Ticaret Bakanlığı, son dönemde yurtiçi un fiyatlarında yaşanan dalgalanmalardan dolayı, İhracat Rejimi Kararında değişiklik yapılarak Dâhilde İşleme Rejimi (DIR) dışındaki un ihracatına yeni düzenleme getirildiğini duyurdu. Sınırlama getirilen un ihracatının payının, ülkemizin toplam un ihracatının yaklaşık %1’ini oluşturduğu belirtildi.
Ticaret Bakanlığı un ihracatına kısıtlama getirdi. Kısıtlamanın temel amacının yurtiçi un fiyatlarında istikrarı sağlamak olduğu belirtildi.
Bakanlığın konuya ilişkin açıklamasında “Yurtiçi un fiyatlarında yaşanan dalgalanmalardan dolayı, dâhilde işleme rejimi dışındaki un ihracatına yeni düzenleme getirildi” denildi.
Düzenlemenin geçici olduğu vurgulanan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Son dönemde yurtiçi un fiyatlarında yaşanan dalgalanmalardan dolayı, Bakanlığımızca İhracat Rejimi Kararında değişiklik yapılarak Dâhilde İşleme Rejimi (DIR) dışındaki un ihracatına yeni düzenleme getirilmiştir. Bu kapsamda Dâhilde İşleme Rejimi (DIR) dışında gerçekleşen un ihracatımıza sınırlama getirilmiştir. Sınırlama getirilen un ihracatının payı, ülkemizin toplam un ihracatının yaklaşık yüzde 1’ini oluşturmaktadır.
Düzenlemenin temel amacı yurtiçi un fiyatlarında istikrarı sağlamak, tüketicimizi korumak ve spekülasyonun önüne geçmektir. Bahse konu düzenleme geçici olup, fiyat istikrarının sağlanmasını müteakip sona erdirilecektir.”
Fırıncılar Federasyonundan açıklama
Un fiyatları ile alakalı Ticaret Bakanlığı ile müzakereler yürüttüklerini açıklayan İstanbul Fırıncılar Odası Yönetim Kurulu ise konuya ilişkin şunları kaydetti:
“Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı önderliğinde, İstanbul Fırıncılar Odası katkılarıyla; Un fiyatları ile alakalı Ticaret Bakanlığı ile yapılan müzakereler sonucu 06.09.2018 tarihi itibari ile un ihracatı durdurulmuştur.
Ticaret Bakanlığımızın yapmış olduğu bu hamle ile Türkiye’deki un fiyatlarının gerçek değerlerine geleceğini ümit ediyoruz… Fırıncı esnafımıza ve vatandaşlarımıza hayırlı olmasını diliyoruz.”
CHP’li Tekin’den soru önergesi
Öte yandan CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin de Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi verdi.
Buğdayın ana vatanında, unun karaborsaya düşmesini nasıl açıklıyorsunuz? Diye soran Tekin soru önergesinde ayrıca, son 5 yılda kaç un fabrikasının kapandığı hakkında bilgi istedi.
Tekin; “Adana, Çorum, Konya, Van, Akşehir, Kars, Erzurum gibi birçok ilimizde un fabrikaları teker teker kapanırken, son kalan fabrika da un satmakta zorlanıyor. Buna rağmen, sıfır gümrük uyguladığımız Bosna Hersek gibi ülkeler üzerinden un ithalatı yapan diğer ülkeler, gümrük vergisi ödemediği için haksız kazanç elde etmeye devam ediyor.” İfadelerini kullandığı soru önergesinde Pakdemirli’nin yanıtlaması istemiyle şu soruları sordu:
“Buğdayın ana vatanında, unun karaborsaya düşmesini nasıl açıklıyorsunuz?
Son 5 yılda kapanan un fabrikası sayısı kaçtır?
Son 5 yılda kaç işçi çalıştıkları un fabrikasının kapanması nedeniyle işsiz kalmıştır?
Tarım alanlarının amaç dışı kullanılması ve rant uğruna betonlaştırılmasından dolayı son 10 yılda ne kadar tarım alanını kaybettik?
Ülkemizdeki un fabrikalarımız un satmakta zorlanırken, sıfır gümrük uyguladığımız ülkelerden unun gümrük vergisi ödenmeden gelmesini nasıl açıklıyorsunuz?
Türkiye’de, son iki yıl içinde “un” fabrikalarının kapasite kullanım oranı nedir?
Son 5 yılda yabancılara satılan un fabrikaları hangileridir? Kimlere satılmıştır?
Maliyetlerin artması nedeniyle ekmeğin fiyatının ülke genelinde ortalama yüzde 15 artacağı bilgisi doğru mudur?”