçen gün daha da büyük kayba uğradığını ifade etti.
Acilen gerekli tedbirlerin alınmasının önemine işaret eden Bayraktar, turizm sektörüne verilen desteğin üreticilerden esirgenmemesi gerektiğini vurguladı.
Bayraktar, ilerleyen süreçte meyvelerin yanı sıra tarla ürünlerinin de piyasaya arz edilmeye başlanmasıyla birlikte sorunun daha da büyüyeceğini belirterek, üretici fiyatlarının düşmesinin gelecek üretim sezonunu da olumsuz etkileyeceğini, üretimin sürdürülebilirliği açısından büyük bir tehdit oluşturacağını kaydetti.
Et ve süt fiyatları
Et tüketiminin arttığı ramazan ayının fiyatlarda yukarı yönlü bir baskıyı da beraberinde getirdiğini dile getiren Bayraktar, odalarla yapılan görüşmelerde edindikleri izlenimin bu yıl ramazan boyunca kesimlik hayvan sayısında sıkıntı olmayacağı yönünde olduğunu söyledi.
Bayraktar, “Dolayısıyla fiyatlarda artış beklentimiz yoktur. Fiyatların bu şartlarda mevcut seviyesini koruyacağını düşünüyoruz. Aksi değişimler spekülatif hareketlerin habercisi olacaktır.” ifadelerini kullandı.
Kırmızı et üretiminin geçen yıl yüzde 14, bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 13 büyüdüğünü belirten Bayraktar, “Kırmızı et üretimi, mart ayı sonu itibarıyla yıllık bazda 1 milyon 176 bin tonu geçmiştir. Bu rakamlarla ithal lobilerine en iyi cevabı et üreticilerimiz vermiştir.” görüşüne yer verdi.
Bayraktar, geçen yıl ramazan öncesi dana etinin marketteki kilogram fiyatının 37 lira 7 kuruşken, bu yıl yüzde 6,79 artışla 39 lira 59 kuruşa çıktığını, aynı dönemde üretici fiyatlarının yüzde 5,88 artışla 24 lira 83 kuruşa yükseldiğini ifade ederek, dana etinde üretici fiyatlarında perakende fiyatlara göre daha düşük bir artış gerçekleştiğini kaydetti.
Süt fiyatlarına da değinen Bayraktar, üç aylık dönemde sanayiye aktarılan süt miktarının 2 milyon 215 bin tondan 2 milyon 330 bin tona çıktığını, rakamların sanayicinin süt almaya devam ettiğini gösterdiğini bildirdi.
TZOB Başkanı Bayraktar, Et ve Süt Kurumunun, çiğ süt litre fiyatında Türkiye ortalamasının 1 lira 15 kuruşu geçene kadar alımlara devam etmesi gerektiğini vurguladı.
“Ramazanda fiyatlarda ciddi bir artış beklemiyoruz”
Ramazan ayının başlamasına sayılı günler kala tüm gözlerin gıda fiyatlarına çevrildiğini belirten Bayraktar, beklentilerinin, bütün kesimlerin sorumlu davranması, artan talebin suistimal edilmemesi olduğunu söyledi. Bayraktar, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Tüketicilerimizin yeterli ve güvenilir gıdaya uygun fiyatla erişebilmesi hepimizin dileğidir. Üretimde istikrarın bozulmasına ve spekülasyona fırsat verilmemeli, tedbirler zamanında alınmalıdır. Tüm taraflar ramazan ayının anlam ve önemine yakışır şekilde hareket etmeli, halkımız mağdur edilmemelidir. Gıda denetimleri artırılmalı, halkın sağlığıyla oynanmasına izin verilmemelidir. Ramazan yaklaşırken üretici, hal, pazar ve market fiyatlarını takibe devam ediyoruz. ‘Ramazan fırsatçılığı yapılmasın’ diyoruz.”
Bayraktar, ramazan ayında sebze ve meyve fiyatları, baklagiller, et fiyatlarında ciddi bir artış beklemediklerini ifade ederek “Halkımız iftar sofralarında ramazan boyunca, bu ürünleri bolca tüketme imkanına sahip olacaklardır.” dedi.