Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yapılan açıklamaya göre, dünya çapında ticareti yapılan gıda emtia fiyatları, palm yağı ve diğer bitkisel yağlar fiyatlarındaki gözle görülür gerilemeye bağlı olarak Kasım ayında düşüş yaşadı.
FAO Gıda Fiyat Endeksi, Ekim’de yüzde 1,3 ve bir sene öncesinden de yüzde 8,5 oranındaki düşüşle, Kasım 160,1 puan ortalamasında gerçekleşti. Gıda emtiaları grubunun uluslararası fiyatlarındaki aylık değişiminin göstergesi olan endeks Mayıs 2016’dan itibaren şu an en düşük seviyesinde.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi ise Ekim’de yüzde 5,7 oranındaki düşüşle son 12 yılın en alt seviyesine geriledi. Büyük palm yağı envanterleri ve soya ve ayçiçeğindeki arz fazlaları bu gerilemeyi körükleyen başlıca etkenler.
Buğday, iri taneli ve pirinci de kapsayan FAO Hububat Fiyat Endeksi, buğdaydaki arz fazlalığını, mısır ve yeni gelen pirinç mahsulü arasındaki yoğun ihraç rekabetini de yansıtarak yüzde 1,1 oranında düştü.
FAO Süt Ürünleri Fiyat Endeksi, geniş ihraç arzındaki yükselen mevcut stokları özellikle Yeni Zelanda‘dan tereyağı, peynir ve süt tozundaki fiyat kotasyonlarında azalmaya neden olarak, Ekim’den itibaren yüzde 3.3 oranında gerileyerek ardışık altı aylık düşüşünü kaydetmiş oldu.
FAO Şeker Fiyat Endeksi bu ay yüzde 4,4 oranında yükselişle düşüş trendine karşı koydu. Yükseliş daha çok, yaklaşık altı ay önce şekerkamışının üretiminde kullanılan şeker oranının yüzde 35,8 azalmasına da neden olan Brezilya’daki üretim azalmasında beklenen önemli orandaki düşüşten kaynaklandı.
FAO Et Fiyat Endeksi ay içinde sadece büyükbaş et fiyatlarındaki artış ile sınıra yakın bir oranda düşüş gösterdi.
Hububat üretimi ve ticareti için güncel tahminler
FAO’nun yeni yayımladığı Hububat Arz ve Talep Raporu, 2018’de küresel hububat üretiminin, geçen yılki rekor yükselişinin yaklaşık yüzde 2,4 altında kalarak 2 595 milyon ton olacağını öngörmekte.
Yeni öngörülen rakamlar, Çin’in, özellikle mısır için, iri taneli üretim tahminleri adına yakın zamanda yaptığı önemli tarihi düzenlemeleri içermemekte olup, FAO tarafından da önümüzdeki sene başı güncellenecek değerlendirmeler göz önüne alarak takip edilmekte.
Küresel pirinç üretimi 2017’den itibaren yüzde 1,3 oranında yükseliş göstererek bu yıl 513 milyon tona ulaştı. Buna karşın, FAO, Türkiye ve Rusya Federasyonu’nda beklenen hasat oranında yaşanan düşüş sebebiyle küresel buğday üretimi tahminini 725,1 milyon tona düşürdü. Küresel iri taneli mahsul tahmini de, arpa ve sorgum üretimindeki aşağı revizyonlar sebebiyle, 1 milyar 357 milyon tona geriledi.
FAO, Kuzey Yarımküre ülkelerinde kış buğdayı mahsulünün geniş alanda ekimini beklerken, aynı zamanda Güney Yarımkürenin birçok ülkesinde, olası bir El Nino’nun Güney Afrika ve komşu ülkelerdeki görünüme zarar vermesi ihtimali düşünülse de, yüksek mısır üretiminin gerçekleşeceğini öngörüyor.
2018/19 sezonundaki küresel hububat kullanımının, mısırın daha çok sanayi ve yem amaçlı kullanılmasıyla, yüzde 1,3 oranında artarak 2 milyar 649 milyon tona ulaşması bekleniyor.
Küresel hububat stokları 2019’da sezon sonu itibarıyla, rekor yükseklikteki açılış seviyesinin yaklaşık yüzde 6,5 altında kalarak, 762 milyon ton seviyesinde devam edeceği öngörülüyor. Buğday stoklarının en az yüzde 12 oranında düşeceği öngörülürken, mısır envanterlerinin yüzde 14 oranında küçülmesi bekleniyor. Buna karşın, küresel pirinç stoklarının yüzde 2,7 oranında büyüyerek ve tarihi bir rekorlar 177 milyon ton seviyesine ulaşacağı tahmin ediliyor.
Uluslararası hububat ticaretinin, öngörülen yüzde 1,1 oranındaki düşüşe rağmen, 2018/19’da Kasım için beklenenden daha da daralması tahmin ediliyor.