Avrupa Parlamentosu Üyeleri Avrupa’ya Tunus’tan 70,000 ton vergisiz zeytinyağı ithalatına destek veriyor. Ancak Avrupalı üreticiler koruyucu tedbirlere rağmen tepkili.
Avrupa Birliği’ne 2016 ve 2017 yıllarında gümrük vergisinden muaf olarak Tunus’tan yılda 35,000 ton zeytinyağı ihracatı gerçekleştirilmesi Avrupa Parlamentosunda 126’ya karşı 475 oyla kabul edildi.
Tunus’ta 2015 yılının Mart ve Haziran aylarında gerçekleşen terörist saldırıları ülkeye gelen turist sayısında dramatik bir düşüşe sebep oldu. Avrupa Birliği’nin bu hamlesi, ekonomisi büyük bir darbe alan Tunus’a destek niteliğinde. Tunus’un ekonomisi için büyük bir öneme sahip olan zeytinyağı ülkenin tarımsal ihracatının %40’ını oluşturuyor.
Oylama öncesi Parlamentoda bir konuşma gerçekleştiren Avrupa Liberal Demokratlar Partisi (ALDE) üyesi Marielle de Sarnez konuşmasında; “Tunus Arap Baharından beri gerçekten demokratik bir gelişim sergileyen nadir ülkelerden biri olarak uzun bir yol katetti. Tunus tam olarak demokrasisini güçlendirme yolunda olduğundan bu terörist saldırıların hedefi oldu. Tunus halkı zaten ekonomik bir kriz ile mücedele içinde ve genç ve eğitimli nüfusun işsizlik oranı oldukça yüksek, bu saldırılar da ülkenin turizm sektörüne ve dolayısıyla ekonomisine büyük bir zarar verdi. Bu nedenle AB’nin Tunus halkına destek vermesi büyük bir önem arz ediyor. Tunus’un başarılı olmasını istiyoruz ve ülkenin ekonomisini bir an önce canlandıracak somut tedbirlerle Tunus’a yardım etmeliyiz.” ifadelerine yer verdi.
Tedbirlere rağmen desteğe hayır
Avrupalı üreticilerin bu durumdan zarar görmemesi için tedbirler de alındı. Bu tedbirler arasında tüm zeytinyağının gerçekten Tunus’tan geldiğini garanti altına almak amacıyla dönem içinde değerlendirmeler gerçekleştirilmesi ve izleme şartı getirilmesi yer alıyor.
Ancak bu tedbirlere rağmen Avrupa zeytinyağı üreticileri haksız yere bu uygulamanın olumsuz etkilerine maruz kalacakları gerekçesiyle uygulamaya karşı çıkıyorlar.
Geçen yıl bu uygulamanın teklifi Komisyonda görüşürken zeytinyağı çalışma grubu başkanı ve Fransa zeytinyağı üreticisi Andres Pinatel, iki yıllık görev süresi içerisinde böyle bir kararı durdurmanın birincil önceliği olacağını açıklamıştı.
Kararın ardından Pinatel; “Tunus gibi ülkelerin ithalat kotalarının arttırılmasını talep ettiğini görüyoruz. Bu durum pazarın istikrarsızlaşmasına yol açacaktır çünkü böyle bir uygulama ile başta çevre olmak üzere pek çok alanda daha az yükümlülük altında olan zeytinyağları pazarımıza girerek bizlerin ürettiği ürünlerle direkt rekabet içerisinde olacaklar.” yorumunda bulundu.
Ticaret komitesi, uygulama metninin son haline şekil verilmesi için Konsey’e gönderecek.
Avrupa Birliği dünyanın en büyük zeytinyağı üreticisi, tüketicisi ve ihtacatçısı. Geçen beş yılda dünya genelinde zeytinyağının %69’u AB’de üretildi ve bu zeytinyağının %65’i ihraç edildi.
İspanya en büyük zeytinyağı üreticisi. Ancak Tunus Endüstri, Kaynak ve Enerji Bakanlığı verilerine göre 2014/2015 döneminde Tunus, İspanya’yı ihtacatta geçerek dünyanın en fazla zeytinyağı ihraç eden ülkesi oldu.
Avrupa’da İspanya’nın ardından en fazla zeytinyağı üreten ülkeler ise Yunanistan ve İtalya.